273) Rabbi Jehuda pewnej nocy wstał, aby studiować Torę (Rabbi Jehuda kam lejlaja chad le-mil’ej be-orajta), w połowie nocy, w gospodzie w mieście Machseja (be-palgu lejlaja, be-bej uszpiza, be-mata Machseja). I był tam w tym domu pewien Judejczyk, który przyszedł z dwoma koszami trzcin (we-hawa taman be-bejta, chad Judaja, da-ata bi-trej kesira de-katfira). Rabbi Jehuda otworzył i powiedział (petach Rabbi Jehuda wa-amar): „A ten kamień, który postawiłem jako pomnik, będzie domem Elohim” (we-ha-even ha-zot aszer samti macewa jihje bejt Elohim). To jest kamień węgielny, z którego świat został zasadzone, i na nim zbudowano Świątynię (da hi even szetija, de-mi-taman isztil alma, wa-alah itbnej bej mikdasza).
Sulam
273) „Ten kamień, który postawiłem jako pomnik, będzie domem Wszechmogącego”[1]. Kamień – to kamień węgielny, od niego bierze początek świat i na nim zbudowana jest Świątynia.
274) Podniósł swoją głowę ten Judejczyk i powiedział do niego (zakaf rejszejhu, hahu Judaja we-amar lo): „Jak to możliwe, ta rzecz?” (haj mila eich efszar). „Przecież kamień węgielny istniał jeszcze zanim świat został stworzony (we-ha even szetija ad la itbre alma hawat), i z niego świat został zasadzony (u-minah isztil alma), a ty mówisz: „A ten kamień, który postawiłem jako pomnik” (we-at amart: we-ha-even ha-zot aszer samti macewa). To sugeruje, że Jaakow uczynił go teraz (de-maszma de-Jaakow szawjej lah haszta), jak jest napisane: „I wziął kamień, który położył pod swoją głowę” (di-ketiw: wa-jikach et ha-even aszer sam me-roaszotaw). A ponadto Jaakow był w Bejt El, a ten kamień był w Jeruszalaim” (we-tu, de-Jaakow be-Bejt El hawa, we-haj awna hawa bi-Jeruszalajm).
Sulam
274) Ale przecież kamień węgielny istniał przed stworzeniem świata i od niego bierze początek świat. Jak więc powiedziano (przez Jaakowa): „Ten kamień, który postawiłem jako pomnik” – co oznacza, że Jaakow postawił go jako pomnik teraz, a wcześniej nie był on ustanowiony? Powiedziano: „I wziął kamień, który położył pod głowę”[2]. Jednak kamień węgielny został ustanowiony jeszcze przed stworzeniem świata. Ponadto, Jaakow znajdował się w Bejt-El, a kamień węgielny był w Jeruszalaim, ponieważ znajduje się na miejscu Świątyni, w Jeruszalaim.
275) Rabbi Jehuda nie zwrócił na niego uwagi (Rabbi Jehuda, la aschar rejszejhu le-gabejhu), otworzył i powiedział: „Przygotuj się na spotkanie z twoim Elohim, Israelu” (petach wa-amar: hikon likrat Elohecha Israel). I jest napisane: „Ucisz się i słuchaj, Israelu” (u-ketiw: hasket uszma Israel). Słowa Tory wymagają skupienia (milej de-orajta ba’jin kawana), a słowa Tory muszą zostać ustanowione w ciele i pragnieniu jako jedno (u-milin de-orajta, ba’an le-ittakkana be-gufa u-re’uta ka-chada). Wstał ten Judejczyk, ubrał się i usiadł obok Rabbi Jehudy (kam hahu Judaja, we-itlabasz, we-jatib le-gabejhu de-Rabbi Jehuda), i powiedział: „Szczęśliwi jesteście, sprawiedliwi, którzy trudzą się w Torze dniem i nocą” (wa-amar: zakain atun cadikaja, de-misztadlej be-orajta joma we-lele).
Sulam
275) Powiedziano: „Przygotuj się na spotkanie ze swoim Wszechmogącym, Israelu”[3]. I powiedziano: „Słuchaj i usłysz, Israelu”[4]. Ponieważ słowa Tory wymagają intencji i muszą się ustanowić w ciele oraz w pragnieniu, jako jedno. Szczęśliwi są sprawiedliwi, ponieważ zajmują się Torą dniem i nocą!
276) Rabbi Jehuda powiedział do niego (amar lo Rabbi Jehuda): „Teraz, gdy skupiłeś siebie, powiedz swoje słowo, abyśmy się połączyli jako jedno” (haszta de-kawwanat garmach, ejma milach, de-nitchabber ka-chada), ponieważ słowa Tory wymagają zarówno uporządkowania ciała, jak i uporządkowania serca (de-ha milej de-orajta ba’jin tikuna de-gufa, we-tikuna de-liba). A jeśli nie, to będę leżał na swoim łożu i w sercu będę mówił słowa (we-i lao, be-arsa’i szechiwna u-be-liba’i amarna milin). Ale oto nauczyliśmy się, że nawet jeden, kto siedzi i zajmuje się Torą, Szchina łączy się z nim (ela ha taninan, de-afilu chad de-jatib we-la’ej be-orajta, Szhinta itchabrat ba-hadejhu). I czy Szchina jest tutaj, a ja miałbym leżeć na swoim łożu? (u-ma Szhinta hacha, we-ana szechiv be-arsa’i). A nie tylko to, ale wymagane jest też czystość” (we-la od, ela de-ba’jin cachuta).
Sulam
276) A słowa Tory wymagają naprawienia ciała i naprawienia serca. Gdyby nie to, człowiek leżałby w swoim łóżku, pogrążony w myślach swojego serca. Powiedziano, że jeśli człowiek siedzi nawet sam i zajmuje się Torą, Szchina łączy się z nim. A jeśli Szchina jest tutaj – czy będzie on leżał w swoim łóżku? Co więcej, słowa Tory wymagają jasności, a ten, kto leży w swoim łóżku, nie ma klarownego rozumu.
277) I ponadto (we-tu), każdy człowiek, który wstaje, by studiować Torę od połowy nocy (de-kol bar nasz de-kam le-mil’ej be-orajta mi-palgu lejlaja), gdy budzi się wiatr północny (kad it’ar ruach cafon), Stwórca przychodzi, by cieszyć się razem ze sprawiedliwymi w Ogrodzie edeńskim (Kudsza Berich Hu atej le-isztasza’a im cadikaja be-ginta de-Eden). I on oraz wszyscy sprawiedliwi w Ogrodzie słuchają słów, które wychodzą z jego ust (we-hu we-kol cadikaja di-be-ginta, kolhu cajetin le-ilejn milin de-nafkei mi-pumejhu). A skoro Stwórca i wszyscy sprawiedliwi radują się słuchaniem słów Tory w tej chwili (u-ma Kudsza Berich Hu we-kol cadikaja, mit’adenin le-miszma milej de-orajta be-szaata da), to czy ja mam leżeć na swoim łożu (wa-ana ehe be-szechiv be-arsa’i)? Powiedział mu (amar le): „Teraz powiem swoje słowo” (haszta ejma milach).
Sulam
277) Ponadto, ktokolwiek wstaje, aby zajmować się Torą od północy i dalej, gdy budzi się północny wiatr – wtedy Stwórca przychodzi, aby radować się ze sprawiedliwymi w Ogrodzie Edeńskim. I On jest ze wszystkimi sprawiedliwymi, którzy są w ogrodzie, a wszyscy słuchają tych słów, które wychodzą z Jego ust. A jeśli Stwórca i wszyscy sprawiedliwi czerpią radość, słuchając słów Tory w tej godzinie – czy pozostanie on leżeć w swoim łóżku?
278) Powiedział mu (amar lo): „Zapytałem o to, co powiedziałeś w tym wersecie: „A ten kamień, który postawiłem jako pomnik, będzie domem Elohim” (sze’elna al ma da-amart be-psuka da: we-ha-even ha-zot aszer samti macewa jihje bejt Elohim), że jest to kamień węgielny (de-da even szetija). Jak to możliwe (heich efszar)? Przecież kamień węgielny istniał jeszcze przed stworzeniem świata (de-ha even szetija, ad la itbre alma hawat), i z niego świat został zasadzony (u-minah isztil alma), a ty mówisz: „który postawiłem” (we-at amart: aszer samti), co sugeruje, że Jaakow uczynił go teraz (de-maszma de-Jaakow szawwej lah haszta). I jest napisane: „I wziął kamień, który położył pod swoją głowę” (u-ketiw: wa-jikach et ha-even aszer sam me-roaszotaw)”.
Sulam
278) Jak to może być: kamień węgielny istniał przed stworzeniem świata i od niego bierze początek świat, a Jaakow dopiero teraz go ustanowił? Przecież powiedziano: „I wziął kamień, który położył pod głowę”.
279) „A ponadto, Jaakow był w Bejt El, a ten kamień był w Jeruszalaim” (we-tu, de-Jaakow be-Bejt El hawa, we-awna da hawat bi-Jeruszalajm). Powiedział mu (amar lo): „Cała ziemia Israela się zwinęła pod nim, a ten kamień był pod nią” (kol ar’a de-Israel ichpal techotoj, we-hahu even techotejh hawat). Powiedział mu (amar lo): „Jest napisane: „który położył” (aszer sam ketiw). I jest napisane: „A ten kamień, który postawiłem jako pomnik” (u-ketiw: we-ha-even ha-zot aszer samti macewa)”. Powiedział mu (amar lo): „Jeśli wiesz coś o tym, powiedz” (i jada’at mila, ejma lah).
Sulam
279) Jaakow był w Bejt El, a ten kamień był w Jeruszalajim. (Jednak Jaakow) zebrał pod sobą całą ziemię Israela i ten kamień był pod nim, choć sam znajdował się w Bejt El. Przecież powiedziano, że go postawił: „Ten kamień, który postawiłem jako pomnik…”, co oznacza, że ustanowił go teraz. Czy może być, że kamień węgielny został ustanowiony wcześniej niż świat?
280) Otworzył i powiedział (petach wa-amar): „Ja w sprawiedliwości ujrzę Twoje oblicze, nasycę się na jawie Twoim obrazem” (ani be-czedek echze panecha, esbe’a be-hakic temunatecha). Król Dawid miał miłość i przywiązanie do tego kamienia (Dawid malka, chawiwuta u-dewekut diljej, be-haj even hawa). I o nim powiedział: „Kamień, który odrzucili budowniczy, stał się kamieniem węgielnym” (we-alah amar: even ma’asu ha-bonim, hajta le-roasz pinna). A gdy chciał spoglądać na chwalebne widzenie swojego Pana (we-kad ba’a le-istakkala, be-chejzu jekara de-marejhu), najpierw wziął ten kamień w swoje ręce, a potem wszedł (netal le-haj even bi-jedejhu, be-kadmejta, u-lewatar ajjel).
Sulam
280) „Ja w sprawiedliwości będę oglądał Twoje oblicze”[5]. Król Dawid odczuwał przychylność i przywiązanie do tego kamienia – do Malchut, która nazywana jest „kamieniem węgielnym” i nazywana jest „sprawiedliwością”. I o niej powiedział: „Kamień, który wzgardzili budowniczowie, stał się kamieniem węgielnym”[6]. A kiedy zamierzał oglądać obraz wielkości swojego Pana, najpierw brał w ręce ten kamień, a następnie wchodził.
281) Ponieważ każdy, kto chce objawić się przed swoim Panem, nie może wejść inaczej, jak tylko przez ten kamień (be-gin de-kol man de-ba’ej, le-itchazaja kame marejhu, la a’ejl ela be-haj even). Jak jest napisane: „W tym wejdzie Aharon do świętego miejsca” (di-ketiw: be-zot jawo Aharon el ha-kodesz). I Dawid wychwalał siebie i powiedział: „Ja w sprawiedliwości ujrzę Twoje oblicze” (we-Dawid meszabbach garmejhu, wa-amar: ani be-czedek echze panecha). I całe jego staranie było, aby objawić się poprzez ten kamień, jak należy, w kierunku tego, co wyższe (we-kol isztadlejutej de-Dawid, le-itchazaja be-haj even, kidka jaot, le-gabe di-le-ejla).
Sulam
281) Ponieważ każdy, kto chce stanąć przed swoim Panem, wchodzi tylko z tym kamieniem, jak powiedziano: „Z tym wejdzie Aharon do świątyni”[7]. „Tym” nazywana jest Malchut. I Dawid wychwala siebie, mówiąc: „Ja w sprawiedliwości” – a to jest Malchut – „będę oglądał Twoje oblicze”. Całą pracą Dawida było w odpowiednim czasie ukazać ten kamień w godnej postaci wobec wyższego.
Wyjaśnienie. Mochin Hochmy nazywane są „oczami”, a także „widzeniem”. I po Hochmie Arich Anpina, która była ukryta, te mochin nie świecą na żadnym stopniu poza Malchut, czyli tylko w Nukwie Zeir Anpina[8]. I ona nazywana jest „kamieniem węgielnym”. Dlatego powiedziano, że król Dawid odczuwał przychylność i przywiązanie do tego kamienia, a także powiedział: „Ja w sprawiedliwości będę oglądał Twoje oblicze” – ponieważ te mochin „widzenia” znajdują się tylko w niej.
282) Przyjdź i zobacz (ta chaze), Abraham ustanowił modlitwę poranną (c’lota de-cafra) i objawił dobro swojego Pana w świecie (Awraham atkin c’lota de-cafra, we-oda tiwu de-marejhu be-alma). I ustanowił tę godzinę w jej właściwym porządku, jak należy (we-atkin hahi sza’ata, be-tikuna kidka jaot), jak jest napisane: „I wstał wcześnie rano Abraham” (di-ketiw: wa-jaskem Awraham ba-boker). Izaak ustanowił modlitwę popołudniową, i objawił w świecie, że istnieje sąd i jest sędzia, który może wybawić i osądzić świat (Jicchak, atkin c’lota de-mincha, we-oda be-alma, de-it din we-it dajan, de-jachol le-szeza’wa u-le-mejdan alma).
Sulam
282) Awraham ustanowił modlitwę poranną (Szacharit) zgodnie z Hesed Zeir Anpina i ogłosił na świecie właściwości swojego Pana. I naprawił we właściwy sposób ten czas w swoich naprawach, poprawiając właściwość miłosierdzia (Hesed), która panuje rano. Icchak ustanowił modlitwę popołudniową (Mincha) zgodnie z Gwurą Zeir Anpina i ogłosił na świecie, że istnieje sąd i jest sędzia, który może uratować świat i osądzić świat. I naprawił właściwość przezwyciężenia (Gwura).
283) Jaakow ustanowił modlitwę wieczorną (Jaakow, atkin c’lota de-arwit). I z powodu tej modlitwy ustanowił to, czego człowiek wcześniej nie ustanowił, jak należy (u-be-gin c’lota da, de-atkin ma de-la atkin bar nasz mi-kadmat de-na, kidka jaot). Dlatego wychwalał siebie i powiedział: „A ten kamień, który postawiłem jako pomnik…” (u-be-gin kach, szabach garmejhu, wa-amar: we-ha-even ha-zot aszer samti macewa). Bo aż do tej godziny nikt inny nie ustanowił go tak jak on (de-ad hahi sza’ata, la szawwej lah achrana ka-watejhu).
Sulam
283) Jaakow ustanowił modlitwę wieczorną (Arwit) zgodnie z Malchut, która jest Nukwą Zeir Anpina. I przez to, że ustanowił tę modlitwę, której Adam wcześniej nie ustanowił we właściwy sposób, wychwalał siebie i powiedział: „Ten kamień” – Malchut – „który postawiłem jako pomnik…”, ponieważ to on ją ustanowił, a przed tym czasem nikt inny nie ustanowił jej tak, jak on.
284) I dlatego jest napisane: „I wziął kamień, który położył pod swoją głowę, i postawił go jako pomnik” (u-be-gin kach, wa-jikach et ha-even aszer sam me-roaszotaw, wa-jasem otah macewa). Co oznacza „pomnik”? To, co było upadłe, a on to podniósł (maj macewa, da-hawa nefilah, we-okim lah). „I wylał na jego wierzch oliwę” (wa-jicok szemen al roszah). Bo sprawa zależała od Jaakowa, by uczynić więcej niż wszyscy ludzie świata (de-ha be-Jaakow talja milta, le-me’bad jatir mi-kol bnej alma).
Sulam
284) I dlatego „wziął kamień, który położył pod głowę, i postawił go jako pomnik”. „Pomnik” oznacza, że w Malchut był upadek, a on ją przywrócił. „I wylał oliwę na jego wierzch”, ponieważ od Jaakowa zależy jej naprawa bardziej niż od wszystkich mieszkańców świata. Jaakow bowiem jest budową (merkawą) dla Tiferet, czyli mężem Malchut, od którego zależą jej naprawy, a ona jest nukwą (żeńską częścią).
285) Przyszedł Rabbi Jehuda i pocałował go (ata Rabbi Jehuda u-neszakejhu), i powiedział mu (amar lo): „I ty posiadasz taką wiedzę, a zajmujesz się handlem i porzucasz życie wieczne?” (we-kol haj jada’at we-at misztadel bi-schorata, u-manach chaje alma). Powiedział mu (amar lo): „Czas był dla mnie trudny, i mam dwóch synów, którzy codziennie uczą się w bejt midrasz (da-hawa de-chika li sza’ata, we-it li trejn benin, we-kajmin kol joma be-bej rab), a ja staram się o ich pożywienie i o to, by dawać zapłatę ich nauczycielom, aby studiowali Torę” (wa-ana isztadalna al mezonajhu, u-le-mehaw lon agar le-morajhu, be-gin de-jisztadlun be-orajta).
286) Otworzył i powiedział (petach wa-amar): „I Salomon zasiadł na tronie Dawida, swego ojca, i jego królestwo zostało bardzo umocnione” (u-Szelomo jaszaw al kise Dawid awiw, wa-tikon malchuto meod). Co to za pochwała (maj szibcha da)? Ale to oznacza, że ustanowił kamień węgielny, i na nim umieścił Święte Świętych (ela, de-atkin even szetija, we-szawej alah kodesz ha-kodaszim). I wtedy jego królestwo zostało umocnione bardzo (u-kedejn, wa-tikon malchuto meod).
Sulam
286)[9] „I Szlomo zasiadł na tronie Dawida, swego ojca, i bardzo umocniło się jego królestwo”[10]. Chwała Szlomo polega na tym, że ustanowił kamień węgielny i postawił na nim Święte Świętych – to znaczy naprawił Malchut i przyciągnął do niej mochin de-GaR, nazywane „Święte Świętych”. I wtedy „bardzo umocniło się jego królestwo”.
287) I jest napisane: „I ujrzę ją, aby pamiętać przymierze wieczne” (u-ketiw: u-re’itija li-zkor berit olam). Ponieważ Stwórca ma w niej swoje pragnienie nieustannie (de-ha Kudsza Berich Hu, teowta dilej bah tadir), a ten, kto nie jest w niej widziany, nie może stanąć przed swoim Panem (u-man de-la itchazej bah, la a’ejl kame marejhu). I dlatego jest napisane: „I ujrzę ją, aby pamiętać przymierze wieczne” (u-al da ketiw: u-re’itija li-zkor berit olam).
Sulam
287) Powiedziano: „I ujrzę ją, aby wspomnieć wieczne przymierze”[11]. Ponieważ pragnienie Stwórcy zawsze skierowane jest ku Malchut. Kto nie spotyka się z nią, to znaczy nie otrzymuje od niej mochin widzenia, czyli Hochmy (mądrości), ten nie stanie przed swoim Panem. Ponieważ te mochin przyciągane są tylko od niej. I dlatego powiedziano: „Ujrzę ją, aby wspomnieć wieczne przymierze”, ponieważ widzenie jest jedynie w niej.
288) „I ujrzę ją” (u-re’itija). Co oznacza „ujrzę ją” (maj u-re’itija)? To jest tajemnica, jak jest napisane: „I naznaczysz znak taw na ich czołach…” (raza hu, ke-di-amar: we-hitwejta taw al miczchot we-gomer), aby objawiło się nad nimi (le-itchazaja alajhu). I są tacy, którzy mówią, że to jest znak świętej litery, która jest w ciele (we-ika de-amrei, da reszimu de-ot kadisza, di be-bisra).
Sulam
288) Co oznacza: „Ujrzę ją”? Jakie właściwości w niej są określane jako widzenie: czy jest to właściwość sądu w niej, która wywołuje wszystkie mochin za pomocą ekranu de-chirik[12], czy właściwość miftecha w niej, do której przyjmowana jest istota mochin[13]? Odpowiedź znajdujemy w powiedzianym: „I wyryjesz znak na czołach ludzi”[14] – aby ten znak (taw) był na nich widoczny. Innymi słowy, widzenie wskazuje na właściwość „taw ת” w Malchut, na właściwość sądu w niej, podobnie jak ten znak (taw) ratował ludzi, którzy mieli go widocznego na czole, ponieważ powoduje on odsłonięcie mochin.
A niektórzy mówią, że widzenie wskazuje na zapis (reszimo) świętego znaku, który znajduje się na ich ciele[15], to znaczy na jego włączenie w koronę Jesod (ateret Jesod) – na właściwość miftecha. I mochin w swojej istocie są przyjmowane do niego, ponieważ przyciąga on do siebie kelim Imy i mochin Imy[16].
289) Rabbi Jehuda powiedział (amar Rabbi Jehuda): „Rzeczywiście, wszystko to jest prawdą (wadaj kolla hu). Jednak ta tęcza, która ukazuje się na świecie, istnieje w najwyższej tajemnicy (awal haj keszet de-itchazej be-alma, be-raza ila’a kajma). A gdy Israel wyjdą z wygnania, ta tęcza jest przeznaczona, aby przyozdobić się swoimi kolorami, jak oblubienica, która stroi się dla swojego męża” (we-kad jifkun Israel min galuta, zmina haj keszet le-itkaszta be-gewanoh, ke-chala da, de-mitkaszta le-ba’ala).
Sulam
289) Oczywiście, wszystko zawarte jest w słowach „ujrzę ją” – zarówno znak (taw) w niej, jak i korona (atera). Jednak ta tęcza, widoczna na świecie, ustanawiana jest jedynie we właściwości wyższego, Biny – to znaczy jedynie we właściwości korony (atera) w niej, która upodabnia ją do Biny i otrzymuje od niej mochin i kelim. A gdy Israel wyjdzie z wygnania, tej tęczy przypadnie w udziale upiększenie się swoimi barwami, podobnie jak oblubienica, która stroi się dla swego męża. Innymi słowy, trzy kolory – biały, czerwony i zielony, czyli mochin w niej, staną się bardzo jasne.
290) Powiedział mu ten Judejczyk (amar lo hahu Judaja): „Tak powiedział mi mój ojciec, gdy odchodził z tego świata (kach amar li Abba, kad hawa mistallak me-alma): „Nie oczekuj na przyjście Mesjasza, dopóki ta tęcza nie ukaże się na świecie, przyozdobiona promiennymi kolorami i nie rozjaśni świata” (la tetsapej le-raglej de-Mesziach, ad de-itchazej haj keszet be-alma, mitkaszta be-gewanej nehirin, we-jitneher le-alma). I wtedy oczekuj Mesjasza” (u-kedejn tsepej le-Mesziach).
Sulam
290) Powiedziano: nie oczekuj przyjścia Mesjasza, dopóki nie będzie widoczna na świecie ta tęcza, upiększająca się jasnymi kolorami i nie rozjaśni świata. A wtedy oczekuj Mesjasza.
291) Skąd to wiemy (menalan)? Ponieważ jest napisane: „I ujrzę ją, aby pamiętać przymierze wieczne” (di-ketiw: u-re’itija li-zkor berit olam). A teraz, gdy ukazuje się w ciemnych kolorach, pojawia się jako przypomnienie, że nie przyjdzie już potop (we-haszta de-itchazja bi-gewanin chaszuchin, mitchazja le-duchrana, de-la jejtej mabul). Ale w owym czasie ukaże się w promiennych kolorach i będzie przyozdobiona w swoim pełnym stroju, jak oblubienica, która stroi się dla swojego męża (awal be-hahij zimna itchazja bi-gewanin nehirin, u-mitkaszta be-tikuna ke-chala de-mitkaszta le-ba’ala). I wtedy będzie „pamiętać przymierze wieczne” (u-kedejn li-zkor berit olam). I Stwórca przypomni sobie to przymierze, które jest na wygnaniu, i podniesie je z prochu (we-jidkar Kudsza Berich Hu le-haj berit, de-ihu be-galuta, we-jakim lah me-afar). Jak jest powiedziane: „I będą szukać Stwórcy, swojego Elohim, i Dawida, swojego króla” (he-de’hu: u-bik’szu et Haszem Elohehem, we-et Dawid malcham). I jest napisane: „I będą służyć Stwórcy, swojemu Elohim, i Dawidowi, swojemu królowi, którego im wzbudzę” (u-ketiw: we-awdu et Haszem Elohehem, we-et Dawid malcham aszer akim lahem). „Którego im wzbudzę” – z prochu, jak jest powiedziane: „Podniosę upadły szałas Dawida” (aszer akim me-afar, ke-di-amar: akim et sukat Dawid ha-nofelet). I dlatego jest napisane: „I ujrzę ją, aby pamiętać przymierze wieczne i podnieść je z prochu” (u-al da: u-re’itija li-zkor berit olam, u-le-akma lah me-afar).
Sulam
291) Skąd to wiemy? Z powiedzianego: „Ujrzę ją, aby wspomnieć wieczne przymierze”. A teraz, w czasie wygnania, gdy tęcza jest widoczna w przygaszonych kolorach, jawi się jedynie jako przypomnienie, że potop nigdy się nie powtórzy. Jednak gdy nadejdzie Mesjasz, będzie widoczna w jasnych barwach i upiększy się swoimi naprawami, podobnie jak oblubienica strojąca się dla swego męża. I wtedy spełnią się słowa: „Aby wspomnieć wieczne przymierze”. I Stwórca przypomni sobie to przymierze, że jest ono w wygnaniu, i podniesie je z prochu.
Powiedziano o tym: „I będą szukać Stwórcy, Wszechmogącego swojego, i Dawida, ich króla”[17]. Pod słowami „Dawida, ich króla” rozumie się Malchut, czyli „tęczę”. I powiedziano: „Będą służyć Stwórcy, Wszechmogącemu swojemu, i Dawidowi, ich królowi, którego im ustanowię”[18] – to znaczy podniosę go z prochu, jak powiedziano: „Odbuduję upadły szałas Dawida”[19]. I dlatego powiedziano teraz: „Ujrzę ją, aby wspomnieć wieczne przymierze” i podnieść ją z prochu.
292) I tak powiedział mój ojciec (wa-amar hakej Abba), że dlatego w Torze zostało wspomniane wybawienie Israela i jego przypomnienie (di-be-gin kach, idkar be-orajta purkana de-Israel, u-dechurana di-lah). I to jest to, co jest napisane: „Jak przysiągłem, że wody Noacha nie przejdą już więcej po ziemi, tak przysiągłem, że nie będę się na ciebie gniewać ani cię gromić” (we-da hu di-ketiw: aszer niszba’ati me’awor mej Noach od al ha-arec, ken niszba’ati mi-ketsof alajich u-mi-gear bach).
Sulam
292) Z tego powodu w Torze wspomina się o wybawieniu Israela i pamięci o Malchut – „aby wspomnieć wieczne przymierze”. Wskazuje to na wybawienie Israela i naprawę Malchut. I powiedziano o czasie wybawienia: „Jak przysiągłem, że wody Noacha nie przejdą więcej po ziemi, tak przysiągłem, że nie będę się na ciebie gniewać i nie będę cię upominać”[20]. Wyjaśnienie: tak jak przysiągł poprzez widzenie tęczy, że nie sprowadzi potopu na świat – co odnosi się również do okresu wygnania – tak i w czasie wybawienia, gdy tęcza rozświetli się jasnymi kolorami, powiedział Stwórca: „Przysiągłem, że nie będę się na ciebie gniewać i nie będę cię upominać”. Ponieważ wtedy upadły szałas Dawida zostanie odbudowany na wieki wieczne i spełnią się słowa: „aby wspomnieć wieczne przymierze”.
[1] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 28:22. „I ten kamień, który postawiłem jako pomnik, stanie się domem Stwórcy, a ze wszystkiego, co mi dasz, na pewno oddam dziesięcinę dla Ciebie”.
[2] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 28:18. „I wstał Jaakow wcześnie rano, i wziął kamień, który położył pod swoją głowę, i postawił go jako pomnik, i wylał oliwę na jego wierzchołek”.
[3] Prorocy, Amos (Księga Amosa), 4:12. „Dlatego tak postąpię z tobą, Israelu; a ponieważ tak postąpię z tobą, przygotuj się na spotkanie ze swoim Wszechmogącym, Israelu”.
[4] Tora, Dewarim (Księga Powtórzonego Prawa), 27:9. „I powiedział Mosze oraz kapłani-lewici do całego Israela: ‘Słuchaj i zwróć uwagę, Israelu! Dziś stałeś się ludem Stwórcy, swojego Wszechmogącego!’”.
[5] Pisma, Tehilim (Księga Psalmów), 17:15. „Ja zaś w sprawiedliwości zobaczę Twoje oblicze, obudzę się, by nasycić się Twoim widokiem”.
[6] Pisma, Tehilim (Księga Psalmów), 118:22. „Kamień, który odrzucili budujący, stał się kamieniem węgielnym”.
[7] Tora, Wajikra (Księga Kapłańska), 16:3. „Z tym wejdzie Aharon do Świętego: z młodym bykiem na ofiarę za grzech i baranem na ofiarę całopalną”.
[8] Zob. Zohar, parasza Bereszit, część 2, p. 30.
[9] Punkt 285 w tej redakcji tekstu nie jest przytoczony.
[10] Prorocy, Melachim Alef (I Księga Królów), 2:12. „I zasiadł Szlomo na tronie Dawida, swojego ojca, i jego królestwo zostało utwierdzone bardzo”.
[11] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 9:16. „I będzie tęcza w obłoku, i zobaczę ją, aby pamiętać wieczne przymierze między Stwórcą a każdą żywą duszą we wszelkim ciele, które jest na ziemi”.
[12] Zob. wyżej, p. 263, od słów: „Wyjaśnienie powiedzianego…”.
[13] Zob. wyżej, p. 267.
[14] Zob. Prorocy, Jechezkel (Księga Ezechiela), 9:4-6. „I powiedział do niego Stwórca: ‘Przejdź przez miasto, przez środek Jeruszalaim, i nakreśl znak na czołach ludzi, którzy wzdychają i lamentują nad wszystkimi obrzydliwościami, które tam się dokonują’. A do innych powiedział, abym usłyszał: ‘Przejdźcie przez miasto za nim i zabijajcie; niech wasze oko nie lituje się i nie oszczędza. Starca, młodzieńca, dziewicę, dzieci i kobiety zabijcie do zagłady, ale do nikogo, kto ma znak, nie zbliżajcie się…’”
[15] Zob. Zohar, parasza Lech Lecha, p. 388. „Wszędzie tam, gdzie synowie moi zapiszą ten święty zapis na swojej ciele, tam objawisz się ty”.
[16] Zob. Zohar, parasza Bereszit, część 1, p. 5, od słów: „Jeśli o parcufie ISZSuT…”.
[17] Prorocy, Hoszea (Księga Ozeasza), 3:5. „Potem synowie Israela powrócą i będą szukać Stwórcy, swojego Wszechmogącego, i Dawida, swojego króla, i z drżeniem przyjdą do Stwórcy i do Jego dobroci w dniach ostatecznych”.
[18] Prorocy, Jirmijahu (Księga Jeremiasza), 30:9. „I będą służyć Stwórcy, swojemu Wszechmogącemu, i Dawidowi, swojemu królowi, którego im wzbudzę”.
[19] Prorocy, Amos (Księga Amosa), 9:11. „W owym dniu podniosę upadły szałas Dawida i zasklepię jego pęknięcia, i podźwignę jego ruiny, i odbuduję go jak za dawnych dni”.
[20] Prorocy, Jeszajahu (Księga Izajasza), 54:9. „Bo to jest dla Mnie jak wody Noacha: jak przysiągłem, że wody Noacha nie zaleją już ziemi, tak przysiągłem, że nie rozgniewam się na ciebie i nie będę cię łajać”.