„Israel nie zostanie wybawiony, dopóki wszyscy nie będą w jednym braterstwie.”
Mędrcy: „Israel nie powróci na swoją ziemię, dopóki wszyscy nie będą w jednym braterstwie.” Należy zrozumieć, w jaki sposób jedność Israela jest związana z wybawieniem.
Zacznijmy od pytania Awrahama: „Skąd będę wiedział?”[1] A Stwórca odpowiedział mu: „Twoi potomkowie będą przybyszami… A potem wyjdą z wielkim bogactwem”[2]. Trudno zrozumieć, jak to odpowiada na pytanie Awrahama? Należy pojąć całą istotę tego stworzenia, w którym człowiek tak cierpi. Po co mu to wszystko? Czy Stwórca nie mógł nasłodzić Swoich stworzeń bez całego tego cierpienia?
Jednak w księgach napisano, że dusze nie mogą otrzymać całego wielkiego wynagrodzenia, dla którego Stwórca je stworzył oraz stworzył świat, dopóki nie będą miały kli (życzenia) gotowego do przyjęcia. Takie kli człowiek zdobywa jedynie poprzez wysiłki i ciężar wypełniania przykazań, w wyniku walk i zmagań ze złym początkiem, licznymi przeszkodami i troskami. Te cierpienia i wysiłki w Torze oraz przykazaniach nadają duszy kli, aby stała się gotowa do przyjęcia wszystkich nasłodzeń i dóbr, dla których Stwórca stworzył wszystkie stworzenia.
Stąd zrozumiałe jest powiedzenie z Miszny: „Według cierpienia – zapłata.” Oznacza to, że wynagrodzenie jest mierzone miarą cierpienia. Na pierwszy rzut oka trudno pojąć, jaki związek ma cierpienie człowieka z jego wynagrodzeniem?
Jednak z powyższego jasno wynika, że cierpienia i wysiłki, przygotowane w tym świecie, są potrzebne wyłącznie po to, aby stworzyć kli, które będzie zdolne przyjąć całe wielkie wynagrodzenie za wysiłki w Torze i przykazaniach. Oczywiste jest, że im większe cierpienia człowieka w Torze i przykazaniach, tym większe staje się jego kli, gotowe do otrzymania maksymalnego wynagrodzenia.
Teraz jasna staje się odpowiedź Stwórcy na pytanie Awrahama: „Skąd będę wiedział?” Pytanie Awrahama wynikało z tego, że widział on w duchu świętości ogrom dobrego wynagrodzenia, które przypadnie Israelowi dzięki odziedziczeniu ziemi. Przecież całe wypełnianie przykazań zależy od ziemi. Dlatego Awraham zapytał: „Skąd będę wiedział, że ją odziedziczę?” — czyli skąd będę wiedział, że synowie Israela będą zdolni do osiągnięcia tak wielkiego wynagrodzenia? Skąd wezmą się u nich tak wielkie kelim, które będą godne tego cudownego przyjęcia?
Na to Stwórca odpowiedział mu: „Twoi potomkowie będą przybyszami… I będą niewolnikami, a będą ich uciskać przez czterysta lat…” Wtedy będą zmuszeni do wielkich wysiłków w Torze i przykazaniach. Awraham zrozumiał, że w ten sposób z pewnością zdobędą wielkie kelim do przyjęcia dobra, i ta odpowiedź całkowicie go usatysfakcjonowała.
Stąd wynika, że potrzebne jest wielkie przygotowanie do odziedziczenia ziemi, ponieważ cała cudowna moc Tory i przykazań zależy od niego. To dzięki niemu zasługujemy na całe obfitość i dobro, którymi Stwórca zamierzył obdarzyć wszystkie dusze Israela, zanim je stworzył. Dlatego Awraham się zdziwił, nie rozumiejąc, skąd wezmą tak wielkie kelim do przyjęcia, aby zasłużyć na uświęcenie ziemi — dopóki Stwórca nie powiedział mu, że wysiłki w Torze i przykazaniach w egipskim wygnaniu przygotują ich do tych wielkich kelim, i staną się godni Świętej Ziemi.
Awraham zapytał jednak: „To dotyczy tych, którzy zajmują się Torą. A co z tymi, którzy zajmują się sprawami świata i wcale nie są gotowi, by studiować Torę? Jak oni zdobędą te kelim?”
Odpowiedź jest zawarta we wspomnianym wcześniej Midraszu: „Israel nie będzie wybawiony, dopóki wszyscy nie będą w jednym braterstwie.” Społeczność Israela to w istocie jedno ciało, w którym każdy organ pełni swoją szczególną rolę. Na przykład głowa dokonuje rozumnych obliczeń, a ręce działają i obsługują głowę. Głowa nie musi sama pracować, ponieważ obsługują ją ręce. Z kolei ręce nie muszą myśleć o tym, jak pracować, ponieważ głowa całkowicie wystarcza do podejmowania decyzji.
Dlatego, jeśli synowie Israela staną się jak bracia, jak jedno ciało, w którym pracownicy będący rękami będą współdziałać z głową, wtedy wysiłki i cierpienia tych, którzy zajmują się Torą i duchową pracą, napełnią potrzeby pracowników. Stąd dobrze zrozumiałe są słowa Midraszu o jednym braterstwie: „I przyjdzie do Syjonu Wybawiciel…”
[1] Tora, Bereszit, 15:8: „Skąd będę wiedział, że ją odziedziczę?” (ziemię)
[2] Tora, Bereszit, 15:13-14: „Wiedz, że twoi potomkowie będą przybyszami w obcym kraju — i będą niewolnikami, a będą ich uciskać przez czterysta lat. Lecz także naród, któremu będą służyć, zostanie przeze Mnie osądzony — a potem wyjdą z wielkim bogactwem.”