418) Ponadto powiedział Rabbi Szimon (tu, amar Rabbi Szimon): Napisano: „I wszelkie krzewy polne, zanim były na ziemi, i wszelka trawa polna, zanim wyrosła, bo Stwórca Elohim nie spuścił deszczu na ziemię…” (ktiw we-kol siach ha-sade terem jihje ba-arec, we-kol esew ha-sade terem jicmach, ki lo himtir HaSzem Elohim al ha-arec we-go). „I wszelkie krzewy polne” (we-kol siach ha-sade) – to są wielkie drzewa, które miały zostać zasadzone później (ilejn ilanin rabrewin lintiju le-watar), i były ostrożne (we-hawwo zehirin).

Sulam

418) „Żaden krzew polny jeszcze nie był na ziemi i żadna trawa polna jeszcze nie rosła, ponieważ deszczu nie zsyłał Stwórca Wszechmogący na ziemię”[1]. „Żaden krzew polny” – to wielkie drzewa, gdy są już posadzone, ale jeszcze małe. „Żaden krzew polny jeszcze nie był” – nie oznacza, że ich wcale nie było, lecz że były jeszcze małe.

419) Przyjdź i zobacz (ta chazi): Adam i Chawa zostali stworzeni jedno po jednej stronie drugiego (Adam we-Chawa da be-sitra de-da itberiu). Dlaczego nie zostali stworzeni twarzą w twarz? (maj tama la itberiu anpin be-anpin) Ponieważ napisano: „Bo Stwróca Elohim nie spuścił deszczu na ziemię” (be-gin di-ktiw ki lo himtir HaSzem Elohim al ha-arec), a ich zjednoczenie nie było jeszcze w pełni naprawione, jak należy (we-ziwuga la isztakach be-tikkunej, ki-deka jaot). I kiedy ta dolna strona została naprawiona (we-kad itetkanu hai dil-tata), i odwrócili się twarzą w twarz (we-ithedaru anpin be-anpin), wtedy znalazło się to również w górze (kedein isztakach le-ejla).

Sulam

419) Adam i Chawa zostali stworzeni obok siebie. Dlaczego więc nie zostali stworzeni w stanie panim be-panim? Ponieważ powiedziano: „Ponieważ deszczu nie zsyłał Stwórca Wszechmogący na ziemię”, a ziwug (połączenie) ZoN nie był jeszcze pełny. I gdy Adam i Chawa zostali naprawieni na dole i przywróceni do stanu panim be-panim, wtedy również na górze ustanowili się w stanie panim be-panim.

Wyjaśnienie. Na początku Adam i Chawa stanowili podwójny parcuf. Ponieważ Chawa była właściwością „lewej linii Adama”, a nie samodzielnym parcufem. Ponieważ ziwug ZoN nie osiągnął jeszcze doskonałości, aby ich porodzić. I o tym powiedziano: „Ponieważ deszczu nie zsyłał Stwórca Wszechmogący na ziemię” – to znaczy, że ziwug ZoN nie był jeszcze w pełni, ponieważ „Stwórca” to Zeir Anpin, „ziemia” to Jego Nukwa, a ZoN nie ustanowili się w stanie panim be-panim, zanim Adam i Chawa nie zostali ustanowieni w stanie panim be-panim.

Chodzi o to, że każdy stopień przechodzi przez dwa ibury (zarodzenia): w pierwszym iburze osiąga stan WaK bez rosz, a w drugim iburze osiąga stan gadlut. W pierwszym iburze każdy wyższy podnosi swojego niższego do siebie i naprawia go, jednak w drugim iburze niższy sam wznosi się do swojego wyższego, wznosząc MaN. Ponieważ pierwszy ibur ma miejsce w czasie, gdy wyższy osiąga pierwszy stan gadlutu, nie znajdując się jeszcze w stanie panim be-panim, a jedynie w mohin właściwości achoraim, to znaczy, że przywraca do siebie litery ELE, które upadły od niego i znalazły się u jego niższego. I wtedy niższy również wznosi się razem z nimi, ponieważ jest złączony z literami ELE. W ten sposób w pierwszym iburze wyższy podnosi niższego, ale po tym, jak niższy otrzymuje tam właściwość katnut i pragnie otrzymać mohin, wtedy sam wznosi się do wyższego. W wyniku tego wyższy dokonuje ziwug i przyciąga drugie stadium gadlut. I wtedy wyższy ustanawia się w ziwugu panim be-panim i przekazuje mohin niższemu. W ten sposób przez cały czas, dopóki niższy nie podniesie MaN, aby tam otrzymać mohin stanu panim be-panim, również wyższy znajduje się w mohin de-achoraim. A ponieważ to niższy jest czynnikiem i przyczyną wyjścia mohin panim be-panim w wyższym, uważa się, że niższy poprzedza wyższego. Ponieważ w duchowości pojęcia „poprzedni” i „następny” oznaczają „przyczynę” i „skutek”.

420) Skąd to wiemy? Z Miszkanu (menalan min ha-Miszkana). Ponieważ napisano: „Został wzniesiony Miszkan” (di-ktiw hukam ha-Miszkan), ponieważ inny Miszkan został wzniesiony wraz z nim (be-gin de-Miszkan achara itakem immej). I dopóki nie został wzniesiony na dole (we-ad la itakem le-tata), nie został wzniesiony w górze (la itakem le-ejla). Tak samo tutaj (of hacha), gdy został naprawiony na dole, został naprawiony w górze (kad itetakan le-tata, itetakan le-ejla). I ponieważ do tego momentu nie został naprawiony w górze (u-be-ginei de-ad kean la itetakan le-ejla), nie zostali stworzeni twarzą w twarz (la itberiu anpin be-anpin). A werset to potwierdza, jak napisano: „Bo Pan Stwórca nie spuścił deszczu na ziemię” (u-kra ochach di-ktiw ki lo himtir HaSzem Elohim al ha-arec). I dlatego napisano: „A człowieka nie było” (u-be-ginei kach we-Adam ajin), ponieważ nie znajdował się jeszcze w swojej pełni naprawy (de-la hawa be-tikkunej).

Sulam

420) Skąd to wiemy? Widzimy to na przykładzie Przybytku. Powiedziano o nim: „I wzniesiony został Przybytek”[2], i wskazuje to, że razem z nim został wzniesiony inny Przybytek, to znaczy wyższy Przybytek, Nukwa. I dopóki Przybytek nie został wzniesiony na dole, nie został wzniesiony również na górze. Tak samo jest tutaj: gdy to ustanowiło się na dole, to znaczy w czasie, gdy Adam i Chawa osiągnęli stan panim be-panim, ustanowiło się to również na górze – także wyżsi ZoN osiągnęli stan panim be-panim. Dlatego, dopóki nie ustanowiło się to na górze, to znaczy dopóki ZoN nie ustanowili się w stanie panim be-panim, Adam i Chawa również nie zostali stworzeni w stanie panim be-panim.

I to potwierdza, że ZoN nie byli jeszcze w stanie panim be-panim, ponieważ powiedziano: „Ponieważ deszczu nie zsyłał Stwórca Wszechmogący na ziemię”577, to znaczy, że nie było jeszcze ich ziwugu panim be-panim, ponieważ „Stwórca Wszechmogący” to Zeir Anpin, a „ziemia” to Nukwa. Dlatego ten fragment kończy się słowami: „I nie było człowieka”577. Innymi słowy, nie było jeszcze jego naprawy w stanie panim be-panim, a jedynie podwójny parcuf.

421) A kiedy Chawa została dopełniona (we-kad isztalemat Chawa), wtedy dopełnił się Adam (isztalem Adam). A wcześniej nie był dopełniony (we-kodem lachen la isztalem). Tajemnica tego jest taka, że do tego momentu nie pojawiła się jeszcze litera „Samech” w tym fragmencie (we-raza da, de-ad kean la it at samech be-parszata). I chociaż towarzysze mówili inaczej (we-af al gaw de-chawraja amaru), to jednak litera „Samech” oznacza „pomoc” (awal Samech da ejzer). A ta „pomoc” to ten z góry (we-da ejzer di-le-ejla), który odwrócił się ku górze twarzą w twarz (de-ithedar le-ejla anpin be-anpin). Męski i żeński wsparli się nawzajem (dechar we-nukwa istammach da la-kobel da), rzeczywiście (wadaj). „Wsparci na wieki wieków, uczynieni w prawdzie i prawości” (semuchim laad le-olam, aszuim be-emet we-joszar) – „wsparcie” to męski i żeński (semuchim, da dechar we-nukwa), którzy są połączeni razem (de-inun semuchim ka-chada).

Sulam

421) I gdy Chawa się wypełniła, to znaczy została oddzielona i ustanowiona z nim w stanie panim be-panim, wypełnił się również Adam. A przedtem Adam nie był wypełniony, ponieważ Chawa uważana jest za niższą w stosunku do Adama, i litera „samech ס” nie jest jeszcze zapisana w tym rozdziale, ponieważ „smech” (wsparcie) wskazuje na Nukwę, a ona była jeszcze zawarta w Adamie w stanie podwójnego parcufu.

I powiedziano, że do tej pory litera „samech ס” nie została zapisana w tym rozdziale, ale nie powiedziano, że w Torze, ponieważ w poprzednim rozdziale litera „samech ס” występuje, jak powiedziano: „On ogarnia (sowew סובב) całą ziemię”[3]. I tylko w tym rozdziale o stworzeniu Adama litera „samech ס” nie pojawia się aż do słów: „I zamknął (we-isgor ויסגור) jej miejsce ciałem”.

I choć Nukwa istniała u Adama Riszona, zanim ustanowiła się Chawa, i nazywała się pierwszą Lilit, i wynika z tego, że miał on „samech ס” jeszcze przed stworzeniem Chawy, to jednak „samech ס” oznacza „wsparcie”, czyli wsparcie ZoN na górze, po tym jak zostali przywróceni do stanu panim be-panim. I wtedy stan panim be-panim określa się jako to, że zachar i nukwa byli wsparciem, jedno odpowiednio do drugiego, to znaczy, że wzajemnie się wspierają. Ponieważ tak jak Nukwa wzmacnia się od Zeir Anpina dzięki światłu chasadim, tak samo Zeir Anpin wzmacnia się od Nukwy dzięki świeceniu Hochmy.

Jak powiedziano: „Ustanowione są na wieki wieków, stworzone są w prawdzie i w prawości”[4]. „Ustanowione” – to znaczy, że zachar i nukwa zostały ustanowione razem w stanie panim be-panim. I w ten sposób wyjaśniło się, że Lilit nie nazywa się „samech ס”, ponieważ nie doprowadziła do wsparcia na górze, to znaczy do mohin panim be-panim.

422) „Bo Stwórca Elohim nie spuścił deszczu na ziemię” (ki lo himtir HaSzem Elohim al ha-arec), ponieważ jedno zależy od drugiego (de-ha da be-da samich). Gdy ten świat niższy został naprawiony (olam da tataa kad itetakkan), i odwrócili się twarzą w twarz (we-ithedaru anpin be-anpin), i zostali naprawieni (we-itetkanu), wtedy znalazło się wsparcie dla tego, co jest wyżej (isztakach samech le-ejla). Ponieważ wcześniej nie było działania w pełni naprawionego (de-ha mi-kadmat de-na la hawa owada be-tikkuna), ponieważ „Stwórca Elohim nie spuścił deszczu na ziemię” (be-gin de-la himtir HaSzem Elohim al ha-arec). A jedno zależy od drugiego (we-da be-da talja).

Sulam

422) „Ponieważ deszczu nie zsyłał Stwórca Wszechmogący na ziemię”577 – to znaczy, że ZoN nie znajdowali się jeszcze w stanie panim be-panim, ponieważ jedno wspiera drugie, gdyż ZoN w stanie panim be-panim wspierają Adama i Chawę, aby również oni znajdowali się w stanie panim be-panim. I tak samo Adam i Chawa w stanie panim be-panim wspierają ZoN, aby również oni znajdowali się w stanie panim be-panim. Niższy świat, czyli Adam i Chawa, będący porodzeniem tego świata, gdy się ustanowił i Adam oraz Chawa ponownie zostali doprowadzeni do stanu panim be-panim i naprawili się, wtedy „samech ס” jest obecne na górze, to znaczy ZoN również powracają do stanu panim be-panim. A wcześniej, zanim ZoN powrócili do stanu panim be-panim, działanie na dole nie było pełne. Innymi słowy, działanie i budowa parcufu Adama i Chawy w stanie panim be-panim nie mogły jeszcze się urzeczywistnić, ponieważ „deszczu nie zsyłał Stwórca Wszechmogący na ziemię” – to znaczy, że ZoN nie znajdowali się jeszcze w stanie panim be-panim.

W ten sposób jedno zależy od drugiego. ZoN zależą od stanu panim be-panim Adama i Chawy. I odwrotnie, Adam i Chawa zależą od ZoN. A stan panim be-panim ZoN zależy wyłącznie od podniesienia MaN Adama, natomiast stan panim be-panim Adama zależy od mohin panim be-panim ZoN. I mohin panim be-panim ZoN muszą poprzedzać stan panim be-panim Adama i Chawy. Jednak tylko dlatego, że MaN Adama jest przyczyną wyjścia mohin panim be-panim parcufu ZoN, są one uważane za poprzedzające. Ponieważ w duchowości, gdzie nie ma czasu, pojęcia „poprzedni” i „następny” oznaczają „przyczynę” i „skutek”.

423) Co jest napisane dalej? (ma ktiw batrej) „I para wznosiła się z ziemi” (we-ed ja’ale min ha-arec). To jest naprawa tego, co jest na dole (da tikkuna di-le-tata). A potem: „I nawadniała całą powierzchnię ziemi” (le-watar we-hiszka et kol pnej ha-adama). „I para wznosiła się z ziemi” – to jest tęsknota żeńskiego aspektu ku męskiemu (da teiowta de-nukwa le-gabe de-chura). Inne wyjaśnienie (deacharina): Dlaczego nie spuścił deszczu? (maj tama lo himtir) Ponieważ nie znalazła się jeszcze naprawa w postaci „wzniesienia się z ziemi” (be-gin de-la isztakach tikkuna de-jaale min ha-arec). I dlatego (we-al da), z ziemi niższej pobudziło się działanie ku górze (min ara tataa it’ar owada le-ejla).

Sulam

423) „I para unosiła się z ziemi”[5] – to niższa naprawa człowieka. I ona poprzedza stan panim be-panim ZoN. Ale następnie „i nawilżała całą powierzchnię ziemi”581 – to znaczy, że objawił się stan panim be-panim ZoN, i Zeir Anpin „nawilżył” Malchut, nazywaną ziemią. Ponieważ „i para unosiła się z ziemi” – to znaczy, że pragnienie Nukwy wznosiło się ku Zacharowi, ponieważ podniesienie MaN niższego do wyższego określane jest jako pragnienie Nukwy do zachar (aram.: dchura).

Każdy niższy i wyższy stanowią zachar (męską właściwość) i Nukwę (żeńską właściwość), niższy uważany jest za Nukwę w stosunku do swojego wyższego. A podniesienie MaN określane jest jako jej (Nukwy) pragnienie, ponieważ wznosi się ona na górę tylko dzięki sile pragnienia. „I para unosiła się z ziemi” oznacza, że MaN wznosi się od Nukwy, od niższego Adama, który uważany jest za Nukwę w stosunku do ZoN – jego wyższego parcufa. I wtedy objawia się stan panim be-panim ZoN „i nawilża całą powierzchnię ziemi”.

A co oznacza „deszczu nie zsyłał”577? Oznacza to, że ZoN nie znajdowali się w stanie panim be-panim, ponieważ nie nastąpiła jeszcze naprawa, o której powiedziano: „I para unosiła się z ziemi”. To znaczy, że Adam nie podniósł jeszcze MaN do ZoN, a bez MaN Adama nie wychodzą mohin panim be-panim ZoN. Dlatego wydaje się, że od niższej ziemi, to znaczy od Adama i Chawy, obudziło się działanie panim be-panim na górze, w ZoN.

424) Przyjdź i zobacz (ta chazi): dym wznosi się z ziemi jako pierwszy (tenana salik min ara be-kadmejta), a obłok się budzi (wa-anana itar), i wszystko łączy się później jedno z drugim (we-kolla itchabar le-watar da be-da). Podobnie dym ofiary wznosi się od dołu (ke-gawna da tenana de-karbana itar mi-tata), i czyni doskonałość dla góry (we-awid szlimu le-ejla), i wszystko się łączy jedno z drugim (we-itchabar kolla da be-da), i dopełnia się (we-isztallimu). Tak samo jak w górze, pobudzenie zaczyna się od dołu (ke-gawna da le-ejla, itaruta szarej mi-tata), a później wszystko się dopełnia (u-le-watar isztalem kolla). I gdyby Zgromadzenie Israel nie rozpoczęło pobudzenia jako pierwsze (we-ilmale de-Keneset Israel szarja be-itaruta be-kadmejta), to nie wzbudziłby się ten, który jest w górze, by ją przyjąć (la itar le-kibla hahu di-le-ejla). I przez tęsknotę dolnego, dopełnia się w górnym (u-be-teiowta di-le-tata, isztalem le-ejla).

Sulam

424) Dym unosi się najpierw z ziemi. I rodzi się chmura. A następnie wszystko łączy się ze sobą. I to podniesienie MaN jest podobne do tego, jak w tym świecie spadają deszcze. Najpierw unoszą się pary i dym z ziemi, z dołu do góry, z których na górze rodzą się chmury, i od nich te deszcze opadają z góry w dół.

I tak samo dym z ofiary spalanej na ołtarzu pojawia się i unosi w podniesieniu MaN z dołu do góry w ZoN, i tworzy doskonałość na górze, to znaczy, że dzięki niemu wychodzą mohin panim be-panim, stanowiące doskonałość ZoN. I wszystko łączy się ze sobą, to znaczy wychodzą mohin panim be-panim, i dokonuje się ziwug (połączenie) w stanie panim be-panim, zarówno na górze, jak i na dole.

I tak samo na górze, u samych wyższych, przebudzenie zawsze zaczyna się w kierunku od niższego do wyższego, a następnie wszystko się wypełnia. Innymi słowy, także na górze każda niższa stopień podnosi MaN do wyższej, najbliższej w stosunku do niej, i tak samo stopień znajdujący się powyżej wyższej – wszyscy najpierw podnoszą MaN do najwyższej wśród nich. I wtedy wypełnienie przekazywane jest od Nieskończoności, z góry na dół, i następnie opada stopień po stopniu, od każdego wyższego do jego niższego, aż dotrze na dół.

W ten sposób, w odniesieniu do MaN, każdy niższy poprzedza swojego wyższego, a w odniesieniu do MaD (aram.: mej dchurin, wody zachar), czyli mohin, które są przekazywane z góry, każdy wyższy poprzedza swojego niższego. I gdyby Kneset Israel, Nukwa, nie rozpoczęła przebudzenia, nie przebudziłby się w odpowiedzi na nią na górze Zeir Anpin. I dzięki pragnieniu na dole objawia się doskonałość na górze.

I stąd wyjaśnia się sens konieczności podnoszenia MaN dla mohin. Staje się to jasne na przykładzie Nukwy Zeir Anpina, gdzie Zeir Anpin stanowi ukryte chasadim i nigdy nie przebudza się do otrzymania Hochmy, tak jak Bina. Jednak Nukwa potrzebuje świecenia Hochmy. I okazuje się, że dopóki Nukwa nie podniesie MaN do Zeir Anpina, Zeir Anpin nie ma potrzeby przyciągania mohin od Arich Anpina. Jednak po podniesieniu MaN przez Nukwę, on przyciąga mohin świecenia Hochmy od Arich Anpina dla niej i osiągają mohin panim be-panim. To wyjaśnienie jest wystarczające dla wszystkich stopni świata Acilut, ponieważ wszystkie one znajdują się w właściwości chasadim, a tylko Nukwa potrzebuje świecenia Hochmy. A następnie, dla porodzenia, ZoN wznoszą się do stopnia Aba we-Ima, i Nukwa staje się jak Ima, to znaczy w właściwości ukryte chasadim, i teraz okazuje się, że tylko niższa Chawa potrzebuje świecenia Hochmy zamiast Nukwy Zeir Anpina, która wcześniej potrzebowała świecenia Hochmy. Dlatego mohin Adama zależą teraz od Chawy, która przebudza swojego wyższego, czyli Adama, aby podniósł MaN do ZoN dla przyciągnięcia świecenia Hochmy. I tak samo ZoN – do wyższych względem nich, i tak dalej, aż do przyciągnięcia wypełnienia od Nieskończoności.

425) Rabbi Aba powiedział (Rabbi Aba amar): Dlaczego napisano (amaaj ktiw): „I drzewo życia pośrodku ogrodu, i drzewo poznania dobra i zła” (we-ec ha-chajim be-toch ha-gan, we-ec ha-daat tow wa-ra)? Drzewo życia – przecież nauczyliśmy się (ec ha-chajim, ha taninan), że miało ono długość pięciuset lat drogi (de-mahalach chamesz mea sznin hawa). I wszystkie wody stworzenia rozdzielały się pod nim (we-kol meimoi di-Bereszit mitpalgin techotoj). Drzewo życia było dokładnie w środku ogrodu (ec ha-chajim, be-mecijut de-ginta mammasz), i ono zbierało wszystkie wody bereszit (we-hu natil kol meimoi di-bereszit), i rozdzielały się pod nim (u-mitpalgin techotoj).

Sulam

425) Dlaczego powiedziano: „I Drzewo Życia – pośrodku ogrodu, i Drzewo Poznania dobra i zła”[6] – przecież Drzewo Poznania nie znajduje się pośrodku ogrodu? Długość trwania Drzewa Życia wynosi pięćset lat, i wszystkie dni początku stworzenia dzielą się pod nim. Długość pięćset lat – ponieważ Drzewo Życia znajduje się w samym centrum ogrodu, to znaczy, że jest właściwością środkowej linii, i dlatego to, co zawiera w sobie z pięciu sfirot Biny, z których każda ma wartość liczbową „sto”, przekazuje ogrodowi, Malchut, nazywanej także „rok”. I dlatego Drzewo Życia ma długość pięćset lat, ponieważ przedłuża i przekazuje pięć sfirot KaHaB TuM Biny do roku, czyli właściwości Malchut i „ogrodu”. I bierze wszystkie dni początku stworzenia, to znaczy wszystkie mohin, które posiada Bina, która powróciła w Hochmę i nazywana jest „Bereszit”, i one dzielą się pod nim.

426) Ponieważ ta rzeka, która płynie i wypływa (de-ha hahu nahar de-nagid we-nafik), spoczywa nad tym ogrodem (hu szarja al hahu ginta), wchodzi do niego (we-ajel bej), i stamtąd wody rozdzielają się na wiele stron (u-mi-taman mitpalgin maja le-kamma sitrin). I ta rzeka zasila cały ten ogród (we-natil kolla hahi ginta), a potem wypływają z niego i rozdzielają się na wiele strumieni w dole (u-le-watar nafkei minah, u-mitpalgin le-kamma nachalin le-tata), jak powiedziano: „Poją wszystkie zwierzęta polne” (kede-amar jasku kol chajto szadaj). Podobnie jak wypływają z tamtego świata wyższego (ke-ma de-nafkin me-hahu alma ilaa), i poją te wyższe góry wonnego kadzidła (we-aszkei le-inun turin ilain da-afarsmona dakhja). A potem, gdy dochodzą do Drzewa Życia (le-watar kad matan le-ec ha-chajim), rozdzielają się pod nim we wszystkie strony, zgodnie ze swoją drogą (mitpalgin techotoj be-kol star ke-fum orchuj).

Sulam

426) Dlaczego wszystkie wody początku stworzenia dzielą się pod Drzewem Życia? Chodzi o to, że rzeka, która „bierze początek i wypływa z Edenu”341, czyli Bina, znajduje się nad ogrodem i wchodzi do niego. Innymi słowy, mohin Drzewa Życia, które świecą w ogrodzie, pochodzą z tej rzeki, czyli z Biny, i z właściwości Biny wody rozdzielają się w kilku kierunkach, ponieważ mohin świecą w Binie jedynie we właściwości trzech kropek: cholam-szuruk-chirik, które stanowią podział mohin na trzy strony: prawą, lewą i środkową. I ogród przyjmuje wszystkie trzy strony, które istnieją w mohin, a następnie one wychodzą z niego i przekazywane są niższym, dzieląc się na kilka strumieni na dole.

Tak samo, jak ogród otrzymał mohin w wyniku podziału na trzy strony – prawą, lewą i środkową – tak samo, gdy przekazuje je niższym, oni również otrzymują je podzielone na trzy strony, jak powiedziano: „Poją wszystkie zwierzęta polne”[7], to znaczy, że każdy z niższych otrzymuje z właściwości odpowiadającej mu w mohin Nukwy.

Tak samo, jak mohin wychodzą ze świata wyższego, Biny, gdzie pojawiają się w trzech stronach, i Bina nasyca tymi mohin wyższe góry czystego Afarsemona, to znaczy HaGaT Biny, a następnie, gdy schodzą stamtąd, z HaGaT Biny, do Drzewa Życia, Zeir Anpina, również te mohin dzielą się w każdej stronie odpowiednio do niej – na prawą, lewą i środkową. I dlatego dzielą się także w ogrodzie, który otrzymuje od Drzewa Życia, a także w BEA, które otrzymują od ogrodu.

427) „A Drzewo Poznania dobra i zła” (we-ec ha-daat tow wa-ra) – dlaczego zostało tak nazwane? (amaaj ikrei hachi) Ponieważ to drzewo nie znajduje się w środku (de-ha ec da laaw ihu be-emcajita). Ale czym jest Drzewo Poznania dobra i zła? (awal, ec ha-daat tow we-ra, maj hu) Jest to drzewo, które czerpie z dwóch stron (ela be-gin de-janka mi-trein sitrin), i zna je (we-jada lon), jak ktoś, kto ssie zarówno słodycz, jak i gorycz (ke-man de-janik metaka u-merira). I ponieważ czerpie z dwóch stron (u-be-gin de-janka mi-trein sitrin), i zna je oraz pozostaje w ich wnętrzu (we-jada lon we-szarja be-gawajhu), dlatego zostało tak nazwane: „dobro i zło” (ikrei hachi, tow wa-ra). I wszystkie inne rośliny wyrastają z niego (we-kol inun netiin szarjin alajhu).

Sulam

427) Drzewo Poznania dobra i zła znajduje się pośrodku między dobrem, prawą stroną, a złem, lewą stroną. Dlaczego nazywa się tak, skoro to drzewo nie znajduje się dokładnie pośrodku, lecz bardziej skłania się ku lewej stronie niż ku prawej? Ponieważ czerpie pożywienie z obu tych stron – prawej i lewej – i je pojmuje, to znaczy przylega do nich, podobnie jak ktoś, kto wchłania zarówno słodkie, jak i gorzkie. I ponieważ czerpie z obu tych stron, pojmuje je i przylega do nich, pozostaje w nich i dlatego nazywane jest imieniem dobra i zła.

Wyjaśnienie. Nukwa nazywana jest Drzewem Poznania dobra i zła, ponieważ w tej Nukwie istnieją dwie kropki: jedna – osłodzona Biną, nazywana dobrem, a druga – jej własna, nieosłodzona, nazywana złem. I ona czerpie pożywienie z obu tych kropek jednocześnie, dlatego nazywana jest Drzewem Poznania dobra i zła.

428) I w nim trzymają się inne wyższe rośliny (u-bej achidan netiin achoranin ilain), i one są nazywane cedrami Libanu (we-inun ikrun arzej lewannon). Co to są te cedry Libanu? (man inun arzej lewannon) To sześć wyższych dni (inun szit jomin ilain), sześć dni stworzenia, o których mówiliśmy (szeszet jemej bereszit de-kaamaran). „Cedry Libanu, które zasadził” (arzej lewannon aszer nata) – rzeczywiście nasadzenia (netiot wadaj), które zostały ustanowione na później (de-itkajemu le-watar).

Sulam

428) I wszystkie nasadzenia, to znaczy sfirot Malchut, znajdują się nad dwiema kropkami dobra i zła, ponieważ te kropki stanowią Jesod Nukwy, znajdujący się pod wszystkimi sfirot, i w nim zawarte są inne wyższe nasadzenia, to znaczy HaGaT NeHI Zeir Anpina, z których buduje się Nukwa w czasie gadlut, i nazywane są „cedrami Libanu”454. Te „cedry Libanu”454 są sześcioma wyższymi dniami, to znaczy sześcioma dniami początku stworzenia[8], o których powiedziano: „Cedry Libanu, które zasadził On”454. I są one właśnie nasadzeniami, ponieważ mogły istnieć po tym, jak zostały wyciągnięte razem z korzeniem z ich miejsca i zasadzone w innym miejscu.

429) Stąd i dalej nastąpiło wsparcie (mi-kan u-lehala samech). Co to jest? (maj hi) „I zamknął ciało na jego miejscu” (wa-jisgor basar tachtena). Było to po jego stronie (be-sitroj hawa), i to było jedno po stronie drugiego (we-hawa da be-sitroj de-da). Rzeczywiście Święty, Błogosławiony On, wyrwał je (wadaj akar kdusza Berich Hu), i zasadził je w innym miejscu (we-szateil lon, ba-atar achora), i odwrócili się twarzą w twarz, aby się utrzymać (we-ithedaru anpin be-anpin, le-kijuma). Tak właśnie opierają się światy (ke-gawna da semichan almin). Święty, Błogosławiony On, wyrwał je (akaran Kdusza Berich Hu), zasadził je w innym miejscu (we-szateil lon ba-atar achora), i ustanowił je w doskonałym istnieniu (we-itkajemu be-kijuma szlim).

Sulam

429) Od tego momentu i dalej litera „samech ס” jest zapisana w tym rozdziale, i jest to litera „samech ס” w słowach: „I zamknął (we-isgor ויסגור) ciałem jej miejsce”[9]. Innymi słowy, od tego momentu i dalej Chawa stała się wsparciem (smech). A na początku Chawa była złączona z jego stroną i byli połączeni ze sobą. I oddzielił ich oczywiście Stwórca, jak powiedziano: „I wziął On jedną z jego stron”585, i zasadził ją w innym miejscu, w Aba we-Imie. Jak powiedziano: „I odbudował Stwórca Wszechmogący tę stronę”585. „Stwórca Wszechmogący (AWAJa Elokim)” – to Aba we-Ima, a dokładniej ZoN, które obłóczyły Aba we-Imę i stały się jak one. I one podniosły do siebie Chawę i odbudowały ją jako oddzielny parcuf w stanie panim be-panim. I wtedy znów stali się Adam i Chawa dwoma parcufami w stanie panim be-panim i dzięki temu ustanowili się w doskonałości.

I zanim litera „samech ס” pojawiła się w słowach: „I zamknął (we-isgor ויסגור) ciałem jej miejsce”585, Chawa nie była wsparciem (smech) dla Adama, co oznacza dwa parcufy w stanie panim be-panim, a jedynie podwójnym parcufem, jeden obok drugiego. Jednak po tym, jak Stwórca wziął Chawę, jak powiedziano: „I wziął On jedną z jego stron”585, od tego momentu i dalej Chawa staje się wsparciem, ponieważ powrócili do stanu panim be-panim. Dlatego litera „samech ס” jest zapisana natychmiast po jej oddzieleniu, jak powiedziano: „I zamknął (we-isgor ויסגור) ciałem jej miejsce”585. W ten sam sposób wsparciem stały się również wyższe światy, ZoN, które początkowo były podwójnym parcufem, a następnie Stwórca je oddzielił – to znaczy wyżsi Aba we-Ima. I oni podnieśli do siebie Nukwę i odbudowali ją, i ZoN ustanowiły się w doskonałości, czyli w stanie panim be-panim.

430) I powiedział Rabbi Aba (wa-amar Rabbi Aba): Skąd wiemy, że Adam i Chawa byli roślinami? (menalan de-Adam we-Chawa netiin hawu) Ponieważ napisano: „Szczep mojego zasadzenia, dzieło moich rąk, by się nim chlubić” (di-ktiw neczer mataaj, maasej jaday le-hitpaer). „Dzieło moich rąk” – dokładnie (maasej jadaj dajka), ponieważ żadna inna istota ich nie stworzyła (de-la isztadlu be-hon berjan achoranin). I napisano: „W dniu, w którym cię zasadzono, rozkwitniesz” (u-ktiww be-jom nitech teszagszegi). W tym dniu, kiedy zostali zasadzeni w świecie, zgrzeszyli (di-be-hahu joma de-itnetaju be-alma sarchu).

Sulam

430) Adam i Chawa nazywani są nasadzeniami, jak powiedziano: „Gałąź Moich nasadzeń, dzieło rąk Moich dla chwały”[10]. „Dzieło rąk Moich” – odnosi się do Adama i Chawy, którymi nie zajmowały się inne stworzenia, a jedynie Stwórca. I Pismo nazywa ich: „Gałąź Moich nasadzeń”. W ten sposób Adam i Chawa nazywani są nasadzeniami, jak powiedziano: „W dniu nasadzenia Ty ich pielęgnowałeś, lecz plon zginie w dniu choroby, a ból będzie dotkliwy”[11] – to znaczy, że w dniu swojego nasadzenia w świecie zgrzeszyli. Mowa jest o Adamie Riszonie i nazywani są oni nasadzeniem, jak powiedziano: „W dniu nasadzenia”.

431) Nauczyliśmy się (tenan), że te rośliny były jak czułki szarańczy (ha-netiot ke-karnej chagawim hawu), a ich światło było cienkie i nie świeciło (u-nehora dilhon dakik, we-la hawu naharin). Gdy jednak zostały zasadzone i naprawione (kejwan de-itnetaju we-itetkanu), wzrosły w świetle (itrabbiu bi-nehora) i zostały nazwane „cedry Libanu” (we-ikrun arzej lewannon). A Adam i Chawa (we-Adam we-Chawa), dopóki nie zostali zasadzeni (ad de-itnetaju), nie wzrośli w świetle (la itrabbiu bi-nehora) i nie uniosła się ich woń (we-la seliku reicha). Rzeczywiście, zostali wyrwani, przesadzeni i naprawieni, jak należy (wadaj itakkaru we-isztillu we-itetkanu ki-deka jaot).

Sulam

431) Te nasadzenia, to znaczy ZoN, były małe, jak wąsy szarańczy. I ich światło było słabe, i nie świeciły. Po tym, jak zostały nasadzone w innym miejscu, to znaczy wzniesione do Aba we-Ima i naprawione, wzrosły ich światła i nazywane są „cedrami Libanu”454. I tak samo Adam i Chawa, zanim zostali nasadzeni w innym miejscu, w ZoN, nie wzrośli w świetle i nie wznosili wonności, i oczywiście zostali oddzieleni od swojego miejsca i zasadzeni na górze, w ZoN, i naprawili się, jak należy.


[1] Tora, Bereszit, 2:5. „Żaden jeszcze krzew polny nie był na ziemi i żadna trawa polna jeszcze nie rosła, bo Stwórca Wszechmogący nie spuścił deszczu na ziemię i nie było człowieka, aby uprawiał ziemię.”
[2] Tora, Szmot, 40:17. „I stało się w pierwszym miesiącu, w drugim roku, pierwszego dnia miesiąca, że wzniesiono Przybytek.”
[3] Tora, Bereszit, 2:13. „Nazwa drugiej rzeki – Gichon, ona opływa całą ziemię Kusz.”
[4] Pisma, Psalmy, 111:8. „Ustanowione są na wieki wieków, uczynione w prawdzie i prawości.”
[5] Tora, Bereszit, 2:6. „I para wznosiła się z ziemi i nawadniała całą powierzchnię ziemi.”
[6] Tora, Bereszit, 2:9. „I sprawił Stwórca Wszechmogący, że z ziemi wyrosło wszelkie drzewo, piękne na wygląd i dobre do jedzenia, oraz Drzewo Życia pośrodku ogrodu i Drzewo Poznania dobra i zła.”
[7] Pisma, Psalmy, 104:11. „Napoją wszystkie zwierzęta polne, dzikie osły ugaszą swoje pragnienie.”
[8] Zob. wyżej, p. 338.
[9] Tora, Bereszit, 2:21-22. „I zesłał Stwórca Wszechmogący głęboki sen na Adama, i zasnął. I wziął jedną z jego stron, i zamknął jej miejsce ciałem. I zbudował Stwórca Wszechmogący tę stronę, którą wziął od Adama, aby była mu żoną, i przyprowadził ją do Adama.”
[10] Prorocy, Jeszajahu, 60:21. „A twój lud – wszyscy sprawiedliwi, gałąź mojego nasadzenia, dzieło moich rąk dla chwały, na wieki odziedziczą ziemię.”
[11] Prorocy, Jeszajahu, 17:11. „W dzień, gdy zasiejesz, uczynisz je wzrastającymi, a rano sprawisz, że zakwitnie twoje nasienie, ale zniknie zbiór w dzień choroby i beznadziejnego bólu.”