358) Rabbi Szymon powiedział (Rabi Szimon amar): „Na przymierzu świat został stworzony i ustanowiony” (al berit alma itbre we-itkajam), jak jest napisane: „Gdyby nie przymierze moje w dzień i w nocy, nie ustanowiłbym praw nieba i ziemi” (im lo beriti jomam wa-lajla chukot szamajim we-aretz lo szamti). Co to jest przymierze? To sprawiedliwy (man berit da cadik), fundament świata (jesoda de-alma), który jest tajemnicą pamiętania (de-ihu raza de-zachor). Dlatego świat istnieje dzięki przymierzu (we-al da alma kajma bi-berit), dniem i nocą razem (jomam we-lajla ka-chada), jak jest napisane: „Jeśli nie przymierze moje w dzień i w nocy, nie ustaliłem praw nieba i ziemi” (im lo beriti jomam we-lajla chukot szamajim we-aretz lo szamti). Prawa nieba pochodzą i wypływają z wyższego Edenu (chukot szamajim de-nagdin we-nafkin me-Eden ilaa).
Sulam
358) Rabbi Szymon powiedział: „Na tym przymierzu został stworzony świat” – tzn. Nukwa w stanie katnut, „i istnieje”. „Stworzenie” oznacza stan katnut. „Istnienie” oznacza stan gadlut, mohin de-GaR, czyli istnienie Nukwy. Jak powiedziano: „Gdyby nie Moje przymierze w dzień i w nocy, praw nieba i ziemi nie ustanowiłbym Ja”288. „Przymierze” to „sprawiedliwy, podstawa (jesod) świata”491, właściwość „pamiętaj”[1].
Rabbi Josi wyjaśnia wypowiedź: „I był wieczór, i było ranek – dzień jeden”46 jako jedność, która objawia się w sposób: „Objawia ukryte z ciemności”490, a to jest ciemność Malchut, nazywanej nocą. Ponieważ Malchut jest nosicielem ekranu kropki chirik, tak jak mohin objawiają się jedynie dzięki kropce chirik, tak samo mohin objawiają się jedynie dzięki jej ciemności. Wynika z tego, że w stanie, gdy dzień i noc stają się jedną całością, oboje w równym stopniu są przyczyną wyjścia mohin, co widać w wypowiedzi: „I był wieczór, i było ranek – dzień jeden”.
Rabbi Icchak wyjaśnia wypowiedź: „I był wieczór, i było ranek – dzień jeden” jako włączenie w siebie dwóch linii, prawej i lewej. Dzień jest prawą linią, a noc – lewą linią, które zostały włączone w siebie nawzajem. To jest sens słów: „I był wieczór, i było ranek – dzień jeden”.
Jednak rabbi Szymon tłumaczy to jako jedność ekranu kropki chirik, podobnie jak rabbi Josi, tylko wychodzącą nie na Malchut, lecz na Jesod. Ponieważ ekran kropki chirik jest wspólny dla Jesod i Malchut. I naprawa ekranu jest uważana za sfirę Malchut, działanie obrzezania (mila), właściwość „strzeż”[2], czyli naprawę kelim. Natomiast mohin, wychodzące na tym ekranie, są uważane za Jesod, właściwość „pamiętaj”517, działanie odsłonięcia (prija), czyli ujawnienia mohin de-GaR.
Dlatego rabbi Szimon mówi, że świat, Nukwa, opiera się na przymierzu, które łączy dzień z nocą, nazywanymi ZoN, jako jedną całość. Jak powiedziano: „Gdyby nie Moje przymierze w dzień i w nocy, praw nieba i ziemi nie ustanowiłbym Ja”288. „Praw nieba” oznacza – mohin, które pochodzą z wyższego Edenu i wychodzą z niego. „Gdyby nie Moje przymierze w dzień i w nocy” – gdyby nie Jesod, łączący w jedną całość dzień i noc, ZoN, tzn. dzięki ujawnieniu mohin za pośrednictwem ekranu kropki chirik, „praw nieba i ziemi” – mohin de-GaR, wychodzących z Edenu, czyli z Biny, stającej się Hochmą, „nie ustanowiłbym Ja” – ponieważ bez tego nie byłoby żadnych mohin w ZoN, nazywanych „niebem i ziemią”.
359) Otworzył i powiedział (Patach we-amar): „Od głosu dzielących między źródłami, tam będą opowiadać o sprawiedliwości Stwórcy…” (mi-kol mechatzcim bejn maszaabim szam jitannu cadkot Haszem…). Od głosu dzielących (mi-kol mechatzcim), to głos Jakuba (da kol Jaakow). „Dzielących”, jak jest napisane: „człowiek między dwoma obozami” (mechatzcim kedeamar isz habejnajim). „Między źródłami” (bejn maszaabim), to ten, który siedzi między tymi, którzy czerpią wodę z góry (de-ihu jatib bejn inun deszaabin maja me-leila). On bierze z dwóch stron (we-hu natil bitrein sitrin) i obejmuje je w sobie (we-chaleel lehon be-gawaj).
Sulam
359) Powiedziano: „Od głosu dzielących przy czerpiących wodę, tam wysławiali sprawiedliwe dzieła Stwórcy, sprawiedliwe dzieła z bezbronnych miast w Israelu; wtedy zszedł do bram (miast) lud Stwórcy”[3]. „Od głosu dzielących” – to głos Jaakowa[4], ponieważ „dzielący” oznacza to samo, co „wojownik – zaprawiony w pojedynkach”[5].
Wyjaśnienie: Wszystkie mohin zależą od Jesod, ponieważ jest on właściwością ekranu kropki chirik. Dlatego powiedziano: „Od głosu dzielących”519 – to głos Jaakowa520, ponieważ Jaakow jest właściwością Tiferet, która harmonizuje między dwiema liniami – prawą i lewą, nazywanymi tutaj „dzielącymi”, ponieważ są dwiema połowami poziomu. Ponieważ prawa i lewa linia czegokolwiek są jego dwoma połowami. I ponieważ Tiferet przyciąga stopień chasadim na ekran kropki chirik, dzięki któremu harmonizuje między dwiema połowami, wtedy zstępują GaR.
„Między czerpiącymi wodę”519 oznacza, że Tiferet znajduje się między wyższymi „czerpiącymi wodę”. Ponieważ Tiferet, właściwość Jaakowa, czyli Zeir Anpina, wznosi się do Biny, i tam, za pomocą swojego ekranu kropki chirik, dokonuje harmonizacji między dwiema liniami w Binie, czyli między dwoma kropkami – holam i szuruk – znajdującymi się w Binie. Holam to właściwość chasadim i linia prawa, szuruk to właściwość Hochma i linia lewa. A głos Jaakowa520 harmonizuje i łączy je ze sobą, i wzajemnie się one uzupełniają.
A te dwie kropki, holam i szuruk, znajdujące się w Binie, nazywane są wyższymi „czerpiącymi wodę”, ponieważ zawierają w sobie wszystkie mohin, które są w Binie. Zeir Anpin porusza się między tymi dwoma stronami – holam i szuruk – i włącza je w siebie, ponieważ harmonizuje między prawą a lewą linią, łącząc je ze sobą. Dzięki temu ujawnia się ich doskonałość, ponieważ teraz zarówno w prawej linii, jak i w lewej, znajdują się Hochma i chasadim. Dlatego również sam Zeir Anpin zasługuje na te mohin obu stron Biny. Zgodnie z zasadą, wszystko, co dolny wywołuje jako dodatek w wyższym, otrzymuje także niższy – całą miarę dodatków w wyższym, ponieważ zasługuje na nie i włącza je w siebie. Dlatego Zeir Anpin również zasługuje na te trzy linie, zwane HaGaT.
360) Tam będą opowiadać o sprawiedliwości Stwórcy (szam jitannu cadkot Haszem). Tam jest miejsce wiary, aby się złączyć (taman hu atar mehejmnutaa le-itdabbaka). Tam będą opowiadać o sprawiedliwościach Pana (szam jitannu cadkot Haszem). Tam czerpią sprawiedliwości Pana i piją (taman janqin cadkot Haszem we-szaabin). Sprawiedliwości Jego wspaniałości (cadkot pirzono), to sprawiedliwy świata (da cadik de-alma), który trwa i jest święty (de-ihu kajam we-kadisz). On czerpie i bierze wszystko (we-ihu szaib we-natil kolaa), i rozdziela ku wielkiemu morzu, czyli ku tym wodom wyższym (u-mefazer le-gabe jamaa rabaa inun majin ilain). „W Israelu” (be-Jisrael), ponieważ Israel odziedziczył to przymierze (de-Jisrael jartu kajam da). I dał im to Święty, Błogosławiony, jako dziedzictwo wieczne (we-jahawei lon Kudsza Berich Hu jerutat almin).
Sulam
360) „Tam będą opowiadać o sprawiedliwych dziełach Stwórcy”519 – tam jest miejsce dla Pani (Matronity), Nukwy, znajdującej się powyżej chaze, aby połączyć się w nim. Wyjaśnienie. W trzech liniach, które Zeir Anpin zasłużył, by otrzymać od Biny, tzn. w jego HaBaD i HaGaT od chaze i powyżej, następuje ziwug w ZoN, które znajdują się powyżej chaze. Dodatkowo słowa „tam będą opowiadać o sprawiedliwych dziełach Stwórcy”519 wskazują, że stamtąd karmią się i czerpią „sprawiedliwe dzieła Stwórcy”519. To znaczy, z ziwugu ZoN, który ma miejsce powyżej chaze, karmią się i czerpią Necach i Hod Zeir Anpina, zwane „sprawiedliwymi dziełami Stwórcy”519. „Karmią się” – otrzymują mohin de-WaK, „czerpią” – otrzymują mohin świecenia Hochmy. Zatem słowa „tam będą opowiadać o sprawiedliwych dziełach Stwórcy”519 mają dwa znaczenia:
- Wskazują na ziwug ZoN powyżej chaze;
- Wskazują, że sfirot Necach i Hod Zeir Anpina otrzymują mohin z ziwugu ZoN.
Słowa „sprawiedliwe czyny w stosunku do bezbronnych miast w Israelu”519 wskazują na sprawiedliwego świata, Jesod Zeir Anpina, który jest świętym przymierzem i źródłem wszystkiego. „Święty” odnosi się do przyciągania chasadim, właściwości „czystego powietrza (awira dachja)” parcufa wyższe Aba we-Ima, prawej linii. „Czerpie” odnosi się do przyciągania światła Hochmy z lewej linii. „I zdobywa wszystko” – dzięki swojemu uzgodnieniu pomiędzy prawą i lewą linią, zdobywa światło obu, ponieważ tak samo, jak Tiferet uzgadnia między Hesed i Gwurą powyżej chaze i obejmuje oba, tak też Jesod uzgadnia między Necach i Hod poniżej chaze i obejmuje oba.
I rozprowadza te wyższe wody, swoje mohin po wielkim morzu, Nukwie, które pochodzą z Imy, nazywanej „wyższymi wodami”. „W Israelu” oznacza, że Israel dziedziczy to przymierze, które Stwórca dał im jako wieczne dziedzictwo.
361) Kiedy Israel opuścili je, gdyż cięli, ale nie rozdzielali (kejwan de-Jisrael szawqu leh, de-hawu gazrin we-la parin), co jest napisane: „Wtedy zstąpili do bram lud Stwórcy” (az jordu la-szearim am Haszem). „Zstąpili do bram”, są to bramy sprawiedliwości (jordu la-szearim, inun szearei cedek). Siedzieli przy bramach, ale nie weszli do środka (hawu jatwin le-tarei, we-la aalin le-go). I w tym czasie jest napisane: „Opuścili Stwórcę” (u-we-hahu zimna ketiw wa-jaazwu et Haszem we-go), aż przyszła Debora, która ich pobudziła do działania, tak jak jest napisane: „Gdy rozwiązłość ujawniła się w Israelu” (ad daatat Dwora, u-ndiwat lon be-hai ke-ma de-ketiw bi-froa proot be-Jisrael we-go).
Sulam
361) Po tym, jak Israel opuścili przymierze, ponieważ wykonywali obrzezanie, ale nie dokonywali podwinięcia, powiedziano o nich: „Wtedy zszedł do bram (miast) lud Stwórcy”519. „Zszedł do bram”519 – zeszli do bram sprawiedliwości, tzn. siedzieli przy bramach, ale nie wchodzili do środka.
Nukwa – komnata Króla. W czasie, gdy Israel przestrzegali przymierza, zasługiwali na przebywanie wewnątrz komnaty Króla, tzn. otrzymywali mohin z wewnętrznej istoty Nukwy Zeir Anpina. Ale po tym, jak porzucili przymierze, oddalali się od komnaty Króla i schodzili do bram komnaty, nazywanych bramami sprawiedliwości, i nie wchodzili już więcej do wewnętrznej części komnaty.
I o tym czasie powiedziano: „I opuścili synowie Israela Stwórcę”[6], aż pojawiła się Debora i poświęciła się dla nich, przyciągając i ujawniając dla nich wyższe mohin, jak powiedziano: „Kiedy ujawniła się rozwiązłość w Israelu”[7]. „Rozwiązłość” – ujawnienia, jak powiedziano: „I rozpuści włosy na głowie kobiety”[8]. I to – ujawnienie mohin, które zostały przywrócone Israelowi dzięki Deborze.
362) I dlatego jest napisane: „Zniknęły bezbronne miasta w Israelu” (we-al da ketiw: chadlu prazon be-Jisrael). Zniknęły bezbronne miasta – to są te miasta, o których wspomnieliśmy (chadlu prazon, da hu prazon de-ka amaran). Zniknęły bezbronne miasta – oznacza Święty Fundament, który nie był wykorzystywany, aż powstałam ja, Debora, powstałam jako matka w Israelu (chadlu prazon kajam kadisza, de-la itparun ad szakanti Dwora, szakanti em be-Jisrael). Co oznacza „matka” (maj em), jeśli nie to, że ja sprowadziłam wody z góry, aby podtrzymać światy (ela ana nachatit majin ilain me-eila, le-kajema almin). W Israelu ogólnie, w górnych i dolnych, aby pokazać, że świat nie istnieje inaczej jak dzięki temu fundamentowi, który jest sekretem wszystkiego, jak napisano: „Sprawiedliwy jest fundamentem świata” (be-Jisrael stam, le-eila we-tata, le-achaza, de-alma la itkajjam ela al kajama da, we-raza de-chola, we-cadik jesod olam ketiw).
Sulam
362) Dlatego powiedziano o Israelu w czasie, gdy porzucili przymierze: „Zniknęły bezbronne miasta w Israelu”[9]. „Zniknęły bezbronne miasta miasta” – to Jego bezbronne miasta, bowiem powiedziano jasno: „Prawe czyny z Jego bezbronnymi miastami w Israelu”519, a to jest napełnienie mohin stanu gadlut od Jesoda do wielkiego morza. Ale ponieważ porzucili przymierze, te mohin u Israela ustały, ustały mohin przymierza świętości, nazywane „bezbronnymi miastami”, ponieważ wykonywali obrzezanie, ale nie dokonywali podwinięcia.
„Zniknęły bezbronne miasta w Israelu, nie stało ich, aż powstałam ja, Debora, aż powstałam ja, matka w Israelu”525. Dlaczego nazwała siebie matką? Jednak w ten sposób dała im do zrozumienia, że sprowadziła wyższe wody z góry, mohin de-GaR, które zstępują od Imy, aby światy mogły istnieć. Dlatego nazwała siebie matką, ponieważ objawiła mohin od Imy (dosł. matki). „W Israelu” – ponieważ stała się matką zarówno dla Israela na górze, tzn. dla Zeir Anpina, jak i dla Israela na dole, synów Israela. Bowiem sprowadziła mohin zarówno dla Zeir Anpina, jak i dla Israela, aby pokazać, że świat nie może istnieć inaczej, jak tylko za pomocą tego przymierza. I wszystko to zawiera się w powiedzianym: „Sprawiedliwy – podstawa (Jesod) świata”491, ponieważ jest on tą podstawą, na której opiera się świat.
363) Trzy wychodzą z jednego, jedno istnieje w trzech (tlat nafkej me-chad, chad bi-tlat kajma), wchodzi pomiędzy dwóch, dwa karmią jedno (aal bein trejn, trejn jankin le-chad), jedno karmi wiele stron (chad janik le-kamma sitrin), wtedy wszystko staje się jednym (kedein kolla chad). To jest to, co zostało napisane: „I był wieczór, i był poranek – dzień jeden” (hada hu de-ketiw: wa-jehi erew wa-jehi boker jom echad), dzień, w którym wieczór i poranek są zjednoczone w jedno (jom de-erew wa-boker kaleel ka-chada). To jest tajemnica przymierza dnia i nocy, i w nim wszystko jest jednym (hejnu raza di-brit jomam wa-lajla, u-behu kolla chad).
Sulam
363) Troje wychodzi dzięki jednemu, jeden znajduje się w trzech, wchodzi pomiędzy dwóch, dwoje karmią jednego, a jeden karmi wiele stron.
Wyjaśnienie. Aby wyjaśnić jedność „wieczór i poranek – dzień jeden”46, powiedziano w Zoharze, że troje wychodzi i objawia się z jednego, jak wyjaśniono w słowach: „Od głosu dzielących między czerpiącymi wodę”519. Dwie linie w Binie, prawa i lewa, od kropki holam i szuruk, nazywane są czerpiącymi wodę. A „głos dzielących”519 – to Zeir Anpin, nazywany Jaakowem, który wznosi się do nich i godzi między nimi za pomocą ekranu kropki chirik, i dzięki temu prawa i lewa linia włączają się nawzajem, a w Binie pojawiają się trzy mohin HaBaD.
W ten sposób trzy mohin HaBaD wychodzą dzięki jednemu – Zeir Anpinowi, który wzniósł się do Biny. I ponieważ Zeir Anpin wywołał objawienie tych trzech mohin HaBaD w Binie, również on sam je otrzymuje. Bowiem cała miara światła, którą niższy wywołał w wyższym, zostaje także jemu przyznana. Dlatego „jeden”, czyli Zeir Anpin, „znajduje się w trzech” – czyli on również otrzymuje te trzy mohin HaBaD w rosz i HaGaT do chaze w gufie. Jak powiedziano powyżej, dzięki temu, że działa, godząc między dwiema liniami Imy, prawą i lewą, włącza je w siebie i sam również otrzymuje te trzy linie HaGaT.
A od ziwugu Zeir Anpina i Matronity, dokonywanego powyżej chaze, karmią się i otrzymują Necach i Hod, nazywane „prawymi czynami Stwórcy”. Zeir Anpin, po tym jak sam włącza trzy mohin Imy, wchodzi i przekazuje je między dwóch, znajdujących się poniżej chaze, tj. swoje Necach i Hod, „prawym czynom Stwórcy”519. „I dwoje karmi jednego” – ci dwoje, Necach i Hod, karmią jednego, tj. Jesod, który godzi między nimi, i ten Jesod otrzymuje od nich mohin. I dzięki temu włącza w siebie wszystkie stopnie. A wtedy ten jeden karmi wiele stron, tj. Jesod napełnia Nukwę – wszystkie właściwości Nukwy, i czerpie oraz zdobywa wszystko, a następnie rozprzestrzenia po wielkim morzu, Nukwie.
I teraz kończy swoją wypowiedź rabbi Szimon, mówiąc: „I wtedy wszyscy stają się jednym, całością” – wtedy, po tym jak Jesod napełnił Nukwę wszystkim, wszystkie stopnie Zeir Anpina stają się jednością ze stopniami Nukwy. I to oznacza słowa: „I był wieczór, i był poranek – dzień jeden”46 – tj. wieczór i poranek połączone jako jedna całość. I to oznacza słowa: „Gdyby nie Moje przymierze w dzień i w nocy”288, – ponieważ dzięki niemu, tj. Jesod, Zeir Anpin i Nukwa stali się jednością, i są nazywani „dzień” i „noc”. W ten sposób przymierze, Jesod, sprawia, że dzień i noc stają się jednym.
364) (Tosefta) Nauczano: Kto obrzezał, ale nie podwinął napletka (mal we-lo para et ha-mila), to tak, jakby nie obrzezał (ke-ilu lo mal), ponieważ istnieją dwa stopnie (begin di-trein dargin inun): obrzezanie i podwinięcie (mila u-peria), pamiętanie i strzeżenie (zachor we-szamor), sprawiedliwy i sprawiedliwość (cadik we-cedek), mężczyzna i kobieta (dechar we-nukwa), znak przymierza to jest Josef (ot brit da Josef), a przymierze to Rachel (u-brit da Rachel). Trzeba je połączyć (we-itztarich le-chabra lon). Jak je łączy się? Kiedy on obrzezał i podwinął (kad ihu gazir u-paria). A kto obrzezał, ale nie podwinął (u-man de-gazir we-lo paria), to jakby stworzył między nimi rozdzielenie (ke-ilu awdu beinihu peruda). (Koniec Tosefty) (ad kan tosefta).
Sulam
364) Powiedziano: „Dokonał obrzezania i nie wykonał podwinięcia – jakby wcale nie dokonał obrzezania”[10]. Ponieważ obrzezanie i podwinięcie to dwa stopnie. Obrzezanie – „pamiętaj”517, podwinięcie – „strzeż”518. Obrzezanie – sprawiedliwy, podwinięcie – sprawiedliwość. Obrzezanie – zachar, podwinięcie – nukwa. Obrzezanie – znak przymierza, Josef, Jesod, podwinięcie – przymierze, Rachel, Nukwa Zeir Anpina. I konieczne jest ich połączenie – Jesod z Nukwą. Kiedy ktoś dokonuje obrzezania i wykonuje podwinięcie obrzezanego, jego czyny wznoszą się jako MaN i wywołują ziwug Zeir Anpina z Nukwą. A ten, kto dokonał obrzezania i nie wykonał podwinięcia – jakby stworzył podział między Zeir Anpinem a Nukwą.
[1] Tora, Szmot, 20:7. „Pamiętaj o dniu sabatu, aby go święcić.”
[2] Tora, Dwarim, 5:11. „Nie będziesz brał imienia Pana, swojego Boga, nadaremno, bo Pan nie pozostawi bez kary tego, kto bierze Jego imię nadaremno.”
[3] Prorocy, Szofetim (Sędziowie), 5:11. „Zgromadźcie się, aby opowiadać o chwalebnych czynach Pana, o Jego dziełach i sprawach, które uczynił.”
[4] Tora, Bereszit, 27:22. „I podszedł do ojca, a on dotknął go i rzekł: ‘Głos jest głosem Jakuba, ale ręce są rękami Ezawa.’”
[5] Prorocy, Szmuel 1, 17:4. „I wyszedł z obozów Filistynów wojownik, o imieniu Goliat, z Gatu, jego wzrost wynosił sześć łokci i jedną stopę.”
[6] Prorocy, Szofetim (Sędziowie), 10:6. „I zrobili zło w oczach Pana, służąc Baalom, Asztarot, bogom Sydończyków, Moabitów, Ammonitów i Filistynów, i porzucili Pana i nie służyli Mu.”
[7] Prorocy, Szofetim (Sędziowie), 5:2. „Gdy rządy w Izraelu były ustanowione, a lud wybrał ochotnie, błogosławcie Pana!”
[8] Tora, Bemidbar, 5:18. „I ma się ukazać przed kapłanem, a kapłan obmyje jej ciało wodą, potem obmyje ją z nieczystości, a mąż przyniesie swoją ofiarę.”
[9] Prorocy, Szofetim (Sędziowie), 5:7. „Wieśniacy z Izraela zniknęli, zniknęli, aż ja, Debora, powstałam, aż powstałam jako matka w Izraelu.”
[10] Miszna, traktat Szabat, rozdział 19, miszna 6. „Jeśli ktoś zapalił ogień w szabat, a nie wiedział, że jest szabat, to jest on zwolniony z kary, ponieważ nie był świadomy. Jednak jeśli zrobił to świadomie, ponosi odpowiedzialność.”