222) Rabbi Szymon szedł do Tyberiady (rabbi Szymon hawa azal li-Twer ja), a z nim byli rabbi Jose, rabbi Jehuda i rabbi Chijja (we-hawwo immej rabbi Jose, we-rabbi Jehuda, we-rabbi Chijja). W międzyczasie zobaczyli rabbi Pinchasa, który nadchodził (ad-dehachej chamu leje le-rabbi Pinchas de-hawa ate). Gdy połączyli się razem, zeszli i usiedli pod jednym z drzew na górze (kejwan de-itchabbaru ka-chada, nachatu we-jatwu techot ilana chad, me-ilanej tura). Rzekł rabbi Pinchas: „Oto siedzę i chciałbym usłyszeć te wzniosłe słowa, które codziennie wypowiadasz” (amar rabbi Pinchas, ha jatewna, me-ilein milej maalejta de-at amer be-kol joma be-ejna le-miszma).
Sulam
222) Rabbi Szimon udał się do Twerii, a razem z nim byli rabbi Josi, rabbi Jehuda i rabbi Chija. W połowie drogi zobaczyli rabbi Pinchasa, który zmierzał ku nim. Kiedy wszyscy się połączyli, zeszli ze swoich osłów i usiedli pod jednym z drzew rosnących na tej górze. Rabbi Pinchas powiedział: „No i usiedliśmy” – to znaczy, że jesteśmy gotowi słuchać wypowiedzi Tory. Chciałbym usłyszeć coś z tych wspaniałych wypowiedzi, które wygłaszasz każdego dnia.
223) Otworzył rabbi Szymon i powiedział: „I poszedł w swoje wędrówki z Negew aż do Betel, do miejsca, gdzie był jego namiot na początku, między Betel a Aj” (petach rabbi Szymon wa-amar: wa-jelech le-masaaw mi-negew we-ad Betel, ad ha-makom aszer haja szam aholo ba-techila, bein Betel u-vein ha-Aj). „I poszedł w swoje wędrówki” – powinno być napisane „w swoją wędrówkę” (wa-jelech le-masaaw – le-masa-o mi-baej leje). „Co oznacza „w swoje wędrówki”? (maj le-masaaw). To wskazuje na dwie podróże – jedną jego własną, a drugą Szchiny (ela trejn matlanin inun, chad didej, we-chad de-Szechinta). Ponieważ każdy człowiek powinien istnieć jako mężczyzna i kobieta, aby wzmocnić wiarę (de-ha kol bar nasz ba-ej le-isztakka dechar we-nukwa, be-gin le-atkafa mehejmnuta). I wtedy Szechina nigdy się od niego nie oddzieli (u-kedein Szechinta la itparsza minej le-almin).
Sulam
223) Rabbi Szimon rozpoczął swoją wypowiedź, ogłaszając: „I uczynił swoje wędrówki od Negewu do Bejt-El”[1]. W fragmencie „i uczynił swoje wędrówki” użyto liczby mnogiej, choć powinno być powiedziane w liczbie pojedynczej – „swoją wędrówkę”. Dlaczego więc powiedziano w liczbie mnogiej: „swoje wędrówki”? Jednakże są to dwie wędrówki – jego własna wędrówka i przemieszczenie Szhiny. Ponieważ każdy człowiek powinien zawsze znajdować się we właściwościach zachar i nekewa, aby umacniać wiarę. I wtedy Szchina nigdy nie oddali się od niego.
224) A jeśli powiesz, że ktoś, kto wychodzi w drogę i nie znajduje się w stanie męskim i żeńskim, to Szchina oddziela się od niego (we-i tejma, man de-nafek le-orcha, de-la isztakka dechar we-nukwa, Szechinta itparsza minej). Chodź i zobacz. Ten, kto wychodzi w drogę, powinien najpierw uporządkować swoją modlitwę przed Świętym, niech będzie błogosławiony” (ta chaze, haj man de-nafek le-orcha, jesader celota kamej kudsza berich hu), aby przyciągnąć na siebie Szchinę swojego Pana, zanim wyruszy w drogę, w czasie, gdy jest męski i żeński (be-gin le-am szeka alej Szechinta de-marej ad la jipok le-orcha, be-zimna de-isztakka dechar we-nukwa). A gdy już uporządkował swoją modlitwę i uwielbił Go, i Szchina spoczęła na nim, niech wychodzi, ponieważ Szchina związała się z nim (kejwan de-sadar celotej we-sziwechej, u-Szechinta szarja alej, jipok, de-ha Szechinta izdawgat ba-hadej), aby znajdowało się w nim męskie i żeńskie – męskie i żeńskie w mieście, męskie i żeńskie w polu (be-gin de-isztakka dechar we-nukwa, dechar we-nukwa be-mata, dechar we-nukwa be-chakla). Jak jest napisane: „Sprawiedliwość pójdzie przed nim i wyznaczy na drodze jego kroki” (hahu di-ketiw: cedek le-fanaw jehal lech we-jasem le-derech peamaw).
Sulam
224) A jeśli ktoś wyruszył w drogę, nie znajdując się przy tym we właściwościach zachar i nekewa, czy Szchina odchodzi od niego? Każdy, kto wyrusza w drogę, powinien wznieść swoją modlitwę do Stwórcy, zanim jeszcze opuści dom, aby jeszcze w domu przyciągnąć do siebie Szchinę, gdy znajduje się we właściwościach zachar i nekewa. Po tym, jak wzniosł modlitwę i uwielbienia, i Szchina spoczęła nad nim, może wyruszyć w swoją drogę, ponieważ Szchina połączyła się z nim, tak aby był zachar i nekewa w mieście, czyli w swoim domu, oraz zachar i nekewa na polu, kiedy wyruszył w drogę. Ponieważ Szchina połączyła się z nim. I o tym powiedziano: „Sprawiedliwość przed nim pójdzie”[2] – to znaczy Szchina, nazywana sprawiedliwością, i wtedy „pokieruje jego stopami na drodze”.
225) Chodź i zobacz (ta chaze). Za każdym razem, gdy człowiek zatrzymuje się w drodze, powinien strzec swoich uczynków (kol zimna de-bar nasz it akkab be-orcha, ba-ej le-natra owadoj), aby wyższe zjednoczenie nie oddzieliło się od niego (be-gin de-ziwuga ilaa-a lo jitparsza minej), i nie znalazł się ułomny, bez męskiego i żeńskiego (we-jisztakka pagim be-la dechar we-nukwa). W mieście konieczne jest, aby jego żeńskie było z nim, tym bardziej tutaj, gdy wyższe zjednoczenie jest z nim związane (be-mata itstrich kad nukwej immej, kol-szekan hacha de-ziwuga ilaa-a itkaszrat beje). I nie tylko to, ale także to, że wyższe zjednoczenie strzeże go w drodze (we-la od, ela de-ha ziwuga ilaa-a natir leje be-orcha), i nie oddziela się od niego, aż powróci do swojego domu (we-la mitparsza minej, ad de-jitow le-bejtej).
Sulam
225) Za każdym razem, gdy człowiek odpoczywa w drodze, powinien uważać, aby nie zgrzeszyć w swoich czynach, aby nie oddalił się od niego wyższy ziwug, czyli Szchina, gdyż wtedy utraci doskonałość, przestając być zacharem i nekewą. Nawet w mieście powinien być ostrożny w swoich czynach, kiedy jego nukwa jest z nim, a tym bardziej w drodze, gdy Szchina, nazywana wyższym ziwugiem, jest z nim połączona. Ponadto wyższy ziwug, czyli Szchina, chroni go w drodze i nie opuszcza go aż do jego powrotu do domu. Dlatego tym bardziej powinien być ostrożny w swoich czynach, aby nie doprowadzić do oddalenia się od niego Szchiny.
226) W chwili, gdy wchodzi do swojego domu, powinien rozweselić dom (be-szaata de-aal le-bejtej, ba-a le-chadata de-bejtehu), ponieważ to jego dom spowodował to wyższe zjednoczenie (be-gin di-de-bejtehu garma leje, hahu ziwuga ilaa-a). Gdy przychodzi do niej, powinien ją rozweselić (kejwan de-ata le-gabaj, ba-ej le-chadata la), z dwóch powodów (be-gin trej gawnej). Jeden – ze względu na radość tego zjednoczenia, ponieważ jest to radość przykazania (chad be-gin chedwata de-hah u ziwuga, chedwata de-micwa hi), a radość przykazania to radość Szchiny (we-chedwata de-micwa, chedwata de-Szechinta ihu).
Sulam
226) A kiedy wraca do domu, powinien uradować swoją żonę, ponieważ to ona wywołała ten wyższy ziwug (zjednoczenie). Gdyż dzięki modlitwie podróżnej, którą wypowiedział jeszcze w domu, gdy przebywał w doskonałości, ponieważ znajdował się we właściwościach zachara i nukwy, zasłużył na wyższy ziwug w drodze[3]. W ten sposób jego żona wywołała wyższy ziwug w drodze, czyli obecność Szchiny. I kiedy wchodzi do żony, powinien sprawić jej radość z dwóch powodów. Po pierwsze – z powodu radości ziwugu, ponieważ ten ziwug jest radością przykazania. A radość przykazania to radość Szchiny.
227) I nie tylko to, ale także powinien pomnożyć pokój w ogóle (we-la od, ela de-asge szalom stam). Jak jest napisane: „I będziesz wiedział, że pokój jest w twoim namiocie, a gdy nawiedzisz swój dom, nie zgrzeszysz” (hahu di-ketiw: we-jadata ki szalom aholecha, u-fakadta nawecha we-lo techta). Czy jeśli nie zwróci uwagi na swoją żonę, jest to grzech? (we-chi i la pakid le-ittetej, chet ihu). Tak, rzeczywiście tak jest (hachej hu wadaj), ponieważ umniejsza chwałę wyższego zjednoczenia, które połączyło się w nim, a jego dom był tego przyczyną (be-gin de-gara jekar ziwuga ilaa-a, de-izdawgat beje, u-de-bejtehu garma leje).
Sulam
227) Ale oprócz tego, po prostu pomnaża pokój w domu, jak powiedziano: „I poznasz, że twój namiot jest w dobrobycie, i obejrzysz swoje mieszkanie, i nie zgrzeszysz”[4]. A jeśli nie pamięta o swojej żonie – jest to grzech, ponieważ umniejsza wielkość wyższego ziwugu, czyli Szchiny, która dokonała z nim ziwugu w drodze, a którą wywołała jego żona. I jeśli nie odpowiada wdzięcznością Stwórcy, to w ten sposób pokazuje, że wyższy ziwug nie jest dla niego ważny, umniejszając jego wielkość.
228) A także, jeśli jego żona zachodzi w ciążę, wtedy wyższe zjednoczenie zlewa na nią świętą duszę (we-chad de-i mit abbera ittetej, ziwuga ilaa-a arikat ba, niszmata kadisza). Ponieważ ten przymierze nazywane jest przymierzem Świętego, niech będzie błogosławiony (de-haj brit ikrei brit de-k dusza berich hu). I dlatego należy się skupić w tej radości, tak jak należy skupić się w radości Szabatu, który jest zjednoczeniem mędrców (we-al da ba-ej le-chawwana, be-chedwata da, ke-ma de-ba-ej be-chedwata de-Szabbat, de-ihu ziwuga da-chakimin). I dlatego napisano: „I będziesz wiedział, że pokój jest w twoim namiocie”, ponieważ Szchina jest z tobą i przebywa w twoim domu (we-al da: we-jadata ki szalom aholecha, de-ha Szechinta at ja imma, we-szarja be-bejtecha). I dlatego: „A gdy nawiedzisz swój dom, nie zgrzeszysz” (we-al da: u-fakadta nawecha we-lo techta). Co oznacza „nie zgrzeszysz”? Że będziesz współżył w obecności Szchiny, w radości przykazania (maj we-lo techta? Le-szamsza kamej Szechinta, chedwata de-micwa).
Sulam
228) I druga przyczyna, dla której powinien uradować swoją żonę. Jeśli bowiem stanie się brzemienna z tego ziwugu (zjednoczenia), to wyższy ziwug napełni ją świętą duszą (neszama). Ponieważ przymierze wyższego ziwugu, który napełnia duszą (neszama), jest przymierzem Stwórcy. W ten sposób, poprzez stałą pamięć o swojej żonie, wywołuje zjednoczenie Stwórcy ze swoją Szchiną. Dlatego powinien zachowywać intencję podczas tej radości, podobnie jak należy zachowywać intencję podczas sobotniego ziwugu – ziwugu mędrców. Innymi słowy, świętość tego ziwugu (zjednoczenia), gdy powraca po zakończeniu swojej drogi, jest równa świętości ziwugu nocy szabatu.
Dlatego powiedziano: „I poznasz, że twój namiot jest w dobrobycie” – ponieważ Szchina przychodzi razem z tobą i przebywa w twoim domu. I dlatego: „Obejrzysz swoje mieszkanie i nie zgrzeszysz” – ponieważ nie zgrzeszysz, sprawiając Szchinie radość przykazania. Innymi słowy, nie przeszkadza on w napełnieniu się duszą (neszama) poprzez ziwug Stwórcy i Szchiny, co byłoby wielkim grzechem.
229) Podobnie mędrcy Tory, którzy oddzielają się od swoich żon przez wszystkie dni tygodnia, aby zajmować się Torą (ke-gawna da, talmidej chakamim, de-mitparszan minneszajjehu, kol inun jomej de-szabbata, be-gin le-itaskaa be-orajta), zjednoczenie wyższe łączy się z nimi i nie oddziela się od nich, ponieważ znajduje się w nich męskie i żeńskie (ziwuga ilaa-a izdawwaw be-ho, we-la mitparsza minnajjehu, be-gin de-isztakka dechar we-nukwa). A gdy nadchodzi Szabat, mędrcy Tory powinni rozweselić swój dom ze względu na chwałę wyższego zjednoczenia (kejwan de-aal szabbat, ba-inan talmidej chakamim, le-chadata li-dbejthu, be-gin jekar ziwuga ilaa-a), i skupić swoje serce w woli swojego Pana, jak powiedziano (u-le-chawwana li-bajjehu, bi-reuta de-marejhon, ke-ma de-itmar).
Sulam
229) W ten sam sposób uczniowie mędrców, którzy oddalają się od swoich żon przez wszystkie dni tygodnia, aby nie przerywać nauki Tory, doświadczają w sobie wyższego ziwugu, a Szchina nie oddala się od nich, tak aby byli we właściwości zachar i nekewa. Po nadejściu szabatu uczniowie mędrców powinni sprawić radość swoim żonom na cześć wielkości wyższego ziwugu, ponieważ to one wywołały wyższy ziwug, który napełnia dusze, i ich serca powinny być zgodne z wolą ich Pana.
U zwykłych ludzi są dwie drogi. Gdy są w drodze, znajdują się w wyższym ziwugu, a gdy są w domu – w niższym ziwugu. Te same dwie drogi odróżnia się u uczniów mędrców, oddzielając dni powszednie od szabatu. W dni powszednie oddalają się od swoich żon, aby zajmować się Torą, i wtedy są jak ci, którzy wyszli w drogę, czyli znajdują się w wyższym ziwugu. A w noc szabatu są jakby wrócili do domu, aby odwiedzić swoje żony, i przyciągają wyższą duszę (neszama) poprzez ziwug (zjednoczenie) Stwórcy ze swoją Szchiną.
230) Podobnie ten, którego żona jest w dniach swojej nieczystości i strzeże jej, jak należy, przez wszystkie te dni (ke-gawna da, haj man de-ittetej be-jomej mesaawu dilej, we-natir la ki-deka jaut, kol inun jomej), zjednoczenie wyższe łączy się z nim, ponieważ znajduje się w nim męskie i żeńskie (ziwuga ilaa-a izdawwaw ba-hadej, de-isztakka dechar we-nukwa). A gdy jego żona się oczyści, powinien ją rozweselić – radością przykazania, radością wyższą (kejwan de-itdechijat ittetej, ba-ej le-chadata la, chedwata de-micwa, chedwata ilaa-a). I wszystkie te wyjaśnienia, które powiedziano, wznoszą się na jeden stopień (we-kolhu taamej de-ka amaran, be-chad darga sal kin). Ogólne znaczenie sprawy jest takie, że wszyscy synowie wiary powinni skupić serce i wolę na tym (stama de-mila, kol inun benej mehejmnuta, ba-ajin le-chawwana, libba u-reuta be-haj).
Sulam
230) I podobnie, gdy jego żona przebywa w dniach swojej nieczystości, a on przestrzega przykazania małżeńskiej czystości, jak należy, wtedy wyższy ziwug łączy się z nim, aby pozostawał we właściwości zachara i nekewy. A po tym, jak jego żona staje się czysta, powinien sprawić jej radość przykazania – najwyższą radość. I wszystkie te przyczyny prowadzą do jednego celu, a wszyscy, którzy osiągają wiarę, powinni skierować ku temu swoje serca.
231) A jeśli powiesz, że jeśli tak jest, to większą chwałą dla człowieka jest, gdy wychodzi w drogę, bardziej niż gdy jest w swoim domu, ze względu na wyższe zjednoczenie, które się z nim łączy (we-i tejma, i hachej, szibcha hu de-bar nasz, kad nafik le-orcha, jatir min bejtej, be-gin ziwuga ilaa-a de-izdawgat ba-hadej). Chodź i zobacz. Gdy człowiek jest w swoim domu, główną częścią domu jest jego żona (ta chaze, be-zimna de-bar nasz hu be-bejtej, ikara de-bejta de-bejtehu), ponieważ Szchina nie oddala się od domu ze względu na jego żonę (be-gin de-Szechinta la it adej min bejta, be-gin de-bejtehu). Jak się nauczyliśmy, jak napisano: „I przyprowadził ją Icchak do namiotu Sary, swojej matki”, a światło świeciło (ke-ma de-taninan, di-ketiw: wa-jewieha Jicchak ha-ohala Sara imo, de-szraga it delakat). Dlaczego? Ponieważ Szechina przyszła do domu (maj taama? Be-gin de-Szechinta atat le-bejta).
Sulam
231) Czyż człowiek, który wyszedł w drogę, nie jest wyniesiony bardziej niż wtedy, gdy znajduje się w domu, dzięki wyższemu ziwugowi, który dokonuje się z nim podczas jego podróży? Kiedy człowiek jest w domu, podstawą domu jest jego żona, ponieważ to dzięki zasługom jego żony Szchina nie oddala się od jego domu. Powiedziano o tym: „I wprowadził ją Icchak do namiotu Sary, swojej matki”[5] – to znaczy, że świeca ponownie zapaliła się, tak jak za czasów Sary, jego matki, ponieważ Szchina ponownie przyszła do domu dzięki zasługom Riwki. W ten sposób Szchina przebywa w domu dzięki jego żonie.
232) Tajemnica tego: Wyższa Matka nie przebywa przy męskim, dopóki dom nie zostanie naprawiony i zachar oraz nekewa się nie połączą (raza de-mila, ima ilaa-a la isztakka ga-bej de-chura, ela be-zimna de-it taknat bejta, we-itchabru dechar we-nukwa). Wtedy Wyższa Matka zlewa błogosławieństwa, aby ich pobłogosławić (kedein ima ilaa-a arikat birchan, li-bruchej lon). Podobnie Niższa Matka nie przebywa przy zachar, dopóki dom nie zostanie naprawiony i zachar nie przyjdzie do swojej nukwy, i nie połączą się razem (ke-gawna da ima tata-a, la isztakka ga-bej de-chura, ela be-zimna de-it taknat bejta, we-atej dechar le-gabaj de-nukwej, we-itchabru ka-chada). Wtedy Niższa Matka zlewa błogosławieństwa, aby ich pobłogosławić (kedein ima tata-a, arikat birchan le-warcha lon).
Sulam
232) Wyższa Ima, Bina, przebywa przy zachar, czyli Zeir Anpinie, jedynie wtedy, gdy dom jest uporządkowany i zachar oraz nukwa, czyli ZoN, łączą się. Wówczas wyższa Ima przekazuje błogosławieństwa, aby pobłogosławić ZoN. Podobnie niższa Ima, Szchina, przebywa przy zachar, czyli niższym Adamie, jedynie wtedy, gdy dom jest uporządkowany i zachar wchodzi do nukwy i łączą się razem. Wtedy niższa Ima, Szchina, tak samo przekazuje im błogosławieństwa, aby ich pobłogosławić.
233) I dlatego męski zostaje ukoronowany w swoim domu przez dwie nukwy, podobnie jak w górze (we-al da, be-trej nukwin, itattar de-chura be-bejtej, ke-gawna di-le-ejla). I to jest tajemnica tego, co jest napisane: „Aż do granic wzniesienia świata” (we-hajnu raza di-ketiw: ad taawat giwot olam). To odnosi się do tego, że pragnienie granic wzniesienia świata jest w nim (haj al da, teowta de-giwot olam beje). Wyższa nukwa jest po to, aby go naprawić, ukoronować i pobłogosławić (nukwa ilaa-a, le-atkana leje, u-le-atara leje, u-le-warcha leje). Niższa nukwa, aby się z nim połączyć i otrzymywać od niego pożywienie (nukwa tata-a, le-itchabra beje, u-le-itzna minej).
Sulam
233) Dlatego zachar w swoim domu ozdabia się dwiema nukwami, podobnie jak wyższy Zeir Anpin. Powiedziano: „Do granic wzniesienia świata”[6]. „Do (ad עד)” – to mohin wyższego Edenu, „granice wzniesienia świata” – to dwie nukwy, nazywane wzniesieniami świata:
- Wyższa nukwa, Bina, pragnie naprawić zachara i upiększyć go właściwością mohin de-GaR oraz pobłogosławić go właściwością chasadim;
- Niższa nukwa pragnie połączyć się z zacharem i czerpać od niego, z mohin właściwości „do (ad עד)”. Innymi słowy, ponieważ niższa nukwa dąży do zachar, aby otrzymać mohin właściwości „do (ad עד)”, wyższa nukwa, Ima, pragnie przekazać te mohin zacharowi. Dlatego zachar ozdabia się dzięki tym dwóm nukwom, ponieważ gdyby nie niższa nukwa, która potrzebuje mohin „do (ad עד)”, czyli mohin właściwości Hochmy, wyższa Ima nie przekazałaby tych mohin zacharowi, gdyż zachar nie potrzebuje ich, lecz ukrytych chasadim.
234) I podobnie na dole, gdy zachar bierze żonę, granice wzniesienia świata zwracają się ku niemu (u-ke-gawna da le-tata, kad de-chura insiw, taawat giwot olam le-gabbej). I zostaje ukoronowany przez dwie nukwy, jedną wyższą i jedną niższą (we-itattar bi-trej nukwej, chad ilaa-a we-chad tata-a). Wyższa, aby zlewać na niego błogosławieństwa (ilaa-a le-arka alej birchan), niższa, aby otrzymywać od niego pożywienie i połączyć się z nim (tata-a le-itzna minej, u-le-itchabra ba-hadej). I człowiek w swoim domu jest obdarzony do granic wzniesienia świata i zostaje przez nie ukoronowany (u-be-nun be-bejtej, taawat giwot olam le-gabbej, we-itattar be-ho).
Sulam
234) Wszystko, co wyjaśniło się w odniesieniu do zachara w górze, dotyczy również zachara na dole – Adama (człowieka) tego świata. Kiedy mężczyzna bierze ślub, zwracają się ku niemu „granice wzniesienia świata” i ozdabia się dwiema nukwami, nazywanymi „wzniesieniami świata”: Jedna – wyższa, Szchina, druga – niższa, jego żona. Wyższa, Szchina, daje mu błogosławieństwa, a niższa, jego żona, czerpie od niego i łączy się w nim.
235) Gdy wychodzi w drogę, nie jest tak samo (kad nafik be-orcha, la hachej). Wyższa Matka łączy się z nim, a niższa pozostaje (ima ilaa-a itchabrat ba-hadej, we-tata-a iszt arat). Gdy wraca do swojego domu, powinien zostać ukoronowany przez dwie nukwy, jak powiedziano (kad taw le-bejtej, ba-ej le-it atara bi-trej nukwej ki-deka amaran). Rzekł rabbi Pinchas: „Nawet w klipot snopów dymu nie otwierają się przed tobą korony” (amar rabbi Pinchas: afilu bi-klipej sanporej kitra la patchej it ara kamach).
Sulam
235) Kiedy wychodzi w drogę, nie dzieje się tak samo, to znaczy, że nie ozdabia się dwiema nukwami, a jedynie wyższa Ima, Szchina, łączy się z nim podczas jego pobytu w drodze, natomiast niższa, jego żona, pozostaje w domu. A gdy wraca do domu, ponownie powinien ozdobić się dwiema nukwami. W ten sposób ten, kto pozostaje w domu, jest znacznie ważniejszy od tego, kto wyrusza w drogę. Ponieważ ten, kto pozostaje w domu, ozdabia się dwiema nukwami, jak powiedziano: „Do granic wyniesienia świata”, podczas gdy ten, kto wyrusza w drogę, ma tylko jedną wyższą nukwę.
[1] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 13:3. „I odbywał swe wędrówki z Negebu do Betel, do miejsca, gdzie poprzednio był jego namiot, między Betel a Aj.”
[2] Pisma, Psalmy (Księga Psalmów), 85:14. „Sprawiedliwość pójdzie przed Nim, a śladami Jego kroków – zbawienie.”
[3] Zob. wyżej, p. 224.
[4] Pisma, Ijow (Księga Hioba), 5:24. „I dowiesz się, że twój namiot jest bezpieczny, spojrzysz na swój dom i nie zaznasz grzechu.”
[5] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 24:67. „Izaak wprowadził ją do namiotu Sary, swojej matki. Wziął Rebekę i stała się jego żoną, i pokochał ją. Izaak znalazł pocieszenie po stracie swojej matki.”
[6] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 49:26. „Błogosławieństwa twojego ojca przewyższają błogosławieństwa moich przodków, aż do granic odwiecznych wzgórz. Niech spoczną na głowie Józefa, na skroniach tego, który został wywyższony spośród swoich braci.”