412) Rabbi Szimon wstał i powiedział (Rabbi Szimon kam wa-amar): Patrzyłem i widziałem (mistakel hawejna), że kiedy Święty, Błogosławiony On, chciał stworzyć człowieka (de-kad baa Kadosz Baruch Hu le-miwrej Adam), zadrżały wszystkie wyższe i niższe światy (izdazu kol ilain we-tatain). A szósty dzień wznosił się w swoich stopniach (we-joma sztitaa hawa salik be-dargoj), aż wstąpiła wola wyższa (ad de-salka reuta ilaa), i zajaśniała służba wszystkich świateł (we-nahir szeruta de-kol nehorin).
Sulam
412) W godzinie, gdy Stwórca zapragnął uczynić człowieka, zadrżały wszystkie wyższe i niższe. Ponieważ wszystkie światy zależą od Jego działań, czy to na zło, czy na dobro. W ten sposób stworzenie człowieka dotyczy wszystkich. Dlatego zadrżały, ponieważ obawiały się, że może zgrzeszyć. Szóstego dnia wznosił się po swoich stopniach, aż wzniosł się do pragnienia wyższego, i wtedy świeci źródło wszystkich świateł.
413) I otworzył się brama wschodu (u-ftach tara de-mizrach), ponieważ stamtąd wychodzi światło (de-ha mi-taman nehora nafik), a południe spoglądało na siłę światła (we-darom achamej tukfej di-nehora), które zeszło od początku (de-jareit me-resza) i umocniło się na wschodzie (we-ittakaf be-mizrach). Wschód umocnił północ (mizrach atkeif le-cafon), a północ się obudziła (we-cafon itar), rozszerzyła się (we-itpaszat) i wezwała wielką siłą zachód (we-karej be-chajil sagej le-maaraw), aby się zbliżył i połączył z nią (le-mikraw u-le-isztatafa ba-hadej). Wtedy zachód wzniósł się ku północy (kedein maaraw salka be-cafon) i związał się z nią (we-itkaszar bej). Następnie południe przyszło i uchwyciło się zachodu (le-watar darom atja we-achid be-maaraw), a południe i północ otoczyły go (we-sachrin lejh darom we-cafon), ponieważ to są granice ogrodu (de-ilejn gidrej ginta). Wtedy wschód zbliżył się do zachodu (kedein mizrach karew be-maaraw), a zachód osiadł w radości (u-maaraw szarja be-chedwa), zebrał się ze wszystkimi i powiedział: „Uczyńmy człowieka na Nasz obraz i podobieństwo” (u-baat mi-kolhu wa-amar naase Adam be-calmenu ki-demutenu), aby było to w ten sposób – w czterech stronach, w górze i w dole (di-lehewej ke-gawna da be-arba sitrin we-ejla we-tata). I wschód połączył się z zachodem i wydał go (u-mizrach itdabak be-maaraw we-apik lejh), i dlatego powiedziano: „Człowiek wyszedł z miejsca Świątyni” (we-al da taninan Adam me-atar de-Bejt ha-Mikdas nafaq).
Sulam
413) I otworzył wschodnie wrota, ponieważ stamtąd wychodzi światło, aby świecić światu.
Wyjaśnienie powiedzianego. Wszystkie działania, które miały miejsce w sposób konieczny podczas stworzenia parcufim ZoN, muszą zostać powtórzone w postaci ziwugu dla porodzenia duszy. A porządek stworzenia parcufim ZoN jest przedstawiony w krótkiej frazie: „Trzy wychodzą z jednego, jeden dostępuje trzech”. Oznacza to, że Zeir Anpin na początku wznosi się w MaN do ISZSuT i tam uzgadnia między prawą i lewą linią ISZSuT na poziomie chasadim, wychodzącym tam na ekran kropki chirik, i wtedy wszystkie trzy linie włączają się jedna w drugą, i w ISZSuT wychodzą trzy mohin HaBaD.
I to oznacza, że „trzy” – czyli HaBaD (Hochma-Bina-Daat) parcufa ISZSuT, „wychodzą z jednego” – Zeir Anpina. Ponieważ dzięki jego uzgodnieniu dwóch znajdujących się tam linii zaczęły świecić tam te trzy rodzaje mohin, i dlatego „jeden” – Zeir Anpin, „dostępuje trzech” – również ustanawia się w tych trzech mohin HaBaD, ponieważ całej wielkości świecenia, które wychodzi w wyższym dzięki niższemu, dostępuje także niższy.
I całą tę drogę ZoN muszą przejść na nowo, aby porodzić duszę Adama Riszona. Na początku Zeir Anpin musi wznieść się w MaN do ISZSuT, aby uzgodnić między prawą i lewą linią w nich, a to wzniesienie Zeir Anpina w ISZSuT odnosi się głównie do Jesod Zeir Anpina, ponieważ to on jest nosicielem ekranu kropki chirik.
Szósty dzień, Jesod Zeir Anpina, wznosi się po swoich stopniach w MaN do pragnienia wyższego, do parcufu ISZSuT, i tam uzgadnia między prawą i lewą linią ISZSuT. I dzięki jego uzgodnieniu otwierają się tam trzy mohin HaBaD, jak powiedziano: „Trzy wychodzą z jednego”. „I wtedy świeci źródło wszystkich świateł” – ponieważ trzy rodzaje mohin HaBaD, które wyszły w ISZSuT dzięki uzgodnieniu Zeir Anpina, są pierwszymi mohin świecenia Hochma, które otwierają się w światach. Ponieważ Hochma Arich Anpina jest ukryta i nie świeci parcufim świata Acilut, a całe świecenie Hochmy, które świeci w Acilucie, pochodzi jedynie od Biny, która ponownie staje się Hochmą i otwiera się w ISZSuT.
W ten sposób mohin, które wyszły w ISZSuT i wypełniły się dzięki uzgodnieniu Zeir Anpina, są pierwszymi mohin w całym świecie Acilut. A następnie również Zeir Anpin dostępuje tych trzech mohin, jak powiedziano: „Jeden dostępuje trzech”. I w ten sposób „otworzył on wschodnie wrota” – to znaczy, że Zeir Anpin, nazywany „wschodem”, otwiera się, aby świecić tymi trzema mohin, tak samo jak ISZSuT, „ponieważ stamtąd wychodzi światło, aby świecić światu” – ponieważ od parcufu ISZSuT wychodzi to światło do Zeir Anpina.
Tutaj należy pamiętać, że cztery strony świata to nazwa czterech właściwości: HaB TuM (Hochma-Bina-Tiferet-Malchut). A w ZoN są to HuG TuM (Hesed-Gwura-Tiferet-Malchut). Południe – to prawa strona, Hesed. Północ – lewa strona, Gwura. Wschód – to Zeir Anpin i Tiferet, czyli środkowa linia. Zachód – to Nukwa Zeir Anpina i Malchut, która otrzymuje od trzech linii: południa, północy i wschodu.
Południe – prawa linia, Hesed, otworzyło siłę swojego świecenia, które odziedziczyło od rosz, to znaczy od ISZSuT, i wzmocniło się we wschodniej stronie, Zeir Anpinie. Wyjaśnienie. Po tym, jak Zeir Anpin otrzymał mohin w postaci trzech linii od ISZSuT, przyciągnął do siebie prawą linię, chasadim, ponieważ podstawą Zeir Anpina są ukryte chasadim i nie potrzebuje on świecenia Hochmy, przyciąganego za pomocą lewej linii, nazywanej „północ”. Jednak w rzeczywistości przyciągnął wszystkie trzy linie, które przedstawiają południe, północ i wschód. Jednak prawa linia, to znaczy południe, wzmocniła się w swojej doskonałości i ukryła inne światła, czyniąc je niewidocznymi. To znaczy, że umocniła się w swojej władzy i unieważniła inne.
Wschód, Zeir Anpin, wzmocnił się w północnej stronie, to znaczy ponownie otworzył w sobie świecenie lewej linii, które przyciągnął od ISZSuT, i to nazywa się kropką szuruk. I przebudziła się północna strona, rozprzestrzeniając się w Zeir Anpinie, i z wielką siłą wezwała zachód, to znaczy Nukwę Zeir Anpina, aby się zbliżyła i nawiązała z nią połączenie. Wtedy zachodnia strona, Nukwa, wznosiła się ku północnej i ustanowiła z nią związek. Wyjaśnienie. Podstawa budowy Nukwy pochodzi z lewej linii, to znaczy z północnej strony. Dlatego Zeir Anpin przebudził w sobie północną stronę, aby rozprzestrzeniła się w całej swojej wielkości i obłóczyła się w Nukwę. „I z wielką siłą wezwał zachód” – ponieważ świecenie północnej strony następuje z wielką siłą, gdyż w czasie jej świecenia wszystkie światła Malchut zamierają.
Następnie południe, to znaczy prawa strona i Hesed, ukazuje się i utrzymuje się w zachodniej stronie, to znaczy w Nukwie. I w rezultacie otaczają ją południe i północ, nazywane granicami ogrodu. Wyjaśnienie. Po tym, jak Nukwa ustanawia związek ze świeceniem północnej strony, zamiera i staje się zamarzniętym morzem. Dopóki Zeir Anpin nie powraca i nie przyciąga do niej południowej strony, światła chasadim, znajdującego się w prawej linii. I wtedy świecenie Hochmy północnej strony obłóczy się w świecenie chasadim południowej strony i jej światła otworzą się, aby świecić w światach. Oprócz tego te dwa światła – południowe i północne – stają się strażnikami Nukwy przed klipot i sądami. Ponieważ południowy wiatr usuwa wszystkie sądy, a północny wiatr podporządkowuje wszystkich zewnętrznych i klipot. Dlatego uważa się, że one ją chronią, tak jak ogrodzenie chroni ogród przed obcymi.
Wtedy wschodnia strona, Zeir Anpin, dokonuje ziwugu (połączenia) z zachodnią stroną, Nukwą. I zachodnia strona przebywa w radości. Wtedy poprosiła ona wszystkich, mówiąc: „Uczyńmy człowieka na Nasz obraz i na Nasze podobieństwo”[1] – aby był on w ten sposób w czterech stronach: południe-północ-wschód-zachód, a także góra i dół, to znaczy w WaK (w sześciu ukończeniach). I wtedy Zeir Anpin jednoczy się z Nukwą i porodzi duszę Adama Riszona. Dlatego Adam wyszedł z miejsca Świątyni – z Nukwy Zeir Anpina, nazywanej Świątynią.
414) Ponadto: „Uczyńmy człowieka” (tu, naase Adam) – Święty, Błogosławiony On, powiedział do tych niższych, którzy pochodzą ze strony wyższej (Kadosz Baruch Hu amar le-ilejn, tataej daatu mi-sitra di-ilaa). Tajemnica tego imienia, w którym wznosi się „Adam” (raza di-szma da de-salik Adam), „Adam” pochodzi z ukrytej wyższej tajemnicy (Adam me-raza setima ilaa). „Adam” – tajemnica liter (Adam: raza de-atwan), ponieważ „Adam” zawiera w sobie to, co jest wyżej, i to, co jest niżej (de-ha Adam kalil le-ila, we-kalil le-tata). A-D-M: Alef odnosi się do najwyższego poziomu (A le-ejla le-ejla). Mem to tajemnica ukrycia, bo „Mem” pochodzi ze „zwiększa panowanie” (Mem setima, de-ihi Mem mi-le-Marbe ha-Miszera). Dalet to jest to, co jest niższe i ukryte na zachodzie (D tataa, di-setima be-maaraw). A to jest całość tego, co wyżej i tego, co niżej (we-da kelala di-le-ila we-tata), co jest naprawione w górze i naprawione w dole (ittakan le-ejla, ittakan le-tata).
Sulam
414) „I powiedział Wszechmogący (Elohim): „Uczyńmy człowieka””575. Stwórca powiedział, to znaczy przyciągnął do niższych, wychodzących ze strony wyższych, imię o liczbowej wartości Adam, to znaczy imię MA (mem-hej מה, 45). Wyjaśnienie. Wyżsi – to ISZSuT, którzy mają tylko dwie linie, prawą i lewą, w właściwości cholam i szuruk, i to są MI i ELE. I są one zamknięte. Niżsi – to ZoN, którzy posiadają ekran kropki chirik, ekran imienia MA, który poprzez stopień chasadim, wychodzący na ten ekran, uzgadnia między prawą i lewą linią ISZSuT, i ISZSuT otwierają się, przestając być zamkniętymi, i wychodzą w nich trzy mohin HaBaD, co nazywa się „trzy wychodzą z jednego”.
I dzięki temu również ZoN dostępują tych mohin. Ponieważ całej miary, którą niższy wywołał w wyższym, dostępuje także niższy. Jak powiedziano: „Jeden dostępuje trzech”. I to oznacza, że niższy wychodzi ze strony wyższego, ponieważ ZoN sami w sobie nie są godni otrzymania mohin. Jednak ponieważ to oni wywołali wyjście mohin na górze, w ISZSuT, to również oni ich dostąpili. Dlatego uważa się, że mohin przychodzą do ZoN ze strony wyższych, a nie z ich własnej strony.
I tak samo, jak mohin de-ZoN zostały stworzone z ISZSuT, tak samo dusza Adama Riszona została stworzona z ZoN. Ponieważ po tym, jak ZoN otrzymali mohin od ISZSuT i Aby we-Imy, i wzniesieni zostali do nich oraz obłóczyli ich, to stopnie Aba we-Ima i ISZSuT stały się całkowicie równe. Wtedy stworzyli Adama Riszona dokładnie tymi samymi drogami, którymi Aba we-Ima stworzyli ich. Ponieważ teraz ZoN uważani są za wyższych (właściwości), a dusza Adama Riszona – za niższą. Dlatego na początku ZoN dokonali skrócenia tak samo, jak ISZSuT, i opuścili litery ELE do duszy Adama, a następnie ponownie podnieśli je na swój stopień. I wtedy dusza Adama Riszona wznosiła się razem z nimi.
I tak samo, jak w ISZSuT, tak samo teraz w ZoN uformowały się dwie linie, prawa i lewa – MI i ELE. I ich światła nakładają się na siebie, a Adam Riszon posiada teraz ekran kropki chirik, który jest ekranem imienia MA, i on uzgadnia między dwiema liniami ZoN, otwierając je i usuwając ukrycie. W miarę mohin, które zostały wywołane w ZoN przez duszę Adama Riszona, dostępuje ich również on sam. W ten sposób wyjście mohin od duszy Adama Riszona było takie samo, jak w przypadku niższych, wychodzących ze strony wyższych.
I powiedziane przez Stwórcę: „Uczyńmy człowieka” oznacza, że przyciągnął te mohin do niższych, wychodzących ze strony wyższych, to znaczy do niższych, którzy są nosicielami ekranu kropki chirik, zdolnych do uzgodnienia między dwiema liniami znajdującymi się w wyższych w porównaniu do nich. I oni stają się przyczyną wyjścia mohin w wyższych, a także sami ich dostępują. Dlatego to imię w gematrii stanowi MA (45 מה), tak samo jak liczba słowa Adam (45 אדם). To znaczy, że jest to właściwość środkowej linii, będącej nosicielem ekranu kropki chirik imienia MA, dokonującego uzgodnienia w wyższych i przyciągającego od nich również do siebie. W ten sposób dusza Adama Riszona wyszła i osiągnęła swoją pełną doskonałość.
Adam pochodzi z właściwości wyższego ukrycia, to znaczy zawiera w sobie dwie linie od wyższych, od ISZSuT, prawą i lewą, które przed uzgodnieniem trzecią linią były zakryte. I Adam jest również właściwością liter, ponieważ zawiera w sobie środkową linię, będącą właściwością wszystkich niższych, nazywanych otiot (litery). Ponieważ wyżsi uważani są za taamim (tony) i nekudot (ogłoski), a niżsi – za otiot (litery). W ten sposób człowiek zawiera w sobie wszystko, co jest na górze, i wszystko, co jest na dole.
Trzy litery w imieniu Adam (אדם). „Alef א” w imieniu Adam wskazuje na górę, na wyższych, Aba we-Imę, od których wychodzi prawa linia, MI. Zamknięte „mem ם” w imieniu Adam – to „mem ם” w fragmencie: „Dla umocnienia (le-marbe לםרבה) władzy”[2]. I ta „mem”, chociaż znajduje się w środku słowa, to jednak przyjęto ją oznaczać jako zamkniętą „mem ם”, jak na końcu słowa. I wskazuje ona na ISZSuT, od których wychodzi lewa linia ELE.
„Dalet ד” – to dolna litera w imieniu Adam, która jest zamknięta od zachodniej strony, to znaczy, że ta „dalet ד” jest zawarta w Nukwie od chaze Zeir Anpina i niżej, nazywanej zachodnią stroną, i wskazuje na ekran kropki chirik, którego nosicielem jest Nukwa, nazywana zachodnią stroną. I dzięki niemu wychodzi stopień chasadim, i on staje się środkową linią, uzgadniającą między prawą, czyli literą „alef א” w imieniu Adam, a lewą, literą „mem ם” w imieniu Adam.
I to stanowi całość mohin, które znajdują się na górze i na dole. Ponieważ tymi trzema drogami wychodzą mohin w ISZSuT, w ZoN, a także w duszy Adama Riszona – po tym, jak ustanowią się na górze, w ZoN, dzięki uzgodnieniu ekranu Adama, ustanawiają się również na dole, w samym Adamie. Ponieważ całej wielkości świecenia, które niższy otwiera na górze, dostępuje również on sam.
415) Te litery (ilejn atwan), gdy zeszły na dół, wszystkie razem w swojej pełni (kad nachata le-tata, kolhu ka-chada, be-aszlamutej), znalazły się jako męski i żeński aspekt (isztekach dechar we-nukwa). A żeński aspekt przylgnął do jego strony (we-nukwa be-sitroj itdabkat), aż zesłał na niego sen i oszołomienie (ad de-apil iluja szinta u-dmuch), i znajdował się w miejscu Świątyni na dole (we-hawa ramej be-atar de-Bej Mikdasza le-tata).
Sulam
415) Kiedy te litery – „alef א”, „dalet ד”, „mem ם”, będące otwarciem w ZoN nowych mohin HaBaD, opuściły się w dół, do duszy Adama Riszona, wszystkie jako jedna w swojej doskonałości, to znaczy uzgodnione środkową linią i zawarte jedno w drugim, Adam znajduje się we właściwości zachar (męskiej) i nekewa (żeńskiej). Chasadim tej duszy uważane są za właściwość zachar (męską), a gwurot – za właściwość nekewa (żeńską). I nekewa była złączona z jego stroną, dopóki Stwórca nie zesłał na niego snu i nie zasnął. I został zrzucony do miejsca niższej Świątyni.
416) I rozdzielił go Święty, Błogosławiony On (u-nesar lejh Kadosz Baruch Hu), i przygotował ją (we-takein lah), tak jak przygotowuje się oblubienicę (ke-ma di-metaknin le-kala), i wprowadził ją do niego (we-aala lejh). To jest to, co napisano: „I wziął jedno z jego żeber i zamknął ciało na jego miejscu” (hada hu di-ktiw wa-jikach achat mi-calotaw wa-jisgor basar tachtena). „I wziął jedno” – dokładnie jedno (wa-jikach achat dajka). W księgach dawnych znalazłem (be-sifrei kadmaa aszkachna), że to była pierwsza Lilit (da Lilit kadmejta), która była z nim (da-hawat immej), i została od niego oddzielona (we-itabrat minej).
Sulam
416) I podzielił go Stwórca, to znaczy oddzielił Nukwę od zachar. I przygotował ją, tak jak przygotowuje się pannę młodą, i wprowadził ją do niego. O tym jest napisane: „I wziął On jedną z jego stron”. „Wziął On jedną” – ponieważ miał dwie strony, lecz On wziął jedną z nich. A ta strona, której nie wziął – to pierwsza Lilit, która była pierwszą żoną Adama Riszona i została od niego oddalona.
417) I nie była dla niego pomocą (we-la hawat le-kiblej ejzer), jak napisano: „A dla człowieka nie znalazł się pomocnik odpowiedni dla niego” (ke-ma di-ktiw u-le-Adam lo maca ejzer ke-negdo). Co oznacza pomoc? To wsparcie (maj ejzer, samech), aż do tego momentu, o którym napisano: „Nie jest dobrze, by człowiek był sam, uczynię mu pomoc odpowiednią dla niego” (ad hahu szaata di-ktiw lo tow hewjot ha-Adam le-wado, eese lo ejzer ke-negdo). Przyjdź i zobacz (ta chazi): Człowiek był ostatnim spośród wszystkiego (Adam batraa de-kolla hawa), tak więc było mu przeznaczone, aby zstąpić na doskonały świat (hachi itchazei le-mejtej al alma szlim).
Sulam
417) Lilit nie była „pomocą odpowiednią dla niego”406, jak powiedziano: „A dla człowieka nie znalazł pomocy odpowiedniej dla niego”406, ponieważ była nieczystą klipą i on na niej nie polegał. I była z nim do czasu, gdy powiedziano: „Niedobrze jest człowiekowi być samemu, uczynię mu pomoc odpowiednią dla niego”397, ponieważ wtedy została od niego oddzielona. Ostatni – człowiek – obejmował wszystkie stworzenia, dlatego musiał pojawić się w świecie jako człowiek doskonały. Dlatego Lilit została od niego oddzielona, a w jej miejsce dana została Chawa.
[1] Tora, Bereszit, 1:26. „I powiedział Wszechmogący: ‘Uczyńmy człowieka na Nasz obraz i na Nasze podobieństwo.’”
[2] Prorocy, Jeszajahu, 9:6. „Albowiem dziecię narodziło się nam, syn został nam dany, i władza spocznie na jego ramieniu, i nazwą go: Cudowny Doradca, Bóg Mocny, Ojciec Wieczności, Książę Pokoju.”