W Księdze Zohar napisano: „Powiedział rabi Icchak: „Nie znaleźliśmy nikogo więcej, kto wystudziłby serce swoje przed Stwórcą, jak faraon”. Powiedział rabi Josi: „Przecież królowie Sihon i Og również wystudzili serca swoje”. Odpowiedział jemu rabi Icchak: „To nie tak: oni wystudzili serca swoje przeciwko Israelowi, a nie przeciw Stwórcy. Faraon wystudził serce przeciw Stwórcy: nawet widząc całą Jego moc, nie powrócił do Niego.”

Jaka jest różnica w tym, czy oni wystudzili serca swoje przeciwko Stwórcy, czy przeciwko Israelowi? Cała nienawiść, która jest u innych narodów przeciwko Israelowi z tego powodu, że jest on narodem Stwórcy. Jak powiedziano: „I wybrałem górę Synaj, żeby była nienawiść u pogan do was (w hebrajskim nazwa góry – Synaj, a słowo „nienawiść” – sina).”

Odnośnie pytania o nienawiści do Israela. Faraon nienawidził narodu Israela i chciał zniszczyć go, a kiedy Mosze przyszedł z prośbą do Stwórcy, aby wyzwolić naród swój, nie zechciał słuchać faraon, i powiedział: „Kim jest Stwórca, bym słuchał Go?”.

Królowie Sihon i Og również nienawidzili Israela. Przyczyna nienawiści Sihona i Oga do Israela jest w tym, że wystudzili serca swoje przeciwko Israelowi, że naród Israela nie jest ważny, dlatego nienawidzą go, podobnie jak i faraon ochłodził się w sercu swoim przeciwko Stwórcy, że Stwórca nie jest ważny w jego oczach, dlatego jest u niego nienawiść do narodu Israela. Jeżeli tak, to w czym jest różnica?

Należy wiedzieć, że są dwie przeszkody stojące przeciwko człowiekowi i niepozwalające przejść poprzez granicę do duchowego świata, aby osiągnąć miłość do Stwórcy. Obejrzyjmy pierwszą przeszkodę.

Człowiek rodzi się z życzeniem otrzymywać dla siebie, i nie jest w stanie uczynić niczego bez egoistycznego obliczenia. Taki człowiek może wyrzec się otrzymywania dla siebie, żeby oddać coś komuś, jeżeli to daje mu duchowe zadowolenie. Na przykład, człowiek może pracować dla ważnego człowieka: powiedzmy, wielki człowiek pojawia się na lotnisku z bagażem i dał go jednemu ze swoich ulubieńców, a następnie dał mu sto dolarów za pomoc. Rzecz jasna, że ten odmówi opłaty i zwróci mu sto dolarów. Więc dlaczego on odmówił wzięcia opłaty za swoją pracę? Możliwe, że jemu zapłacono za mało? Przecież, jeżeliby wielki w jego oczach człowiek dał dziesięć dolarów zwykłemu tragarzowi, ten byłby zadowolony! To dlaczego nie życzy on sobie otrzymać zapłaty w postaci pieniędzy? Dlatego że ma możliwość przysłużyć się ważnemu człowiekowi, co jest warte w jego oczach więcej niż sto dolarów.

Stąd widać, że dla ważnego człowieka jest w stanie pracować bez zwykłej opłaty. I dlatego, kiedy rozpoczyna wykonywać Torę i przykazania ze względu na Stwórcę, jest w stanie człowiek wyrzec się lubienia siebie, ze względu na Stwórcę. W czym zatem jest przeszkoda w pracy dla Stwórcy, żeby człowiek mógł iść tą drogą do Stwórcy? Przeszkoda jest tylko w jednym – ona nie daje możliwości człowieka wyobrazić sobie Wielkości i Ważności Stwórcy.

Więc cała siła, która jest u nieczystych sił, sitra achra, ukierunkowana jest przeciwko Stwórcy. Mówi ona człowiekowi: „Ja wiem, że jesteś silnym człowiekiem, że możesz pokonać niszczące życzenia, nie jak reszta ludzi, którzy są słabi sercem i charakterem. Ty jesteś nawet silniejszy od wszystkich, a to, że nie idziesz drogą prawdy, dlatego że cel nie jest bardzo ważny, żebyś ty anulował całe swoje ja z jego powodu”. I tym one przeszkadzają człowiekowi osiągnąć cel.

Powiedziano w Zohar słowami rabiego Icchaka: „Nie znaleziono jeszcze takiego, który by wystudził swoje serce, podobnie do faraona”, dlatego że jest to właściwość człowieka, która nazywa się faraon, która nie widzi Ważności Stwórcy. Dlatego powiedział: „Kim jest Stwórca, żebym słuchał Go?”. Jest to pierwsza przeszkoda.

Druga przeszkoda pojawia się, kiedy egoistyczna, nieczysta siła człowieka, przeszkadzająca ocenić Wielkość Stwórcy widzi, że człowiek zaczyna pokonywać pretensje pierwszej przeszkody, i idzie wiarą ponad wiedzę nie zwracając uwagi na to, co ona mówi mu. Wtedy pojawia się pretensja do właściwości Israel w człowieku. Czyli wszystkie pretensje ukierunkowane przeciw życzeniu iść drogą Stwórcy, która nazywa się Isra-el (wprost do Stwórcy). Czyli człowiek pragnie, żeby wszystkie jego działania, które dokonuje, wzniosły się wprost do Stwórcy, i nie życzy sobie, aby były w nim inne zamiary.

Więc co czyni druga przeszkoda? Ona zmniejsza znaczenie właściwości Israel u człowieka, mówiąc mu: „Właściwość Israel, co wewnątrz ciebie, bardzo słaba i nie zdolna, i nie ma zamiaru. I droga, którą wybrałeś, żeby wszystkie działania były altruistycznymi – tego można żądać wyłącznie u tego, u kogo właściwość Israel jest silna, ze wszystkimi pasującymi danymi, a mianowicie: dobre wychowanie, zdolności, i ma być mocny w sercu, żeby mógł walczyć ze złymi jakościami, co wewnątrz niego – taki człowiek może iść tą drogą, lecz nie taki o słabym charakterze jak ty”.

Więc w czym jest przeszkoda? Już nie mówi się o ważności celu, jak w pretensjach faraona, który pomniejsza ważność celu: „Cel – on jest bardzo ważny, lecz nie myślisz chyba, że będziesz mógł iść tą wielką drogą, dlatego idź drogą wszystkich ludzi i nie bądź wyjątkiem. I tylko ta droga jest twoja”.

Tak w Zohar powiedziano o zwiadowcach: „I powrócili, czyli powrócili na złą stronę, zeszli z drogi prawdy, kiedy zapytali: „Co będziemy mieli?” Do dnia dzisiejszego nie widzieliśmy dobrego w świecie, pracujemy w Torze, a dom jest pusty. I kto zasługuje na ten świat, kto wejdzie do niego? Możliwe, że byłoby lepiej dla nas, żebyśmy nie tak bardzo się starali? Przecież robimy wysiłki i uczymy się, żeby poznać część tego duchowego świata, który Ty nam zaproponowałeś – świat z mlecznymi rzekami i miodowymi brzegami! Dobry jest ten wyższy świat, jak dowiedzieliśmy się z Tory, lecz kto może stać się godny jego, wejść w niego i żyć w nim? Tylko ten, który nie liczy się z tym światem, nie pragnąc bogactwa zasłużył na wyższy świat. Kim jest ten, że będzie mógł uczynić tak, żeby zasłużyć na niego? Dzieci wielkoludów widzieliśmy w nim, czyli niezbędna siła i męskość, a przecież powiedziano, że Tora osłabia siły człowieka”.

Pretensja zwiadowców, jak komentuje Zohar, nie w ważności Stwórcy, jak pretensje faraona, a te drugie przeszkody oparte na przeciwstawieniu się Israela. Teraz jest możliwe wyjaśnić różnicę pomiędzy pretensją faraona, którą wystudził serce przeciwko Stwórcy, i pretensją króli Sihuna i Oga, którzy postawili się przeciwko Israelowi.

Faraon powiedział: „Kim jest Stwórca, żebym musiał Go słuchać?” – dlatego że wszystkie jego siły ukierunkowane na zmniejszenie Ważności Stwórcy. I jest to pierwsza przeszkoda. Sihun i Og postawili się przeciwko Israelowi, czyli chcieli uniżyć znaczenie Israela – jest to druga przeszkoda. Na te wszystkie przeszkody nie ma innej odpowiedzi – tylko iść wiarą ponad wiedzę, nie zwracając uwagi na nie, wierzyć w Stwórcę, że On może wszystkim pomóc, i nie ma siły zdolnej przeciwstawić się sile Stwórcy, i dlatego powinniśmy wierzyć w Stwórcę, w to, że On pomoże. O tym napisano w Księdze Zohar: „Powiedział rabi Jehuda i powiedział rabi Icchak: „Faraon był mądrzejszy od wszystkich swoich czarodziejów, w każdym ich postępowaniu zobaczył, że będzie uwolnienie Israela, faraon nie myślał, że istnieje inna więź panująca nad wszystkimi nieczystymi siłami, dlatego wystudził swoje serce.”

Według Zohar wychodzi, że właściwość faraon znajduje się wewnątrz wiedzy, i nie ma żadnej możliwości za pomocą rozumu wyjść spod ich władzy, a iść do przodu można wyłącznie „siłą wiary ponad wiedzę” – tą siłą, która anuluje wszystkie siły istniejące w świecie.