432) „I nakazał Stwórca Elohim” (wa-jcaw HaSzem Elohim). Nauczyliśmy się (ha taninan), że nie ma „nakazu” (lait caw) poza bałwochwalstwem (ela a”z). „Stwórca” (HaSzem) – to błogosławieństwo imienia (zo birkat HaSzem). „Elohim” – to sędziowie (Elohim elu ha-dajanin). „O człowieku” (al ha-Adam) – to wylewanie krwi (zo szefichat damim). „Mówiąc” (leemor) – to zakaz rozpusty (zo g”a). „Z każdego drzewa ogrodu” (mi-kol ec ha-gan) – i nie grabież (we-lo gezel). „Na pewno będziesz jadł” (akol tochel) – i nie człon ze zwierzęcia żywego (we-lo ewar min ha-chaj). I dobrze (we-szappir).
Sulam
432) „I nakazał Stwórca Wszechmogący człowiekowi, mówiąc: „Z każdego drzewa ogrodu możesz jeść””[1]. „Nakaz dotyczy tylko bałwochwalstwa”[2]. „Stwórca (AWAJa)” – to błogosławieństwo imienia. „Wszechmogący (Elokim)” – to sędziowie. „Człowiekowi” – to rozlew krwi. „Mówiąc” – to kazirodztwo. „Nakaz dotyczy tylko bałwochwalstwa” – to znaczy, że każde miejsce, w którym mowa o nakazie, wskazuje na zakaz bałwochwalstwa. I tutaj również słowo „i nakazał” wskazuje na to, że zakazał mu bałwochwalstwa.
Siedem nakazów zostało tutaj dane Adamowi Riszonowi. „I nakazał” – zakaz bałwochwalstwa. „Stwórca (AWAJa)” – zakaz błogosławienia imienia. „Wszechmogący (Elokim)” – aby sędziowie sądzili sprawiedliwie. „Człowiekowi” – zakaz rozlewu krwi. „Mówiąc” – zakaz kazirodztwa. „Z każdego drzewa ogrodu” – nie kradnij. „Możesz jeść” – ale nie organu żywego stworzenia.
„Z każdego drzewa ogrodu możesz jeść” – wskazuje, że zakazał mu wszystkiego, nawet Drzewa Poznania, i jedynie w jedności mógł spożywać z nich, to znaczy, aby Drzewo Poznania było w jedności z pozostałymi drzewami ogrodu.
433) „Z każdego drzewa ogrodu na pewno będziesz jadł” (mi-kol ec ha-gan akol tochel), ponieważ wszystko było mu dozwolone (de-szarja lejh kolla), aby je spożywał w jedności (de-lejchlinhu be-jichuda). Ponieważ widzimy, że Awraham jadł (de-ha chazinan Awraham akal), Izaak, Jakub i wszyscy prorocy jedli i żyli (Jicchak we-Jaakow we-kol ha-newiim akalu we-chaju). Ale to drzewo było drzewem śmierci (awal ilana da ilana de-mota ihu). Kto bierze je samodzielnie, umiera (man de-natil lejh bilchudoj majet), ponieważ bierze truciznę śmierci (de-ha samma de-mota natil). Dlatego powiedziano: „Bo w dniu, w którym zjesz z niego, na pewno umrzesz” (we-al da ki be-jom achalecha mimenu mot tamut), ponieważ oddziela rośliny (be-gin de-ka pareisz netiin).
Sulam
433) Widzimy, że Awraham jadł z Drzewa Poznania, Icchak, Jaakow i wszyscy prorocy jedli z Drzewa Poznania, a mimo to pozostali przy życiu. Jednak chodzi o to, że to drzewo, Drzewo Poznania, jest drzewem śmierci. I każdy, kto brał je tylko dla siebie, umierał, ponieważ przyjmował jad śmierci. Wyjaśnienie. Drzewo Poznania – to Nukwa Zeir Anpina, i zawsze należy je jednoczyć z pozostałymi drzewami ogrodu, to znaczy ze sfirot Zeir Anpina. I wtedy można jeść i otrzymywać od niego napełnienie, ponieważ jest to Drzewo Poznania.
I w ten sposób jedli z niego Awraham, Icchak, Jaakow i wszyscy prorocy. Jednak dla tego, kto nie łączy Nukwy z Zeir Anpinem, jej mężem, a przyciąga wypełnienie jedynie od niej samej, staje się ona jadem śmierci, jak powiedziano: „W dniu, w którym zjesz z niego, na pewno umrzesz”588. To znaczy – tylko od niej samej, ponieważ oddziela i skraca te nasadzenia, to znaczy rozdziela Stwórcę i Szhinę Jego, i dlatego sąd skazuje go na śmierć.
434) Rabbi Jehuda zapytał rabbiego Szymona (Rabbi Jehuda szeel le-Rabbi Szimon): To, czego nauczyliśmy się (ha di-teninan), że pierwszy człowiek przyciągnął swój napletek (Adam ha-riszon moszech be-orlato hawa) – co to znaczy? (maj hu) Powiedział mu (amar lo), że oddzielił święte przymierze od swojego miejsca (de-pareisz brit kodesz me-atrej) i od swojej części (u-me-chulakej). Rzeczywiście, był tym, który przyciągnął napletek (wadaj moszech be-orla hawa), porzucił święte przymierze (we-szawak brit kodesz) i przylgnął do napletka (we-dawak be-orla), i został zwiedziony słowem węża (we-itpatte be-mila de-nachasz).
Sulam
434) Adam Riszon przyciągał napletek, to znaczy oddzielał przymierze świętości, Jesod Zeir Anpina, od jego miejsca i udziału, od Szhiny. I dlatego, oczywiście, przyciągał napletek, to znaczy porzucił przymierze świętości, jedność Stwórcy i Szhiny Jego, i przylgnął do napletka, do klipy, która oddziela między Stwórcą a Szhiną Jego, i została ona zwiedziona słowami węża.
435) „A z owocu tego drzewa – to jest kobieta – nie jedz z niego” (u-mi-peri ha-ec da itta, lo tochal mimenu), ponieważ napisano: „Jej nogi schodzą do śmierci, jej kroki prowadzą do Szeolu” (be-gin di-ktiw ragleha jordot mawet, szeol tzaadeha jitmoku). I w tym było owocowanie (u-be-hai hawe peri), ponieważ w innym nie było owocu (de-ha be-achora la hawe peri). „Bo w dniu, w którym zjesz z niego, na pewno umrzesz” (ki be-jom achalecha mimenu mot tamut), ponieważ było to drzewo śmierci (be-gin da ilana de-mota hawe), jak powiedzieliśmy (ki-dekaamaran), gdy napisano: „Jej nogi schodzą do śmierci” (di-ktiw ragleha jordot mawet).
Sulam
435) „Tylko od owoców drzewa… nie jedzcie z niego… bo umrzecie”[3]. „Od owoców drzewa”590 – to kobieta, Nukwa Zeir Anpina. „Nie jedzcie z niego”590, ponieważ powiedziano: „Jej nogi schodzą do śmierci”[4] – ponieważ nogi Nukwy schodzą do klipot, gdzie znajduje się śmierć. Innymi słowy, jeśli przyciąga wypełnienie jedynie od niej, gdy nie znajduje się ona w ziwugu (połączeniu) ze swoim mężem.
Na Drzewo Poznania nie można powiedzieć, że jest sitra achra, i nie jest ono Nukwą świętości, ponieważ Nukwa Zeir Anpina ma owoce, i o niej można powiedzieć: „Od owoców drzewa”590. Jednak w sitra achra nie ma owoców, ponieważ „obcy bóg jest wykastrowany i nie przyniesie owoców”. Jak więc mówi się o nim w wersie: „Od owoców drzewa”590? Jednak powiedziano: „Bo w dniu, w którym zjesz z niego, na pewno umrzesz”588. Dlatego to drzewo nazywa się Drzewem Śmierci, choć jest Nukwą świętości, jak powiedziano: „I jej nogi schodzą do śmierci”591, chociaż sama w sobie jest życiem i świętością.
436) Rabbi Jose powiedział (Rabbi Jose amar), że to drzewo, o którym mówiliśmy (ha-i ilana de-ka amaran), było podlewane z góry i rosło (hawa mitszakei mi-leeila we-itrabbei), i było radosne (we-hawa chadei), jak powiedziano: „I rzeka wypływa z Edenu, aby nawadniać ogród” (kede-amar, we-nahar jocej me-Eden le-haszkot et ha-gan). Ogród to kobieta (ha-gan da itta), a rzeka wchodziła do niego (we-nahar da hawa ajel bej), nawadniała go (we-aszkei lej), i wszystko było jednym (we-hawa kolla chad). Ponieważ stamtąd w dół jest podział (de-ha mi-taman u-le-tata ihu peruda), jak napisano: „I stamtąd się rozdziela” (di-ktiw u-mi-szam jippared).
Sulam
436) To drzewo, Drzewo Poznania, było nawadniane z góry, rosło i odczuwało radość, jak powiedziano: „Rzeka wypływa z Edenu, aby nawadniać ogród”[5]. „Ogród” oznacza Nukwę Zeir Anpina. I ta „rzeka”, to znaczy Bina, wchodzi do Nukwy i nawadnia ją, to znaczy daje jej mohin stanu gadlut, i wszystko staje się jednością, to znaczy za pomocą tych mohin Zeir Anpin i Nukwa stają się jednym. Ponieważ odtąd i niżej, to znaczy poniżej Nukwy Zeir Anpina, istnieje już podział i nie mogą one otrzymywać tych mohin. Jak powiedziano: „I odtąd rozdziela się”592, ponieważ poniżej ogrodu rozdziela się i nie jest już właściwością wyższego. Ponieważ nefesz-ruach światów BEA, znajdujących się pod Nukwą, nie należą do właściwości wyższego.
[1] Tora, Bereszit, 2:16-17. „I nakazał Stwórca Wszechmogący człowiekowi, mówiąc: ‘Z każdego drzewa ogrodu możesz jeść, ale z drzewa poznania dobra i zła – nie jedz, bo w dniu, w którym zjesz z niego, na pewno umrzesz.’”
[2] Babiloński Talmud, traktat Sanhedryn, karta 56:2.
[3] Tora, Bereszit, 3:3. „Tylko z owoców drzewa, które jest w środku ogrodu, Wszechmogący powiedział: nie jedzcie z niego i nie dotykajcie go, abyście nie umarli.”
[4] Pisma, Przypowieści, 5:5. „Jej nogi schodzą ku śmierci, jej kroki prowadzą do Szeolu.”
[5] Tora, Bereszit, 2:10. „Rzeka wypływa z Edenu, aby nawadniać ogród, i stamtąd rozdziela się i tworzy cztery główne rzeki.”