213) „I zbudował Stwórca Elohim” (wa-jiben Haszem Elohim). Również tutaj jest to pełne imię (of hachej name be-szem male), ponieważ ojciec i matka przygotowali ją, zanim przyszła do swojego męża (de-ha aba we-imma atkinu la, ad la atat le-baala). „Żebro” (et ha-cela), jak powiedziano: „Czarna jestem, lecz piękna, córki Jeruszalem” (kede-amar: szchor a ani we-naawa, benot Jeruszalem), zwierciadło, które nie świeci (aspaklarja de-la nahara). Ale ojciec i matka przygotowali ją, aby jej mąż się z nią pojednał (awal aba we-imma atkinu la, le-itpajsa baala ba-hada).

Sulam

213) „I zbudował Stwórca (AWAJa) Wszechmogący (Elohim) tę stronę”. Mowa jest o budowie tej strony i przywołane zostało pełne imię, tak samo jak w wypowiedzi „i stworzył Stwórca (AWAJa) Wszechmogący (Elohim) człowieka”. AWAJa Elohim uważane jest za pełne imię, ponieważ Aba we-Ima ustanowili ją jako budowę tej strony, zanim Nukwa weszła do domu swojego męża, Zeir Anpina. Dlatego tutaj napisano pełne imię, gdyż AWAJa – to Aba, a Elohim – to Ima. „Tę stronę” – o której powiedziano: „Czarna jestem, lecz piękna”[1], ponieważ została zbudowana w właściwości „lustro, które nie świeci”, jednak następnie Aba we-Ima naprawili ją w taki sposób, aby jej mąż się z nią pojednał, i wtedy powiedziano: „I przyprowadził ją do człowieka”.

Wyjaśnienie: W tym fragmencie opisane są dwa działania:

1. Budowa strony, jak powiedziano: „I zbudował Stwórca Wszechmogący tę stronę”;
2. Przyprowadzenie jej do człowieka, jak powiedziano: „I przyprowadził ją do człowieka”.

Dzieje się tak, ponieważ początkowo Aba we-Ima budują Nukwę w właściwości tylko lewej linii, i jest ona uważana za budowę tej strony. Wtedy jest „czarna”, ponieważ w lewej linii znajduje się tylko Hochma bez chasadim, lecz Nukwa nie może otrzymać nawet światła Hochmy bez obłóczenia go w światło chasadim, więc pozostaje ciemna. Dlatego nazywana jest „lustrem, które nie świeci”. Jednak mimo to powiedziano o niej, że mówi wtedy: „Czarna jestem, lecz piękna”, ponieważ choć jest czarna i pozbawiona światła, to jednak jest piękna, ponieważ znajduje się w pałacu Aba we-Ima, a jej stopień jest równy Zeir Anpinowi.

Zeir Anpin w tym czasie obłacza prawą linię mohin Aba we-Ima, które stanowią Hochmę i Hesed, a Nukwa obłacza lewą linię mohin Aba we-Ima, które stanowią Binę i Gwurę. Dlatego nie potrzebuje, aby Zeir Anpin ją naprawił, ponieważ jest doskonała tak samo jak on. Wtedy mówi się o nich jako o „dwóch wielkich światłach”[2]. Dlatego mówi w tym czasie: „Czarna jestem, lecz piękna”, mimo że jest właściwością „lustro, które nie świeci”. Jednak gdy Nukwa znajduje się w stanie budowy tej strony, która należy do lewej linii, jest w sprzeczności z Zeir Anpinem, tak jak lewa linia jest w sprzeczności z prawą. Dlatego Aba we-Ima muszą ją naprawić, aby pogodzić ją z jej mężem.

W tym celu konieczne jest drugie działanie – „i przyprowadził ją do człowieka”, to znaczy Aba we-Ima naprawili ją, dając jej taki ekran, aby mogła otrzymać chasadim od Zeir Anpina. Ustanowienie tego ekranu określane jest jako przyprowadzenie jej do Zeir Anpina, jej męża. Teraz Zeir Anpin może przekazać jej chasadim i jej mąż się z nią godzi. Jednak na skutek naprawy tego ekranu Nukwa dochodzi do stanu, w którym nie ma nic swojego, ponieważ teraz musi otrzymywać wszystko od Zeir Anpina, swojego męża[3]. Podsumowując, wyjaśnione zostały dwa działania Aba we-Ima:

1. Budowa strony, gdy Nukwa staje się właściwością „lustro, które nie świeci”;
2. Przyprowadzenie jej do człowieka, gdy sama Nukwa nie posiada niczego.

214) „I przyprowadził ją do człowieka” (wa-jewieha el ha-adam). Stąd uczymy się, że ojciec i matka panny młodej muszą wprowadzić ją pod władzę pana młodego (me-hacha olifna de-baan aba we-imma de-kala le-aala bi-reszutej de-chatan). Jak powiedziano: „Moją córkę dałem temu mężczyźnie…” (kede-amar: et biti natati la-isz ha-ze we-go). Od tego momentu i dalej to jej mąż powinien przychodzić do niej (mi-kan wa-eilach, baala jetej le-gabaj), ponieważ dom należy do niej (de-ha bejta dile hu). Jak napisano: „I wszedł do niej” oraz „I wszedł także do Rachel” (di-ketiw: wa-jawo eleha, wa-jawo gam el Rachel). Na początku było: „I przyprowadził ją do człowieka”, ponieważ do tego momentu ojciec i matka muszą działać (be-kadmejta: wa-jewieha el ha-adam, de-ad hacha it le-aba u-le-imma le-meabad). A potem to on przychodzi do niej, a cały dom należy do niej i powinien uzyskać od niej zgodę (le-watar ihu jetej le-gabaj, we-kol bejta dile hu, we-jitol reszut minej).

Sulam

214) Stąd wynika, że ojciec i matka (Aba we-Ima) panny młodej powinni wprowadzić pannę młodą do posiadłości pana młodego, jak powiedziano: „Córkę moją oddałem temu człowiekowi za żonę”[4]. Od tego momentu i dalej jej mąż będzie do niej wchodził, ponieważ to jest jej dom, a nie jego. Dlatego on powinien do niej wchodzić, jak powiedziano: „I wszedł do niej”[5], „i wszedł także do Racheli”[6].

Świecenie Hochmy nazywane jest domem, jak powiedziano: „Mądrością buduje się dom”[7]. I świecenie Hochmy nie rozprzestrzenia się w żadnym z parcufów od Aba we-Ima do Nukwy, oprócz samej Nukwy, która stanowi pojęcie „bet reszit”[8]. Dlatego dom należy do niej i Zeir Anpin nie może świecić światłem Hochmy inaczej, jak tylko podczas ziwuga z Nukwą. Dlatego on powinien do niej wejść. Dlatego powiedziano: „I wszedł do niej”, „i wszedł także do Racheli”. Na początku powiedziano: „I przyprowadził ją do człowieka”, ponieważ do tej pory Aba we-Ima musieli ją naprawiać, dając jej taki ekran, aby mogła otrzymać chasadim w swoim ziwugu z Zeir Anpinem. A potem Zeir Anpin wchodzi do niej i cały dom należy do Nukwy.

215) I skomentowano to, gdy napisano: „I natrafił na to miejsce i tam przenocował” (we-al da it arna, di-ketiw: wa-jifga ba-makom wa-jalen szam), ponieważ najpierw uzyskał zgodę (de-natil reszu be-kadmejta). Stąd uczymy się, że kto chce połączyć się ze swoją żoną, powinien najpierw do niej przemówić i skłonić ją słowami (mi-kan olifna, de-man de-mitchabe be-intetej, ba-ej le-mifga la, u-le-basema la be-milin). A jeśli nie, nie powinien z nią przebywać, ponieważ ich wola powinna być jedna bez przymusu (we-i la, la jawit le-gabaj, be-gin di-jehe reuta di-lehon ka-chada bi-dla anisu).

Sulam

215) I otrzyma pozwolenie od niej przed ziwugiem, jak powiedziano: „I dotarł do tego miejsca i zanocował tam”[9]. Oznacza to, że najpierw otrzymał pozwolenie. Stąd wynika, że ten, kto pragnie połączyć się z żoną, powinien zdobyć jej przychylność i skłonić ją do siebie rozmowami. A jeśli nie zdobędzie jej przychylności, to nie będzie mógł u niej zanocować, ponieważ ich pragnienie powinno być jednym, bez żadnego przymusu.

Wewnętrzny sens. Wszystko, co ma miejsce w porządku budowy stopnia, koniecznie ma miejsce również w porządku urzeczywistnienia tego stopnia. Dlatego te dwa działania w Aba we-Ima dla budowy Nukwy mają miejsce także w ziwugu Nukwy z Zeir Anpinem. Na początku należy przyciągnąć do niej świecenie lewej linii, podobnie jak pierwsze działanie Aba we-Ima przy budowie tej strony. A następnie dokonuje z nią ziwugu i daje jej światło chasadim ze swojej środkowej linii, podobnie jak drugie działanie Aba we-Ima, o którym powiedziano: „I przyprowadził ją do człowieka”, co oznacza – naprawę ekranu, aby była godna otrzymania światła chasadim.

Pierwsze działanie nazywa się otrzymaniem pozwolenia lub pojednaniem, ponieważ przed tym znajduje się ona w niezgodzie z Zeir Anpinem, gdyż pochodzi z lewej linii, a Zeir Anpin – z prawej. Dlatego istnieje między nimi niezgoda wynikająca z różnicy między lewą a prawą linią. Z tego powodu Zeir Anpin musi zdobyć jej przychylność przed ziwugiem, jednak ona godzi się dopiero wskutek przyciągnięcia świecenia lewej linii, która stanowi jej główną właściwość.

I nie dochodzi do związku między nimi, zanim nie przebudzi się w niej zły początek, i wtedy łączą się ze sobą[10]. Ponieważ zły początek symbolizuje lewą linię i skoro znajduje się w niezgodzie z nim, nie łączy się z nim, dopóki nie przyciągnie do niej świecenia lewej linii, to znaczy – przebudzenia złego początku. „A jeśli nie zdobędzie jej przychylności, to nie będzie mógł u niej zanocować, ponieważ ich pragnienie powinno być jednym, bez żadnego przymusu” – ponieważ zanim przyciągnie do niej świecenie lewej linii, ona nie zgadza się, a to byłoby uznane za przymus.

Człowiek, który wznosi MaN w celu jedności Zeir Anpina i Nukwy, również powinien przebudzić te dwa działania Aba we-Ima. Pierwsze działanie – to świecenie lewej linii, na które wskazują słowa o Jaakowie: „I dotarł do tego miejsca”, ponieważ nie można dotrzeć inaczej, jak tylko zdobywając przychylność, jak powiedziano: „I nie błagaj Mnie”[11]. „Pojednanie” oznacza przyciągnięcie świecenia lewej linii. A drugie działanie Aba we-Ima – to naprawa ekranu, czyniąca ją zdolną do przyjęcia chasadim, na co wskazują słowa fragmentu: „I wziął on kamienie tego miejsca i położył sobie pod głowę”, ponieważ ekran nazywa się kamieniem. I dzięki tym dwóm działaniom powstaje wyższa jedność, o której powiedziano: „I oto Stwórca stoi nad nim”[12]. Dlatego Zohar przytacza tutaj potwierdzenie ze słów: „I dotarł do tego miejsca”.

216) „I przenocował tam, ponieważ zaszło słońce” (wa-jalen szam ki ba ha-szemesz), aby pokazać, że człowiekowi nie wolno współżyć na swoim łożu w ciągu dnia (le-achazaa, da-asir leje le-bar nasz le-szamsza arsej bi-jemama). „I wziął z kamieni tego miejsca i położył pod swoją głowę” (wa-jikach me-awnej ha-makom wa-jasem me-raszotaw). Stąd uczymy się, że nawet jeśli król ma łoże ze złota i szaty chwały do spania (hacha olifna, de-afilu jehon le-malka arsej de-dahawa, u-lebuszej jakar le-mejwat be-ho), a Matronita przygotuje dla niego łoże, które jest przygotowane z kamieni, powinien zostawić swoje i spać w tym, co ona przygotowała (u-matronita tatkejn leje arsa, mit takan be-abnin, jiszbok dilej, we-jawet ba-me de-ihi tatkin), jak napisano: „I położył się w tym miejscu” (di-ketiw: wa-jiszkab ba-makom ha-hu).

Sulam

216) „I dotarł do tego miejsca i zanocował tam, gdy zaszło słońce” – wskazuje na to, że człowiekowi zabronione jest korzystanie z łoża w dzień. Wyjaśnienie. „I dotarł do tego miejsca” – to znaczy, że przyciągnął świecenie lewej linii, co nazywa się pojednaniem. I podczas przyciągnięcia lewej linii Nukwa zaciemnia się i staje się właściwością „lustro, które nie świeci”, ponieważ z powodu braku chasadim nie może otrzymać światła Hochmy. Dlatego „zanocował tam, gdy zaszło słońce”, ponieważ wraz z przyciągnięciem świecenia lewej linii natychmiast odchodzi światło dnia i ciemnieje noc.

Dlatego człowiekowi zabronione jest korzystanie z łoża w dzień. Ponieważ konieczne jest dokonanie pojednania przed ziwugiem, czyli przyciągnięcie świecenia lewej linii, a świecenie lewej linii nie występuje w dzień, ponieważ natychmiast wraz z pojawieniem się świecenia lewej linii odchodzi światło dnia i nastaje nocna ciemność. Dlatego powiedziano: „Wstaje ona jeszcze w nocy”[13]. Z tego powodu ten, kto dąży do bliskości w dzień, nie może dokonać pojednania, a bez pojednania ziwug jest zabroniony.

„I wziął on z kamieni tego miejsca”. Nawet jeśli król ma złote łoże i wspaniałe obłóczone okrycia na nocleg, a królowa przygotowała mu łoże z kamieni, to swoje powinien zostawić i zanocować na tym, co ona mu przygotowała, jak powiedziano: „I położył się w tym miejscu” – to znaczy na kamieniach. Wyjaśnienie. Chociaż Zeir Anpin ma doskonałe mohin „w wieńcu, którym ozdobiła go jego matka (Ima)”[14], składające się same w sobie z prawej i lewej linii, to jednak, aby dokonać ziwugu z Nukwą, porzuca swoją własną właściwość i dokonuje z nią ziwugu w jej właściwości, ponieważ to jest jej dom.

217) Chodź i zobacz (ta chaze). Co jest tutaj napisane: „I powiedział człowiek: Tym razem…” (ma ketiw hacha: wa-jomer ha-adam zot ha-paam we-go). Oto zakończenie słów, aby przyciągnąć do niej miłość i przyciągnąć ją do swojej woli oraz wzbudzić w niej uczucie (ha be-simu de-milin, le-am szeka imma chawibuta, u-le-am szeka la le-reutej, le-at ara imma rechimuta). Zobacz, jak bardzo słowa te są pełne znaków, jak wiele w nich jest miłości (chamej kama be-simin inun milin, kama milej de-rechimuta inun): „Kość z moich kości i ciało z mojego ciała” – aby pokazać jej, że są jednym i nie ma między nimi żadnego podziału (ecem me-acamaj u-basar mi-besari, be-gin le-achazaa la de-inun chad, we-la it peroda bej-najjehu be-kola).

Sulam

217) „I powiedział człowiek: „Ta tym razem jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała!””[15] – to słodkie słowa, mające na celu rozwinięcie swojej miłości do niej i przyciągnięcie jej do swego pragnienia, aby rozpalić w niej miłość. Spójrzcie, jak przyjemne są te słowa, jaką miłość wzbudzają – „kość z moich kości i ciało z mego ciała”, ukazujące jej, że są jednością i nie ma między nimi żadnego podziału.

Wyjaśnienie. W mohin są cztery właściwości, nazywane „kości, ścięgna, ciało i skóra”, i są to Hochma, Bina, Tiferet i Malchut, które dzielą się na te należące do prawej linii i do lewej. Hochma i Tiferet należą do prawej, Bina i Malchut – do lewej. Przed ziwugiem Nukwa ma tylko lewą stronę mohin, Bina i Malchut, czyli właściwości „ścięgien i skóry” tych mohin. A dzięki ziwugowi otrzymuje od Zeir Anpina prawą stronę, Hochmę i Tiferet. Dlatego powiedziano: „Ta tym razem” – to znaczy, że poprzez dokonywany teraz ziwug Nukwa staje się „kością z moich kości i ciałem z mego ciała”, ponieważ otrzymuje od niego również prawą stronę, nazywaną „kości i ciało”, czyli Hochmę i Tiferet. I kiedy składa się z Hochmy i Biny, Tiferet i Malchut, tak jak Zeir Anpin, to staje się z nim jednością, bez podziału.

218) Teraz należy ją wychwalać: „Dlatego będzie nazwana żoną” (haszta szarej le-szabacha la, le-zot jikare isza). To jest ta, której nie znajdzie się równej (da hi de-la isztakka ka kawata), to jest chwała domu (da hi jekara de-bejta). Wszystkie kobiety wobec niej są jak małpa wśród ludzi (kulhun naszin gabah ke-kofa bi-fnej bene nasza). Ale „ta będzie nazywana żoną” – to doskonałość wszystkiego (awal le-zot jikare isza, szlimu de-kola). Ta, a nie inna (le-zot we-la le-achara). Cała jest pełna miłości (kola hu male rechimuta), jak powiedziano: „Wiele córek osiągnęło cnotę, lecz ty przewyższasz je wszystkie” (ke-ma de-at amer: rabot banot asu chajil we-at alit al kulana).

Sulam

218) Teraz zaczyna ją wychwalać: „Ta nazwana będzie żoną”, to znaczy – nie ma nikogo podobnego do niej, dom chlubi się nią, wszystkie kobiety wobec niej są jak małpa wobec człowieka. Jednak słowa „ta nazwana będzie żoną” stanowią doskonałość wszystkiego. Ta, a nie inna. Wyjaśnienie. Słowo „żona” (isza אִשה) składa się ze słów „ogień Stwórcy” (esz a-Haszem ’ה אש), i jest to doskonałość świecenia lewej linii, nazywanej „ogień”, który jest związany z literą „hej” (ה), czyli Nukwą. Dlatego wychwala ją: „Ona nazwana będzie żoną” – ponieważ z powodu świecenia Hochmy, które świeci w niej po tym, jak została włączona we właściwość chasadim swego męża, nazwana jest żoną. I to jest świecenie Hochmy, nazywane „ogień” (esz אש), jak powiedziano: „I będzie światło Stwórcy ogniem”[16].

„Nie ma nikogo podobnego do niej” – ponieważ świecenie Hochmy nie zostaje objawione na żadnym stopniu poza nią. I powiedziano, że słowa „ta nazwana będzie żoną” stanowią doskonałość wszystkiego. Ta, a nie inna. Inna nie jest nazwana żoną, ponieważ w innej nie ma świecenia Hochmy.

I to wszystko są słowa miłości, jak powiedziano: „Wiele kobiet zdobyło cnotę, ale ty przewyższyłaś wszystkie”[17]. Wyjaśnienie. Nukwa Zeir Anpina jest ostatnim stopniem świata Acilut, ale mimo to objawienie Hochmy nie dokonuje się na żadnym innym stopniu poza nią, choć są one wyżej niż ona[18]. I to „ostatnie ogniwo” staje się „początkiem” (reszit), jak powiedziano: „Wiele kobiet zdobyło cnotę”. I chociaż są one wyżej niż ona, to jednak „ty przewyższyłaś wszystkie”, ponieważ w niej objawia się świecenie Hochmy i staje się początkiem (reszit).

219) „Dlatego opuści człowiek swojego ojca i swoją matkę i przylgnie do swojej żony, i staną się jednym ciałem” (al ken jaazow isz et awiw we-et imo, we-dawak be-iszto, we-haju le-basar echad). Wszystko po to, aby przyciągnąć ją miłością i połączyć się z nią (kola le-am szeka la bi-rechimu, u-le-itdabka ba-hada), ponieważ wszystkie te słowa zostały skierowane do niej (kejwan de-it ar le-gabba kol milin ilein). Co jest napisane dalej? „A wąż był przebiegły…” (ma ketiw? we-ha-nachasz haja arum we-go). Oto zły początek został pobudzony, aby się z nią zjednoczyć (ha it ar jetzer hara le-achada ba), aby związać ją pożądaniem ciała (be-gin le-kaszra la be-teowta de-gufa), i aby pobudzić ku niej inne słowa, w których zły początek znajduje rozkosz (u-le-at ara le-gabba milin achoranin de-jetzer hara itanag be-ho).

Sulam

219) „Dlatego opuści człowiek swojego ojca i swoją matkę i przylgnie do swojej żony”[19] – aby żyć z nią w miłości i przylgnąć do niej. Po tym, jak przebudził się ku niej, zwracając się do niej wszystkimi tymi słowami, powiedziano: „A wąż był bardziej przebiegły”[20]. Ponieważ przebudził się zły początek, aby włączyć się w nią i przywiązać ją do cielesnych pożądań oraz rozpalić w niej inne rzeczy, którymi cieszy się zły początek.

220) A potem, co jest napisane? „I zobaczyła kobieta, że drzewo było dobre do jedzenia i że było pożądaniem dla oczu, i wzięła z jego owocu i zjadła” (ad le-watar ma ketiw? wa-tere ha-isza ki tow ha-ec le-maachal, we-chi taawa hu la-ejnajim, wa-tikach mi-prijo wa-tochal). Przyjęła go z własnej woli (kewelat leje bi-reuta). „I dała również swojemu mężowi, który był z nią” (wa-titen gam le-isza immah), ponieważ wtedy ona pobudziła go pożądaniem, aby obudzić w nim wolę i miłość (ha kedein hi it ar a le-gabbej be-teowta le-at ara leje reuta u-rechimu). To słowo ukazuje działanie ludzi na podobieństwo tego, co jest wyżej (da mila le-achazaa owada li-bnej nasza ke-gawna di-le-ejla).

Sulam

220) „I zobaczyła kobieta, że drzewo jest dobre do jedzenia i pożądane dla oczu”[21] – to znaczy, że przyjęła zły początek z pragnieniem i niecierpliwością. „I dała także swojemu mężowi razem z sobą” – ponieważ wówczas zapłonęła namiętnością do swojego męża, aby wznieść się ku niemu w pragnieniu i miłości. Działanie, o którym mówi się w tych fragmentach, jest przedstawione ludziom w takiej formie, w jakiej zachodzi ono w górze, w wyższych ZoN. Innymi słowy, choć te fragmenty opisują to, co wydarzyło się na dole z Adamem i Chawą, to jednak w rzeczywistości odnoszą się do tego, co dzieje się w górze, w wyższych ZoN, aby ludzie mogli na ich podstawie sprawdzać swoje działania.

221) Rzekł rabbi Elazar: „Jeśli tak, to czym jest ten, który ustanawia go powyżej? Zły początek, który przylgnął do żeńskiego” (amar rabbi Elazar, i hachej, be-maj nokim leje le-ejla, jetzer hara de-achid ba be-nukwa). Powiedział mu: Oto zostało pobudzone, jedni w górze, a drudzy w dole” (amar leje, ha it ar a, ilein le-ejla we-ilein le-tata). Dobry początek i zły początek, dobry początek po prawej, a zły początek po lewej (jetzer tow we-jetzer ra, jetzer tow mi-jamina, we-jetzer ra mi-smala). A lewa strona powyżej przylgnęła do żeńskiego, aby połączyć ją razem w ciele (u-smala le-ejla, achid be-nukwa, le-kaszra la ka-chada be-gufa), jak powiedziano: „Jego lewa ręka pod moją głową…” (kede-amar: smolo tachat le-rojszi we-go). I dlatego słowa zostały podzielone na górne i dolne (we-al da, milin itparszan le-ejla we-tata), aż do tego miejsca (ad hacha). Stąd i dalej słowa są w ukrytej tajemnicy dla tych małych, którzy uczą się, aby wyjaśnić sprawę (mi-kan u-le-hala, milin be-zutra de-zifta le-zair ej de-tinkin le-farsza mila). I oto moi przyjaciele zostali w tym pobudzeni (we-ha it ar u beje chawraj ja).

Sulam

221) Jeśli w tych fragmentach mówi się o wyższych ZoN, to w jaki sposób można wyjaśnić, że w górze w Nukwę włączył się zły początek? Zły początek nie działa w wyższej Nukwie, lecz w tym, co zachodzi w wyższych, zawiera się to, co wypływa na dół – w ich gałęziach, ponieważ nie ma nic na dole, co nie miałoby w górze swojego korzenia, z którego czerpie swoje początki i wzrost. Podobnie zarówno dobre, jak i złe początki pochodzą ze swoich wyższych korzeni: dobre początek wyłania się z wyższej prawej strony, a zły początek – z wyższej lewej. I wyższa lewa strona włącza się w guf, Nukwę, aby połączyć się z nią w jedno, jak powiedziano: „Jego lewa ręka jest pod moją głową”.

Dlatego pod omawianym tu złym początkiem rozumie się właściwość wyższej lewej linii, z której wypływa zły początek. I dlatego w tych fragmentach wyjaśnia się zarówno to, co zachodzi w górze, z ZoN, jak i to, co dzieje się na dole – z Adamem i Chawą. Od tego momentu sens słów jest ukryty pod cienką warstwą smugi, tak że nie jest trudno go rozwikłać i zobaczyć, w jakiej formie wszystko to zachodzi w górze. Nawet małe dziecko uczące się Tory może to wyjaśnić.

---

[1] Pisma, Szir ha-Szirim (Pieśń nad Pieśniami) 1:5. „Czarna jestem, lecz piękna, córki Jeruszalaim (Jerozolimy), jak namioty Kedaru, jak zasłony Szlomo (Salomona).”
[2] Zob. Zohar, rozdział Bereszit, część 1, artykuł „Dwa wielkie światła”, p. 111, od słów: „Powiedziane: ‘Dwa światła’…”
[3] Zob. Zohar, rozdział Bereszit, część 1, p. 113, od słów: „W stanie ‘dwa wielkie światła’…”
[4] Tora, Dewarim (Księga Powtórzonego Prawa) 22:16. „I powie ojciec dziewicy do starszych: ‘Dałem moją córkę temu mężczyźnie za żonę, lecz on jej nienawidzi.’”
[5] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 29:23. „A gdy nastał wieczór, wziął Leę, swoją córkę, i przyprowadził ją do niego. I wszedł on do niej.”
[6] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 29:30. „I wszedł także do Racheli, i kochał Rachela bardziej niż Leę. I służył u niego jeszcze siedem innych lat.”
[7] Zob. Zohar, rozdział Bereszit, część 1, p. 7, od słów: „Wyjaśnienie. W czasie ograniczenia…”
[8] Zob. Zohar, rozdział Bereszit, część 1, p. 340.
[9] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 28:11. „I dotarł do pewnego miejsca, i tam zanocował, gdyż słońce zaszło. I wziął jeden z kamieni tego miejsca i położył go pod głowę, i położył się spać w tym miejscu.”
[10] Zob. wyżej, p. 208.
[11] Prorocy, Jirmijahu (Księga Jeremiasza) 7:16. „Ty zaś nie wstawiaj się za tym narodem, nie zanoś za niego błagań ani modłów, ani też nie nalegaj na Mnie, bo cię nie wysłucham.”
[12] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 28:13. „A oto Stwórca stał nad nim i mówił: ‘Ja jestem Stwórca – Elohim Abrahama, twojego ojca, i Elohim Icchaka. Ziemię, na której leżysz, tobie dam i twojemu potomstwu.’”
[13] Pisma, Miszlej (Księga Przysłów) 31:15. „Wstaje, gdy jeszcze jest noc, i daje pokarm domowi swemu i wyznacza obowiązki służącym swoim.”
[14] Pisma, Szir ha-Szirim (Pieśń nad Pieśniami) 3:11. „Wyjdźcie, córki Syjonu, i spójrzcie na króla Szlomo w koronie, którą ukoronowała go jego matka w dniu jego zaślubin, w dniu radości jego serca.”
[15] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 2:23. „Wtedy mężczyzna powiedział: ‘Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała! Ta będzie się zwała isza, bo ta z isza została wzięta.’”
[16] Prorocy, Jeszajahu (Księga Izajasza) 10:17. „A światło Israela stanie się ogniem, a jego Święty – płomieniem, który spali i pożre jego ciernie i osty w jednym dniu.”
[17] Pisma, Miszlej (Księga Przysłów) 31:29. „Wiele kobiet poczynało sobie dzielnie, ale ty przewyższasz je wszystkie.”
[18] Zob. Zohar, rozdział Bereszit, część 1, p. 344.
[19] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 2:24. „Dlatego mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swoją żoną, i stają się jednym ciałem.”
[20] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 3:1. „A wąż był bardziej przebiegły niż wszystkie zwierzęta polne, które Stwórca Elohim stworzył.”
[21] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju) 3:6. „Kobieta zobaczyła, że drzewo to ma owoce dobre do jedzenia, że jest ono rozkoszą dla oczu i że owoce tego drzewa nadają się do zdobycia wiedzy. Zerwała zatem z niego owoc i zjadła; dała też mężowi swemu, który był z nią, a on zjadł.”