399) „I żałował Stwórca, że stworzył człowieka na ziemi, i zasmucił się w swoim sercu” (wa-jinachem Haszem, ki asa et ha-Adam ba-arec, wa-jitacew el libo). Rabbi Jose rozpoczął: „Biada tym, którzy przyciągają grzechy powrozami marności, a jak linami wozu – winę” (Rabbi Jose patach, hoj moszchej he-awon be-chawlej ha-szaw, we-chaawot ha-agala chatta’a). „Biada tym, którzy przyciągają grzechy” – to są ci ludzie, którzy grzeszą przed swoim Panem każdego dnia (hoj moszchej he-awon: ilejn bene nasza, de-chat’an kamej marejhon, be-kol joma). A ich winy wydają się w ich oczach jak powrozy marności (we-itdaman be-ejnajhu, inun chowin, de-inun ke-chawlej ha-szaw). Myślą, że to działanie, które czynią, i ta wina, którą popełniają, nie jest niczym i że Stwórca na nich nie zważa (we-chaszwin, de-hahu owdada de-awdin, we-hahu chowa de-awdin, de-la’aw ihu kelum, we-la aszgach behu Kudsza Berich Hu). Aż czynią tę winę silną i wielką, jak liny wozu, które są mocne i nie można ich rozerwać (ad de-awdin le-hahu chowa takif we-rabej, ka-awot ha-agala, de-ihu takif, de-la jachil le-iszteca’a).
Sulam
399) „Biada wam, którzy ciągniecie grzech powrozami oszustwa, a winę swoją jak powrozy do wozu”[1]. „Biada wam, którzy ciągniecie grzech” – to ludzie, którzy grzeszą przed Stwórcą każdego dnia, a te grzechy wydają się im „powrozami oszustwa”, ponieważ uważają swoje czyny i popełnione grzechy za nic nieznaczące. I Stwórca ich nie ściga, dopóki ich grzech nie stanie się wielkim i potężnym grzechem, „jak powrozy do wozu”, to znaczy, że jest silny i nie można go zniszczyć.
400) Chodź i zobacz (we-ta chaze). Gdy Stwórca wykonuje sąd nad grzesznikami świata (kad awid Kudsza Berich Hu, dina be-chajjavej alma), choćby grzeszyli przed Nim i pobudzali Jego gniew każdego dnia (af al gaw de-inun chat’an kamej Kudsza Berich Hu, we-argzin le kol joma), nie chce ich zniszczyć ze świata (la ba’ej le-owada lehu me-alma). A gdy zważy ich czyny, żałuje ich zniszczenia (we-kad aszgach be-owadejhon, itnachem alajhu), ponieważ są dziełem Jego rąk, i przedłuża im życie na świecie (al de-inun owdaj jedoj, we-orich lon be-alma).
Sulam
400) Gdy Stwórca wykonuje sąd nad grzesznikami świata, choć grzeszą przed Nim każdego dnia, wzbudzając Jego gniew, to jednak nie chce ich wykorzenić ze świata. A gdy spogląda na ich czyny, odnosi się do nich z litością, ponieważ są dziełem Jego rąk, i powstrzymuje wobec nich swój gniew w świecie.
401) I ponieważ są dziełem Jego rąk, przyjmuje pocieszenie, żałuje ich i ma nad nimi litość (u-begin de-inun owdaj jedoj, natil nechama, we-itnachem alajhu, we-chajis alajhu). A gdy chce wykonać na nich sąd, jakby – mówiąc w ludzkich kategoriach – jest zasmucony (we-kad ba’ej le-meabad behu dina, kivjachol, atziv). Ponieważ są dziełem Jego rąk, smuci się nad nimi (de-kejwan de-owadej jedoj inun, atziv alajhu). Jak jest powiedziane: „A Jego ręka ich nie podniosła” (ke-ma de-at amart, we-dachawon, la hane’el kadamohi).
Sulam
401) I ponieważ są dziełem Jego rąk, uspokaja się i odnosi się do nich ze współczuciem, okazując im miłosierdzie. A gdy nadchodzi konieczność wydania na nich sądu, to jakby odczuwa smutek. Ponieważ są dziełem Jego rąk, smuci się z ich powodu, jak powiedziano: „I nie przynoszono mu żadnego pokarmu, i sen od niego uciekł”[2].
402) „Napisano: Chwała i majestat przed Nim, siła i radość w Jego miejscu” (ketiw: hod we-hadar lefanaw, oz we-chedwa bi-mkomo). Rabbi Jose powiedział: „Chodź i zobacz. Jest napisane: I zasmucił się w swoim sercu” (amar Rabbi Jose: ta chaze, wa-jitacew el libo ketiw). „W swoim sercu” – czyli smutek był w Nim samym, a nie w innym miejscu (el libo: atziv, we-la le-atar achara). „Jego serce” – jak jest powiedziane: „Jak jest w moim sercu i w mojej duszy, tak uczyni” (libo: ke-da amar, ka-aszer bilwawi, u-benafszi ja’ase). Rabbi Jicchak powiedział: „I żałował Stwórca” – jak jest powiedziane: „I żałował Stwórca nad złem, które zamierzał uczynić swojemu ludowi” (Rabbi Jicchak amar, wa-jinachem Haszem, ke-da amar, wa-jinachem Haszem al ha-ra’a, aszer diber la-asot le-amo).
Sulam
402) Powiedziano: „Chwała i wspaniałość są przed Nim, siła i radość w Jego siedzibie”[3], a także: „I żałował Stwórca, że stworzył człowieka na ziemi, i zasmucił się w swoim sercu”[4]. „I zasmucił się w swoim sercu” – wskazuje, że to zasmucenie dotyka Jego serca, a nie innego miejsca. Jego serce to Nukwa, jak powiedziano: „To, co jest według serca Mego i według duszy Mojej, on uczyni”[5].
Wyjaśnienie. Skrócenie nastąpiło na światło Hochmy, a nie na światło chasadim. Ponieważ wszystkie stopnie przed Nukwą przebywają w świetle chasadim, nie ma w nich żadnego uchwycenia dla klipot. O tym mówi się w wersecie: „Chwała i wspaniałość są przed Nim, siła i radość w Jego siedzibie” – ponieważ nie ma tam uchwycenia sądów i klipot. Jedynie w samej Nukwie, która świeci światłem Hochmy, trzymają się wszystkie sądy i klipot, i w niej obecne jest zasmucenie. Dlatego „zasmucenie dotyka Jego serca” – ponieważ jest to Nukwa, „a nie inne miejsce” – czyli żadne inne miejsce znajdujące się powyżej Nukwy, ponieważ wszystkie one świecą zakrytym światłem chasadim, w którym nie ma uchwycenia sądów.
„I żałował Stwórca” – jak powiedziano: „I żałował Stwórca zła, które zapowiedział uczynić swojemu ludowi”[6]. „I żałował Stwórca, że stworzył człowieka” – to znaczy, że nie chciał ich karać, i dlatego, gdy nadszedł czas, by wykonać nad nimi sąd, „i zasmucił się w swoim sercu”.
403) Rabbi Jesa powiedział: dla dobra (Rabbi Jesa amar, le-taw). Rabbi Chizkija powiedział: dla zła (Rabbi Chizkija amar, le-bisz). Rabbi Jesa powiedział, że dla dobra, jak jest powiedziane, że Stwórca żałuje z powodu tych, którzy są dziełem Jego rąk, i ma nad nimi litość (Rabbi Jesa amar le-taw: ke-ma de-itmar, de-Kudsza Berich Hu, nachim al de-inun owdaj jedoj, we-chajis alajhu). „I zasmucił się” – ponieważ grzeszyli przed Nim (wa-jitacew: be-gin de-inun chat’an kamej).
Sulam
403) „I żałował Stwórca” – to ku dobru, ponieważ Stwórca żałował ich, gdyż są dziełem Jego rąk, i okazał im miłosierdzie. „I żałował Stwórca” – to znaczy, że Stwórca zlitował się, ponieważ „stworzył człowieka”, a on jest dziełem Jego rąk.
404) A Rabbi Chizkija powiedział, że dla zła (we-Rabbi Chizkija amar, le-bisz). Ponieważ gdy Stwórca chce zniszczyć grzeszników świata, żałuje ich (de-kad Kudsza Berich Hu, ba’ej le-owada le-chajjavej alma, natil nichumin alajhu), i żałuje ich, jakby – mówiąc w ludzkich kategoriach – ktoś żałował tego, co uczynił (we-kabel nichumin, kivjachol, ke-man de-mekabel nichumin al ma de-awid). A gdy już żałował, wtedy na pewno sąd zostaje wykonany i sprawa nie zależy od pokuty (kejwan de-kabel nichumin, waddaj dina itawad, we-la talja milta be-teszuba).
Sulam
404) „I żałował Stwórca” – to ku złemu, gdy Stwórca postanawia zniszczyć grzeszników świata. Wówczas najpierw żałuje ich, jak ktoś, kto żałuje tego, co stracił. A ponieważ żałuje, jest to znak, że sąd już się dokonał i nie zależy to już od powrotu.
405) Kiedy sprawa zależy od pokuty? Dopóki nie żałował nad nimi (ejmataj talja be-teszuba? ad la kabel tanchumin alajhu). Gdy już żałował, sprawa wcale nie zależy od pokuty (ha kabel tanchumin alajhu, la talja milta be-teszuba kelal). Wtedy sąd zostaje wykonany (we-dina itawad). A następnie dodaje sąd do sądu i wzmacnia miejsce sądu, aby wykonać sąd (u-kedejn osif dina al dina, we-atkeif le-hahu atar de-dina, le-meabad dina). I niszczy grzeszników ze świata (we-owid lon le-chajjawaja min alma). A wszystko to jest w wersecie, gdzie napisano: „I żałował Stwórca” – czyli żałował (we-kolla be-kra, dichtiw: wa-jinachem Haszem, kibel tanchumin). A potem „i zasmucił się w swoim sercu” – to znaczy, że dał siłę sądowi, aby wykonać sąd (u-lebatar, wa-jitacew el libo, jahaw tukfa le-dina, le-meabad dina).
Sulam
405) Kiedy to zależy od powrotu? Przed tym, zanim Stwórca zacznie ich żałować. Po tym, jak już ich żałował, nie zależy to już od powrotu, a sąd się dokonał. Wtedy Stwórca dodaje sąd do sądu i wzmacnia miejsce sądu – Nukwę, aby wykonać wyrok. I usuwa grzeszników ze świata, jak powiedziano: „I żałował Stwórca” – to znaczy, że żałował. „I zasmucił się w swoim sercu” – to znaczy, że wzmocnił miejsce sądu, aby wykonać wyrok. Ponieważ „Jego serce”, Nukwa, jest miejscem sądu. „I zasmucił się” oznacza, że dał siłę i umocnienie.
406) Rabbi Chija powiedział: „I żałował Stwórca, że stworzył człowieka na ziemi” (Rabbi Chija amar, wa-jinachem Haszem, ki asa et ha-Adam ba-arec). Przyjął żal i radość, gdy Stwórca stworzył człowieka na ziemi (natil tanchumin we-chedwa, kad awad Kudsza Berich Hu le-Adam be-ar’a), ponieważ jest on na wzór wyższy (de-ihu ke-gawna ila’a). I wszyscy najwyżsi aniołowie wychwalali Stwórcę, gdy widzieli go w najwyższym obrazie (we-kol malachej ila’ej, meszabchan le-Kudsza Berich Hu, kad chamej le, bi-diokna ila’a). I powiedzieli: „I uczyniłeś go tylko trochę mniejszym od boskości, i chwałą oraz majestatem go uwieńczyłeś” (wa-amru: wa-techassrehu meat me-Elohim, we-kawod we-hadar te’attrehu).
Sulam
406) „I żałował Stwórca” – to znaczy, że trwał w żalu i radości jednocześnie. Ponieważ w chwili, gdy Stwórca stworzył na ziemi człowieka, który był podobny do wyższych istot, wszyscy najwyżsi aniołowie wysławiali Stwórcę. Widząc go w wyższym obrazie, powiedzieli: „Niewiele umniejszyłeś go wobec aniołów, chwałą i wspaniałością go uwieńczyłeś”[7].
407) Później, gdy Adam zgrzeszył, Stwórca zasmucił się z powodu jego grzechu (le-batar, kad chata Adam, itacew Kudsza Berich Hu, al de-chata), ponieważ dał tym samym możliwość aniołom służącym, aby przemówili przed Nim (di-jahaw pithchon pe, le-malachej ha-szaret). Powiedzieli to już wcześniej, gdy chciał go stworzyć (da-amru kamej be-kadmejta, kad ba’a le-miwrej le). „Czym jest człowiek, że o nim pamiętasz, i syn człowieczy, że o niego dbasz?” (ma Enosz ki tizkerenhu, u-ben Adam ki tifkedenhu).
Sulam
407) Następnie, gdy Adam zgrzeszył, Stwórca zasmucił się z powodu jego grzechu, ponieważ dał on powód aniołom służebnym, aby zwrócili się do Niego tak, jak na początku, gdy chciał stworzyć Adama: „Czym jest człowiek, że o nim pamiętasz, i syn człowieczy, że troszczysz się o niego?”[8]. Słowa „i żałował Stwórca” oznaczają – przed grzechem, gdy przyjął zarówno żal, jak i radość aniołów, natomiast „i zasmucił się” – po grzechu.
408) Rabbi Jehuda powiedział: „I zasmucił się w swoim sercu” – ponieważ chciał wykonać na nich sąd (amar Rabbi Jehuda, wa-jitacew el libo, be-gin de-ba’ej le-meabad behu dina). Jak jest powiedziane: „Gdy wychodzili przed wojskiem i mówili: Wysławiajcie Stwórcę, bo na wieki Jego łaska” (szene’emar, be-cejt lifnej ha-chaluc, we-omrim: hodu la-Haszem, ki le-olam chasdo). Rabbi Jicchak powiedział: Dlaczego tutaj nie jest napisane „bo dobry”? (we-amar Rabbi Jicchak, amai la ketiw hacha: ki tow?). Ponieważ niszczył dzieło swoich rąk na oczach Israela (ela, be-gin de-owid owdaj jedoj, kamajhu de-Israel).
Sulam
408) „I zasmucił się w swoim sercu” – ponieważ postanowił wykonać nad nimi sąd. Jak powiedziano: „Wychodząc na czoło oddziału i mówiąc: Sławcie Stwórcę, bo na wieki Jego miłosierdzie”[9]. I nie powiedziano tutaj: „Sławcie Stwórcę, bo jest dobry”[10], ponieważ zniszczył dzieło swoich rąk na oczach Israela.
409) Podobnie, gdy Israel przechodził przez morze, przyszli najwyżsi aniołowie, aby zaśpiewać pieśń przed Stwórcą tej nocy (ke-gawna da, kad hawu Israel awrin jama, atu malachej ila’ej, le-mejmar szira kamej Kudsza Berich Hu, be-hahu lejlaja). Stwórca powiedział im: „A czyż dzieła moich rąk toną w morzu, a wy chcecie śpiewać pieśń?” (amar lo Kudsza Berich Hu, u-ma owdaj jadi, taw’in be-jama, we-atun amrin szira?). Wtedy było powiedziane: „I nie zbliżył się jeden do drugiego przez całą noc” (kedejn, we-lo karaw ze el ze, kol ha-lajla). Podobnie tutaj, za każdym razem, gdy niegodziwi są niszczeni ze świata, wtedy znajduje się nad nimi smutek (of hacha, be-kol zimnin, de-ibbud reszaja ihu me-alma, kedejn atzivu isztakach alajhu).
Sulam
409) Gdy Israel przeszedł przez morze, przyszli aniołowie służący, aby tej nocy zaśpiewać pieśń przed Stwórcą. Stwórca powiedział im: „Czyż dzieło rąk Moich nie tonie w morzu, a wy chcecie śpiewać pieśń?”. Wtedy powiedziano: „I nie zbliżał się jeden do drugiego przez całą noc”[11]. Podobnie i tutaj – za każdym razem, gdy grzesznicy są niszczeni na świecie, smutek towarzyszy Stwórcy, ponieważ „jeden z drugim” odnosi się do aniołów, o których powiedziano: „I wołał jeden do drugiego”[12]. I nie zbliżał się jeden do drugiego przez całą noc” oznacza, że nie mówili nic do siebie przez całą noc.
410) Rabbi Aba powiedział: w chwili, gdy Adam zgrzeszył przed Stwórcą i przekroczył Jego przykazanie, wtedy znalazł się przed Nim smutek (Rabbi Aba amar, be-szaata de-chav kamej Kudsza Berich Hu Adam, we-avar al pikkudoj, kedejn isztakach atzivu kamej). Stwórca powiedział do niego: „Adamie, biada, że osłabiłeś wyższą siłę” (amar le Kudsza Berich Hu: Adam, waj, de-chalaszt chela ila’a). W tej chwili jedno światło się przyciemniło (be-hahi szaata, it-chaszchat nehora chad). Natychmiast został wypędzony z ogrodu Eden (mijad, tarich le mi-Ginta de-Eden).
Sulam
410) W chwili, gdy Adam zgrzeszył przed Stwórcą i naruszył Jego przykazanie, smutek towarzyszył Stwórcy. Stwórca powiedział do niego: „Biada tobie, bo osłabiłeś wyższą siłę”. W tej samej chwili przygasło jedno ze świateł – Nukwa. I natychmiast wygnał go z Ogrodu Eden.
411) Powiedział mu: „Ja wprowadziłem cię do ogrodu Eden, abyś składał ofiarę, a ty stałeś się skazą ołtarza, przez co ofiara nie została złożona” (amar le: ana a’alit lach le-Ginta de-Eden, le-karwa karbana, we-at pegimat madbecha, de-la itkarav karbana). „Odtąd będziesz pracował na ziemi” (mikan u-lehala, laawod et ha-adama). I wydał na niego wyrok śmierci (we-gazar alej mita). Ale Stwórca zlitował się nad nim i ukrył go w chwili śmierci blisko ogrodu (we-chas alej Kudsza Berich Hu, we-ganiz le, be-szaata de-mit, samich le-Ginta).
Sulam
411) Stwórca powiedział do niego: „Wprowadziłem cię do Ogrodu Eden, abyś składał ofiarę i ustanowił jedność Stwórcy i Szchiny, a ty splamiłeś ołtarz – Nukwę – do tego stopnia, że nie można już złożyć ofiary. Od teraz – odejdź stąd, aby uprawiać ziemię”. I skazał go na śmierć. Jednak Stwórca zlitował się nad nim, i gdy umarł, pochował go obok ogrodu, w jaskini Machpela, gdzie znajduje się wejście do Ogrodu Eden.
412) Co zrobił Adam? Wykopał jedną jaskinię i ukrył się w niej razem ze swoją żoną (ma awad Adam? Awad mearta chada, we-it-tammar bah, hu we-ittej). Skąd to wiedział? (mena jada?) Zobaczył jedno subtelne światło wchodzące w to miejsce, które wychodziło z ogrodu Eden (ela, chama chad nehora daqiq, ajil be-hahu atar, de-nafik mi-Ginta de-Eden). I zapragnął, aby jego grób znajdował się tam (we-ta’av tei’uwatej le-kivrej). I tam jest to miejsce, blisko bramy ogrodu Eden (we-taman hu atar, samuch le-ter’a de-Ginta de-Eden).
Sulam
412) Co zrobił Adam? Adam wykopał jedną jaskinię – jaskinię Machpela – i tam ukrył się wraz ze swoją żoną. Skąd wiedział, że powinien wybrać to miejsce? Zobaczył tam słabe światło, które wychodziło z Ogrodu Eden i wnikało w to miejsce. I zapragnął zostać tam pochowany. To miejsce znajduje się blisko Ogrodu Eden.
413) Chodź i zobacz (ta chaze). Człowiek nie odchodzi ze świata, dopóki nie zobaczy Adama Riszon (la istalak bar nasz me-alma, ad de-chamej le le-Adam ha-riszon). Pyta go, z jakiego powodu odchodzi ze świata i jak z niego wychodzi (sza’il le, al ma azal me-alma, we-hejch nafik). A on odpowiada mu: „Biada, przez ciebie wychodzę ze świata” (hu amar le, waj, di-beginach nefake’na me-alma). Wtedy Adam odpowiada mu: „Mój synu, ja przekroczyłem jedno przykazanie i zostałem za to ukarany (hu atew le, beri, ana awarit al pikkuda chada, we-it’aniszit beginah). Zobacz ty, ile win i ile przykazań swojego Pana przekroczyłeś” (chamej at, kama chovin, we-kama pikkudin de-marach awart).
Sulam
413) Człowiek nie może odejść ze świata, dopóki nie zobaczy Adama Riszona. Adam Riszon pyta go, za co opuścił świat i jak wyszła jego dusza. A on odpowiada mu: „Biada mi, bo z powodu ciebie odszedłem ze świata” – ponieważ ten naruszył zakaz Drzewa Poznania, a ludzie zostali skazani na śmierć. Wtedy Adam Riszon odpowiada mu: „Synu mój, ja złamałem jedno przykazanie i zostałem za nie ukarany. Spójrz więc, ile ty popełniłeś wykroczeń i ile przykazań swego Pana naruszyłeś, nie wypełniając ich”.
414) Rabbi Chija powiedział: aż do tego dnia Adam Riszon stoi i widzi praojców dwa razy dziennie (amar Rabbi Chija, ad kedo joma, ka’im Adam ha-riszon, we-chazej be-awahan, trein zimnin be-joma). I przyznaje się do swojej winy, i pokazują mu to miejsce, w którym był w najwyższej chwale (we-odej al chowej, we-achmej lon hahu atar, da-hawa bej, bikara ila’a). I idzie, i widzi wszystkich tych sprawiedliwych i pobożnych, którzy wyszli od niego (we-azel, we-chamej kol inun cadikaja, wa-chasidej, de-nafku minej). I dziedziczą oni tę najwyższą chwałę w ogrodzie Eden (we-jartu le-hahu jekara ila’a, di-be-Ginta de-Eden). A wszyscy praojcowie wychwalają i mówią: „Jak drogocenna jest Twoja łaska, Elohim, i synowie ludzkie chronią się w cieniu Twoich skrzydeł” (we-awahan kol-hon, odan we-amrin, ma jakar chasdecha Elohim, u-bene Adam, be-cel knafecha jechasiun).
Sulam
414) Do dnia dzisiejszego Adam Riszon wstaje i widzi praojców dwa razy dziennie, żałuje za swój grzech i pokazuje im to miejsce w ogrodzie, w którym przebywał w najwyższym majestacie, zanim zgrzeszył. I idzie, spotykając wszystkich sprawiedliwych i pobożnych, którzy pochodzą od niego i odziedziczyli najwyższy majestat Ogrodu Eden, w którym przebywał przed grzechem. I wszyscy praojcowie dziękują, wołając: „Jak drogocenne jest Twoje miłosierdzie, Wszechmogący! A synowie ludzcy znajdują schronienie w cieniu Twych skrzydeł”[13].
415) Rabbi Jesa powiedział: wszyscy ludzie świata widzą Adama Riszon w chwili, gdy odchodzą ze świata, aby dać świadectwo (Rabbi Jesa amar, kolhu bene alma, chaman le le-Adam ha-riszon, be-szaata de-mistalki min alma, le-achza’a sahaduta). Ponieważ z powodu win człowieka on odchodzi ze świata, a nie z powodu Adama (di-begin chowej de-bar nasz, ihu istalak me-alma, we-la begin de-Adam). Jak uczymy: „Nie ma śmierci bez grzechu” (ke-ma di-tninan, en mita belo chet).
Sulam
415) Wszyscy ludzie na świecie spotykają Adama Riszona w chwili, gdy odchodzą ze świata, aby otrzymać świadectwo, że odchodzą z powodu własnych grzechów, a nie z powodu grzechów Adama Riszona. Jak się uczymy, śmierć nie przychodzi bez grzechu.
416) Z wyjątkiem tych trzech, którzy odeszli ze świata z powodu tej rady pierwotnego węża (bar inun telata, de-istalku begin hahu eita de-nachasz ha-kadmoni). A są to: Amram, Lewi i Beniamin (we-ilejn inun: Amram, Lewi u-Binjamin). I są tacy, którzy mówią, że także Jeszaj (we-it de-amrei, of name Jeszaj). Oni nie zgrzeszyli i nie znaleziono na nich winy, za którą mogliby umrzeć, poza tym, że dotknęła ich tamta rada węża (de-la chawu, we-la isztakach alajhu chowa, di-mutun bej, bar de-adkar alajhu hahu eita de-nachasz). Jak powiedziano (kid amaran).
Sulam
416) Z wyjątkiem tych trzech, którzy umarli z powodu rady pierworodnego węża, który doradził Chawie skosztowanie z Drzewa Poznania, i oni nie umarli za własne grzechy. Są to: Amram, Lewi i Beniamin. Niektórzy uważają, że również Iszaj. Oni nie zgrzeszyli i nie było w nich żadnego grzechu, za który mieliby umrzeć, poza tym, że są wspomniani w związku z radą węża.
417) Chodź i zobacz (ta chaze), wszystkie pokolenia, które były za dni Noego, jawnie rozmnożyły swoje winy na świecie, na oczach wszystkich (kolhun darin da-hawu be-jomej de-Noach, kolhu afszitu chowin, al alma be-itgalja, le-ejnejhon de-kolla). Rabbi Szymon pewnego dnia szedł po ruinach Tyberiady (Rabbi Szymon, hawa azal joma chad, be-pilej di-Twerja). Zobaczył ludzi, którzy wiązali łuk dymu przy pomocy łodygi trzciny (chama bene nasza, da-havej mekatrej be-kitra de-kaszta, be-kulfa de-kansir). Powiedział: „A cóż to za jawna wina, aby pobudzić gniew swojego Pana?” (amar: u-ma chowa da, be-itgalja, le-argaza le-marejhon). Spojrzał na nich, a oni zostali wrzuceni do morza i umarli (jahiv ejnoj behu, we-itremju le-go jama, u-mitu).
Sulam
417) Wszystkie pokolenia, które żyły w dniach Noacha, ujawniły się, to znaczy odkryły swoje grzechy w świecie, i stało się to widoczne dla wszystkich.
418) Chodź i zobacz (ta chaze). Każdy grzech, który jest popełniany jawnie, odpycha Szekinę od ziemi i sprawia, że jej mieszkanie oddala się ze świata (kol chowa de-itawad be-itgalja, dachej lah le-Szechinta me-ar’a, u-seleikat dijurah me-alma). Ci ludzie chodzili z podniesioną głową i jawnie popełniali swoje winy (ilejn hawu azlin be-resza zakif, we-awdej chowejhu be-itgalja), przez co odpędzili Szchinę ze świata (we-dachu lah le-Szechinta me-alma). Aż Stwórca odrzucił ich i usunął ze świata (ad de-Kudsza Berich Hu, dacha lon, we-a’awer lon minej). I dlatego jest napisane: „Bezbożny drży przed królem…” (we-al da ketiw: hago rasza lifnej melech, we-go’). „Usuń żużel ze srebra…” (hago sigim mi-kesef, we-go’).
Sulam
418) Każdy grzech popełniony jawnie wypędza Szchinę z ziemi, a Szchina odchodzi ze świata. To ci, którzy w pokoleniu potopu chodzili z podniesioną głową, nie wstydząc się i jawnie popełniając swoje grzechy, wypędzając Szchinę ze świata, aż Stwórca ich wypędził, odrzucając ich od siebie. Jak powiedziano: „Usuń domieszki z srebra, a złotnik otrzyma czysty kruszec. Usuń niegodziwego od króla, a jego tron utwierdzi się w sprawiedliwości”[14].
[1] Prorocy, Jeszajahu (Księga Izajasza) 5:18. „Biada tym, którzy przyciągają nieprawość sznurami fałszu, a grzech powrozami wozu.”
[2] Pisma, Daniel (Księga Daniela) 6:19. „Następnie król udał się do swojego pałacu, spędził noc poszcząc, nie przynoszono mu żadnych potraw, a sen odszedł od niego.”
[3] Pisma, Diwre ha-Jamim Alef (1 Księga Kronik) 16:27. „Chwała i majestat są przed Nim, moc i radość w miejscu Jego.”
[4] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 6:6. „I żałował Pan, że stworzył człowieka na ziemi, i bolał w sercu swoim.”
[5] Prorocy, Szemuel Alef (1 Księga Samuela) 2:35. „I wzbudzę sobie kapłana wiernego, który będzie postępował według mego serca i mojej myśli; zbuduję mu trwały dom i będzie chodził przed moim pomazańcem na zawsze.”
[6] Tora, Szemot (Księga Wyjścia) 32:14. „I odstąpił Pan od zła, które zamierzał zesłać na swój lud.”
[7] Pisma, Tehilim (Księga Psalmów) 8:6. „Uczyniłeś go niewiele mniejszym od Boga, chwałą i czcią go uwieńczyłeś.”
[8] Pisma, Tehilim (Księga Psalmów) 8:5. „Czym jest człowiek, że o nim pamiętasz, i syn człowieczy, że troszczysz się o niego?”
[9] Pisma, Diwre ha-Jamim Bet (2 Księga Kronik) 20:21. „Po naradzie z ludem ustanowił śpiewaków dla Pana, aby chwalili Go w świętej ozdobie, idąc przed zbrojnymi i mówiąc: ‘Wysławiajcie Pana, bo na wieki trwa Jego łaska.’”
[10] Pisma, Tehilim (Księga Psalmów) 106:1. „Alleluja! Wysławiajcie Pana, bo jest dobry, bo na wieki trwa Jego łaska.”
[11] Tora, Szemot (Księga Wyjścia) 14:20. „I stanął między obozem Egipcjan a obozem Izraela; i był obłok ciemności, a oświecał noc, tak że jedni nie zbliżyli się do drugich przez całą noc.”
[12] Prorocy, Jeszajahu (Księga Izajasza) 6:3. „I wołali jeden do drugiego: ‘Święty, święty, święty jest Pan Zastępów; cała ziemia jest pełna Jego chwały.’”
[13] Pisma, Tehilim (Księga Psalmów) 36:8. „Jak cenna jest Twoja łaska, Boże! Synowie ludzcy chronią się w cieniu Twoich skrzydeł.”
[14] Pisma, Miszlej (Księga Przysłów) 25:4-5. „Usuń żużel ze srebra, a wyjdzie złotnikowi naczynie; usuń niegodziwego sprzed króla, a jego tron utwierdzi się na sprawiedliwości.”