470) Rabbi Jejsa zapytał (Rabbi Jejsa szaal): Co oznacza to, co jest napisane: „To jest księga porodzenia człowieka, w dniu, w którym Elohim stworzył człowieka, uczynił go na podobieństwo Elohim, stworzył ich jako mężczyznę i kobietę i pobłogosławił ich” (Maj diktiw ze sefer toldot Adam, be-jom bero Elohim Adam, bidmut Elohim asa otam, zachar u-nekewa beraam, wa-jewarech otam)? Rabbi Abba powiedział (amar lo Rabbi Abba): To jest tajemnica wyższa (raza ilaa hu). Uczono (taninan): Trzy księgi są otwierane w Rosz ha-Szana (tlat sifrin petichin be-Rosz ha-Szana): jedna dla doskonałych sprawiedliwych (chad de-cadikim gemurim) itd. Księga wyższa (sefer ilaa), ponieważ z niej wychodzi wszystko (de-ha minej nafak kolla), z niej wychodzi zapis (nafik minej ktiwa). Księga środkowa (sefer emcaita), obejmuje to, co jest powyżej i poniżej (kelala de-eila we-tata). Tora pisana (de-Tora szi-bichtaw) to pierwszy człowiek (Adam kadmaa). Trzecia księga (sefer telita), zwana „Potomkowie Adama” (de-ikrej toldot Adam), to ta, która dotyczy doskonałych sprawiedliwych (we-da ihu de-cadikim gemurim). Tak jak jest napisane (he-dektiw): „To jest księga potmków Adama” (ze sefer toldot Adam). To na pewno oznacza sprawiedliwego, który tworzy potomków (da cadik wadaj de-awid toldot). „W dniu, w którym Elohim stworzył człowieka, na podobieństwo Elohim” (be-jom bero Elohim Adam, bidmut Elohim), ponieważ wtedy wszystko zostało naprawione (de-ha wadaj kedejn itetakan kolla), powyżej i poniżej (le-eila we-tata), i ustanowione jako jedno podobieństwo (we-itkajemu be-dugma chada). „Stworzył ich jako mężczyznę i kobietę” (zachar u-nekewa beraam), w sposób ogólny (setam), jedno włączone w drugie (chad itkelil be-chad).
Sulam
470) „Oto księga potomków Adama”[1]. Trzy księgi są otwarte na początku roku, tzn. w Nukwie. Jedna z nich – księga doskonałych sprawiedliwych. Druga – księga całkowitych grzeszników. Trzecia – średnich[2]. Jednak tutaj rozważana jest jedynie księga doskonałych sprawiedliwych.
Wyższa księga znajduje się w Nukwie, zwanej Biną, z której wszystko wychodzi. I, również, pojęcie „pismo” pochodzi od niej.
Środkowa księga jest w tej Nukwie, obejmująca wyższe i niższe, tzn. Zeir Anpin, obejmujący Binę i Malchut razem i zwany pisemną Torą. I to jest Adam Riszon, z czterech stadiów Adama, występujących w ABEA, tzn. Adam świata Acilut.
Trzecia księga jest w tej Nukwie, nazywana „porodzenia Adama”623 – tzn. porodzenie Zeir Anpina, nazywanego Adamem. I to jest księga doskonałych sprawiedliwych, jak powiedziano: „Oto księga potomków Adama”623, a ten sprawiedliwy, bez wątpienia, to Jesod Zeir Anpina, który rodzi potomków.
Trzy księgi – to trzy mohin, rosz-toch-sof, które Mniejsze Oblicze przekazuje Nukwie:
- Mohin od Zrozumienia – wyższa księga;
- Własne mohin – środkowa księga;
- Mohin jego Podstawy, trzecia księga, księga potomków, ponieważ potomkowie pochodzą od Jesod, a nie od innej sfiry. I ona również nazywana jest księgą sprawiedliwych, ponieważ Jesod nazywa się „sprawiedliwy”.
I powiedziano: „Gdy Wszechmogący stworzył człowieka, na podobieństwo Wszechmogącego stworzył go”623. Wówczas, po tym, jak objawiła się księga Potomków Adama, wszystko naprawiło się na górze i na dole, i oba te światy zaczęły istnieć w jednolitym porządku, jak powiedziano, że porządek powstawania, to znaczy wyjścia mohin dolnego świata, Adama i Chawy, całkowicie odpowiada porządkowi powstawania wyższego świata, ZoN.
„Męskiego i żeńskiego rodzaju (zachar we-nekewa) stworzył ich”12 – jest to niejasne. Należałoby powiedzieć: „Mężczyzną i kobietą stworzył ich”. Jednak chodzi o to, że jedno było włączone w drugie, to znaczy żeńska strona była włączona w męską podczas jego stworzenia, ponieważ byli podwójnym parcufem, lecz następnie On ich rozdzielił.
471) Napisano: „Wieża mocy, imię Pana, do niej ucieknie sprawiedliwy i będzie wyniesiony” (migdal oz szem Haszem, bo jaruc cadik we-nisgaw). To jest księga potomków Adama (da hu sefer toldot Adam), który biegnie do tej wieży (de-raheit be-hahu migdal). Czym jest ta wieża? (haj migdal maj awidtej) To jest wieża Dawida (ela da hu migdal Dawid). To jest wieża mocy, imienia Pana (we-da hu migdal oz szem Haszem) i wszystko to jedno (we-kola chad). Tu jest wiedza dla wiernych (hacha jedia libnej mehemunuta), to jest na pewno księga potomków (da hu wadai sefer toldot).
Sulam
471) Powiedziano: „Potężna wieża – imię Stwórcy, do niej ucieknie sprawiedliwy i umocni się”[3]. „Sprawiedliwy”, o którym tu mowa, to „księga potomków Adama”623, która kieruje się do tej wieży. I to jest „wieża Dawida”[4], czyli Królestwo, a także „potężna wieża – imię Stwórcy”. I wszystko stanowi jedną całość, ponieważ wieża (migdal) oznacza Królestwo w stanie wielkości, ponieważ „migdal (wieża)” oznacza „wielkość”. Tutaj ukryta jest tajemnica znana posiadaczom wiary, czyli tajemnica połączenia imion, wynikająca ze słów: „Potężna wieża…”. I to jest oczywiście księga porodzeń, czyli Podstawa sprawiedliwego, który za pomocą tej wieży dokonuje porodzeń.
מבש עוי מיץ
גרג ווה יצד
דצב זדו היי
לקה שוה ונק
„Mem-Bet-Szin מבש”, „Ajn-Waw-Jud עוי”, „Mem-Jud-Cadi מיץ” itd. – to kombinacje zawierające trzydzieści sześć liter w dwunastu słowach, w każdym słowie trzy litery. I one pochodzą ze słów: „Potężna wieża – imię Stwórcy (AWAJa), do niej ucieknie sprawiedliwy i umocni się”, AWAJa sprawiedliwy.
W pierwszej kolumnie „mem-bet-szin מבש”, „gimel-reisz-gimel גרג”, „dalet-cadi-bet דצב”, „lamed-kuf-hej לקה” znajdują się w początkowych literach cztery litery słowa „migdal (מגדל – wieża)”. W drugiej kolumnie „ajn-waw-jud עוי”, „waw-waw-hej ווה”, „zajn-dalet-waw זדו”, „szin-waw-hej שוה” znajdują się cztery litery – litery słowa „oz (עוז – potężna)” oraz litera „szin ש” od słowa „szem (שם – imię)”. W trzeciej kolumnie „mem-jud-cadi מיץ”, „jud-cadi-dalet יצד”, „hej-jud-jud היי”, „waw-nun-kuf ונק” znajdują się w początkowych literach cztery litery, litera „mem ם” od słowa „szem (שם – imię)”, oraz litery „jud-hej-waw יהו” od imienia AWAJa (הויה), a dolna „hej ה” imienia AWAJa znajduje się w ostatniej literze imienia „lamed-kuf-hej לקה”.
Słowa „w niej schroni się sprawiedliwy” znajdują się w środkowych literach słów ułożonych w rzędzie. W pierwszym rzędzie „mem-bet-szin מבש”, „ajn-waw-jud עוי”, „mem-jud-cadi מיץ” znajdują się dwie litery słowa „bo (בו – w niej)” oraz litera „jud י” od słowa „jaruc (ירוץ – schroni się)”. W drugim rzędzie „gimel-reisz-gimel גרג”, „waw-waw-hej ווה”, „jud-cadi-dalet יצד” znajdują się litery „rejsz-waw-cadi רוצ” od słowa „jaruc (ירוץ – schroni się)”. W trzecim rzędzie „dalet-cadi-bet דצב”, „zajn-dalet-waw זדו”, „hej-jud-jud היי” znajdują się litery „cadi-dalet-jud צדי” od słowa „cadik (צדיק – sprawiedliwy)”, a litera „kuf ק” słowa „cadik (צדיק – sprawiedliwy)” znajduje się w imieniu „lamed-kuf-hej לקה”, które znajduje się w ostatnim rzędzie – „lamed-kuf-hej לקה”, „szin-waw-hej שוה”, „waw-nun-kuf ונק”, a w imieniu „szin-waw-hej שוה” jest litera „waw ו” ze słowa „we-nisgaw (ונשגב – i umacnia się)”. W imieniu „waw-nun-kuf ונק”, w ostatnim rzędzie, znajduje się litera „nun נ” ze słowa „we-nisgaw (ונשגב – i umacnia się)”. A na końcu imion pierwszej kolumny znajdują się litery „szin-gimel-bet שגב” ze słowa „we-nisgaw (ונשגב – i umacnia się)”. A imiona Stwórca (AWAJa הויה) oraz „sprawiedliwy (cadik צדיק)” znajdują się w końcowych literach drugiej i trzeciej kolumny.
472) I powiedział Rabbi Aba (wa-amar Rabbi Aba), księga na pewno została przekazana Adamowi Riszonowi (sefer wadai nachatu le-Adam ha-riszon) i w niej poznawał on mądrość najwyższą (u-bej hawa jada chochmeta ila’a). A ta księga dotarła do synów Elohim (u-sefra da mata liwnej Elohin), mędrców pokolenia (chakimei dara). A kto zasłużył, by w nią wejrzeć (u-man de-zache le-ashgacha bej), ten poznawał w niej mądrość najwyższą (jada bej chochma ilaa). Patrzyli w nią i poznawali ją (u-mashgichin bej we-jadin bej), a ta księga została im przekazana (u-sefra da nachit le-jaj), właścicielom tajemnic (marej de-razin), i trzej posłańcy zostali im wyznaczeni (u-telat szelichin memanan kamej).
Sulam
472) Oczywiście, że księga została przekazana Adamowi Riszonowi, i dzięki niej poznawał oraz pojmował najwyższą mądrość. I o niej powiedziano: „Oto księga potomków Adama”623. I ta księga trafia do „synów boskich” – do mędrców tego pokolenia. I każdy, kto dostąpił zaszczytu jej studiowania, poznaje dzięki niej najwyższą mądrość. I oni studiują ją oraz pojmują jej tajemnice. A tę księgę anioł Raziel, strażnik tajemnic, przekazał Adamowi Riszonowi w Ogrodzie Eden. I do niej przydzielono trzech aniołów, którzy jej strzegą, aby nie dostała się w ręce obcych.
473) I w czasie, gdy Adam wyszedł z Gan Eden, trzymał tę księgę (beszaata, dinefak Adam miginta de-Eden, achid behehu sifra). Gdy wyszedł, uleciała od niego (kad nafik tas mineh). Modlił się i płakał przed swoim Panem (calej ubechej kamej mareh). I zwrócono mu ją tak jak poprzednio (waatjewu lejej kemilkadmin), aby mądrość nie została zapomniana przez synów ludzkich (begin deloa titneszej chochmata mibnej nesza), i aby starali się poznać swojego Pana (wejesztadlun leminda lemaarehon).
Sulam
473) W chwili, gdy Adam wyszedł z Ogrodu Eden, nadal trzymał tę księgę, lecz gdy znalazł się na zewnątrz, księga uleciała od niego. Błagał on i płakał przed swoim Panem, i On zwrócił mu księgę, tak jak na początku, aby mądrość nie została zapomniana przez ludzi i aby zajmowali się poznawaniem swojego Pana.
474) I tak nauczyliśmy się, że Henoch miał księgę (wechen taninan, sefer hawa leje lachanoch), a ta księga pochodziła z księgi potomków Adama (weda sefer, meatar desifra detoldot Adam hawa). I to jest tajemnica mądrości (weda hu raza dechochmata), ponieważ została zabrana z ziemi (deha meara itnetil). Oto, co jest napisane: „I już go nie było, gdyż zabrał go Elohim” (heh de weenenu ki lakach oto Elohim). I on był młodzieńcem, jak jest napisane: „Wprowadź młodzieńca według jego drogi” (wehu hanaar, kedichtiw chanoch lanaar al pi darko).
Sulam
474) U Chanocha również była księga, a księga ta pochodziła z miejsca księgi potomków Adama. I ta księga jest ukrytą mądrością, ponieważ została wzięta z ziemi i stała się aniołem niebiańskim. Jak powiedziano: „I nie stało go się, ponieważ wziął go Wszechmogący”[5], i on jest „młodzieńcem”, to znaczy nazywa się go wszędzie „młodzieńcem”. Jak powiedziano w wersie: „Wychowuj (Chanok) młodzieńca według jego drogi”[6], co wskazuje, że Chanok to młodzieniec, ponieważ stał się młodzieńcem służącym Szhinie.
475) I wszystkie wyższe skarby zostały mu przekazane (we-chol ginzej ilaej itmasran bijdeh), i on przekazuje, daje i wykonuje posłannictwo (we-da mesir we-jahew we-awid szlichuta), i tysiąc kluczy zostało mu przekazanych do ręki (we-elef maftechan itmasran bijdeh), i sto błogosławieństw otrzymuje każdego dnia (u-mea birchan netil be-chol joma), i wiąże więzy ze swoim Panem (u-keszir keszirin le-mareh). Ze świata wziął go Święty, niech będzie błogosławiony, do swojego użytku (me-alma netil lejeh Kadosz Baruch Hu le-szimmuszej), jak napisano: „Albowiem wziął go Elohim” (hada hu dikhtiw ki lakach oto Elohim).
Sulam
475) I wszystkie wyższe tajemnice zostały mu powierzone, i on przekazuje je oraz powierza wszystkim, którzy są ich godni, wypełniając zadanie Stwórcy. Tysiąc kluczy zostało mu powierzonych, i każdego dnia otrzymuje sto błogosławieństw. I dokonuje połączeń dla swojego Pana. Wyjaśnienie. Sfirot Hochmy są liczone w tysiącach, sfirot Biny – w setkach. „Klucze” oznaczają ścieżki przyciągania. „Powierzono mu” – klucze Hochmy, a „sto błogosławieństw” – Biny. I Stwórca zabrał go ze świata, aby służył Mu w wyżynach.
476) I od tego został przekazany ten zapis, który nazywa się Księgą Chanocha (u-min da itmesar sifra, de-ikrej sifra de-Chanoch). W chwili, gdy Święty, niech będzie błogosławiony, uchwycił go (be-szaata de-achid lejeh Kadosz Baruch Hu), ukazał mu wszystkie wyższe skarby (achamej lejeh kol ginzej ila’ej), ukazał mu Drzewo Życia w środku ogrodu (achamej lejeh ilana de-chajej, be-go meciut ginta), jego liście i jego gałęzie (we-tarpoj, we-anpoj), i wszystko zostało zobaczone w jego księdze (we-kola chamejnan be-sifrejeh). Błogosławieni są ci wyżsi pobożni, którym została objawiona wyższa mądrość (zakajin inun chasidej ila’ej de-chachmta ila’a itgalej leho), i nie zostanie zapomniana od nich na zawsze (we-lo itneszej minajeh le-almin), jak powiedziano: „Tajemnica Stwórcy jest dla bojących się Go, i Jego przymierze, by ich nauczyć” (kedechtiw sod Haszem li-reajw u-berito le-hodiam).
Sulam
476) Od tego momentu została mu powierzona księga, nazywana księgą Chanocha, ponieważ w godzinie, gdy zabrał go Stwórca, objawił mu najwyższe tajemnice i sekret rosnącego w ogrodzie Drzewa Życia, a także jego liści i gałęzi. I wszystkie te tajemnice znajdujemy w jego księdze, wszystko, co objawił mu Wszechmogący w czasie, gdy wzniósł go do góry. Szczęśliwi są ci najwyżsi zwolennicy, którym została objawiona najwyższa mądrość i którzy nigdy jej nie zapomnieli, jak powiedziano: „Tajemnica Stwórcy dla bojących się Go, i swój przymierze ogłasza im”[7].
[1] Tora, Bereszit, 5:1. „Oto księga rodowodu Adama: w dniu, gdy Bóg stworzył człowieka, na podobieństwo Boga uczynił go.”
[2] Babiloński Talmud, traktat Rosz ha-Szana, karta 16:2.
[3] Pisma, Przypowieści, 18:10. „Mocna wieża – imię Stwórcy, do niej ucieka sprawiedliwy i zostaje umocniony.” „מִגְדַּל עֹז שֵׁם ה’ בּוֹ יָרוּץ צַדִּיק וְנִשְׂגָּ”
[4] Pisma, Pieśń nad Pieśniami, 4:4. „Twoja szyja jak wieża Dawida, zbudowana ku obronie, tysiąc tarcz wisi na niej, cała zbroja bohaterów.”
[5] Tora, Bereszit, 5:24. „Chanoch chodził z Bogiem, a potem go nie było, bo zabrał go Bóg.”
[6] Pisma, Przypowieści, 22:6. „Wychowuj dziecko według jego drogi, a nie odstąpi od niej, nawet gdy się zestarzeje.”
[7] Pisma, Psalmy, 25:14. „Tajemnica Wszechmogącego jest dla tych, którzy się Go boją, a przymierze swoje objawia im.”