Usłyszałem 5 dnia Truma, 11 lutego 1943 r.

Powiedziano, że jest dana mądrość tylko dla mędrców. I jest niezrozumiałe, bo przecież należałoby dać mądrość właśnie dla głupców? Lecz wiadomo, że w duchowym nie ma zmuszania, i każdemu jest dane według jego życzenia. Przecież duchowe – źródło życia i nasłodzenie, a jak można mówić o zmuszaniu do czegoś dobrego? Dlatego jeżeli my widzimy, że zajmujemy się Torą i przykazaniami na siłę, czyli powinniśmy pokonywać sprzeciw naszego ciała, które nie jest zgodne z tą pracą, gdyż ono nie odczuwa w niej zadowolenia – więc, rzecz jasna, jest to z tego powodu, że ono nie odczuwa duchowego, zawartego w Torze i przykazaniach. Duchowego, które jest źródłem życia i nasłodzenia, jak napisano w księdze Zohar: „Jeżeli praca dla ciebie jest ciężką, to znaczy, że jest w niej nieczysta siła”.

I dlatego mądrość może być dana wyłącznie mędrcom, bo u głupców nie ma żadnej niezbędności. Wyłącznie mędrcom można dać mądrość zgodnie z ich naturą. Przecież jeżeli człowiek jest mądry, kochający mądrość, i w tym jest jego jedyne życzenie – a istnieje reguła, że wyłącznie życzenie porusza wszystkim – wtedy będzie on przykładać wszystkie wysiłki ku temu, aby nabyć mądrość, a to znaczy, że w końcu stanie się jej godny. Dlatego kochającego mądrość można już teraz nazwać mędrcem, według jego koniecznego stanu. Wtedy jak o głupcu jest napisane: „Nie będzie głupiec życzył sobie zdobyć zrozumienia”.

Wychodzi, że napisano: „Dana mądrość mędrcom” dlatego, żebyśmy wiedzieli – ten kto kocha mądrość, nie będzie martwił się tym, że jeszcze nie osiągnął jej, chociaż przyłożył do tego wielkie wysiłki. A będzie kontynuował swoją pracę i rzecz jasna nabędzie mądrość, przecież on ją kocha, dlatego powiedziano: „Idź tą drogą i bezwzględnie będziesz mieć powodzenie”.

Jednak trzeba zrozumieć, co może uczynić człowiek, przecież z natury on rodzi się „dzikim osłem”, i skąd może pojawić się u niego życzenie pragnąć mądrości? Na to jest rada – działajcie, „Wykonując Jego słowo i słuchając Jego głosu” (Psalmy 103:20). Ponieważ życząc sobie cokolwiek osiągnąć, człowiek zrobi wszystko dla osiągnięcia pożądanego. I jeżeli nie ma u niego pragnienia do mądrości, to brakuje jemu właśnie życzenia nabyć tę mądrość, i dlatego on zaczyna przykładać wysiłki i działać dlatego, żeby nabyć życzenie do mądrości, przecież jest to jedyne, czego mu brakuje. I kolejność jest taka, że człowiek zobowiązany jest przykładać wysiłki w Torze i duchowej pracy bez względu na swoje nasłodzenie, i to nazywa się pracą na siłę, kiedy dokonuje działań nie życząc sobie tego, co czyni. I o tym powiedzieli mędrcy: „Wszystko, co jest w twoich siłach uczynić, uczyń!”. I dzięki cudownej sile wiedzy wynika w nim pragnienie i życzenie do mądrości. I wtedy objawia się w nim napisane: „Dana jest mądrość mędrcom”, kiedy stanie się godny usłyszeć głos Stwórcy, i działania, które przedtem wykonywał przeciw swojemu życzeniu, staną się dla niego pożądanymi.

Dlatego jeżeli chcemy znaleźć człowieka kochającego mądrość, to powinniśmy patrzeć na tego, kto przykłada wysiłki dla jej osiągnięcia, chociaż, póki co, nie stał się jeszcze godny miłości do mądrości, ale dzięki swoim wysiłkom on staje się godny ją pokochać, a kiedy nabywa życzenie do mądrości, wtedy zasługuje i na samą mądrość. W istocie wychodzi, że życzenie stać się mądrym – jest to kli, a mądrość – jest to światło. I to oznacza, że w duchowym nie ma przymusu.

Światło mądrości oznacza światło życia, przecież pod mądrością rozumie się nie suchy rozsądek, a samo życie, w czym zawarta jest jej istota, bez której człowiek uważany jest za martwego. I dlatego można powiedzieć, że mądrość nazywa się życiem.