164) „I powiedział Stwórca do Noacha: Wejdź ty i cały twój dom” (wa-jomer Haszem le-Noach: bo atah we-kol bejtecha). Rabbi Szimon powiedział (amar Rabbi Szimon): „Dlaczego wszędzie jest napisane „Elohim”, a tutaj „Stwórca”? (ammaj be-kolhu Elohim we-hacha Haszem). Czym różni się to miejsce, że jest powiedziane „Stwórca”, najwyższe imię miłosierdzia?” (maj szana hacha de-itmar Haszem, szma ila’a de-rachamej). Lecz to jest tajemnica, której się uczymy (ela raza ihu de-olifna), że nie jest właściwe (lao orach ar’a), aby przyjmowała kobieta gościa bez zgody jej męża (le-kabbela itta uszpiza ba-hada, ela bi-reszu de-ba’ala).
Sulam
164) „I powiedział Stwórca (AWAJa) do Noacha: Wejdź z całą swoją rodziną”[1]. Do tej pory w tekście Pisma używane było imię Elohim, a w tym miejscu zapisano imię AWAJa, które jest właściwością najwyższego miłosierdzia. Ponieważ zgodnie z zasadami przyzwoitości, nie jest przyjęte, aby kobieta zapraszała do siebie gościa inaczej niż za pozwoleniem męża.
165) Tak samo Noach (of hachi Noach), chciał wejść do arki, aby się z nią połączyć (ba’a le-a’ala be-tejwuta, le-it’chabbra ba-hada), ale nie było to właściwe, dopóki właściciel arki nie dał mu pozwolenia na wejście (we-lao hawa jaot ad de-ba’ala de-tejwa, jahaw le reszu le-a’ala’a), jak jest napisane: „Wejdź ty i cały twój dom do arki” (di-ketiw: bo atah we-kol bejtecha el ha-tejwa). I dlatego tutaj zostało użyte imię „Stwórca” (u-be-gin kach ikrei hacha Haszem), jako właściciela arki (ba’ala de-tejwa), i wtedy Noach wszedł i połączył się z nią (u-kedejn a’al Noach we-it’chabbar ba-hada). I tak się uczymy (we-chen olifna), że gość nie ma pozwolenia na wejście do domu (de-lejt lej reszu le-uszpiza le-me’aal le-bejta), inaczej niż za zgodą właściciela, pana domu (ela bi-reszu ba’ala, marej de-bejta). To jest to, co jest napisane dalej: „I wszedł Noach…” (hada hu di-ketiw le-watar: wa-jawo Noach we-gomer).
Sulam
165) Tak i tutaj, zaproszono Noacha, aby wszedł do arki, do Malchut, aby połączyć się z nią. I było mu (Noachowi) niezręcznie, dopóki gospodarz arki nie dał mu pozwolenia na wejście. Jak powiedziano: „Wejdź z całą swoją rodziną do arki”. I dlatego w tym miejscu zapisano imię Stwórcy (AWAJa), ponieważ to właśnie On jest gospodarzem arki. Ponieważ Stwórca (AWAJa) to Zeir Anpin, a arka to Malchut. I wtedy Noach wszedł i połączył się z arką, ponieważ gościowi nie wolno wejść do domu inaczej niż za pozwoleniem męża – gospodarza domu.
166) Przyjdź i zobacz (ta chaze), co jest napisane: „Bo ciebie widziałem jako sprawiedliwego przede Mną w tym pokoleniu” (ma ketiw: ki otcha ra’iti cadik le-fanaj ba-dor ha-ze). Stąd uczymy się (mi-kan olifna), że człowiek nie powinien przyjmować gościa do swojego domu (de-la jekabel ben nasz uszpiza be-bejtejhu), jeśli podejrzewa go, że jest grzesznikiem (i ihu chaszid bej de-ihu chajewa), ale tylko wtedy, gdy widzi go jako sprawiedliwego (ela i ka’im be-ejnoj le-zaka’a), i nie ma wobec niego żadnego podejrzenia (de-la chaszid be-ejnoj kelal). Jak jest napisane: „Wejdź ty i cały twój dom do arki” (he-de’hu: bo atah we-kol bejtecha el ha-tejwa). Jaki jest tego powód (maj taama)? Ponieważ: „Ciebie widziałem jako sprawiedliwego przede Mną w tym pokoleniu” (be-gin: ki otcha ra’iti cadik le-fanaj ba-dor ha-ze).
Sulam
166) Powiedziano: „Bo ciebie ujrzałem jako sprawiedliwego”. Stąd wynika, że człowiek nie zaprosi gościa do domu, jeśli obawia się, że ten jest grzesznikiem, ale jeśli gość w jego oczach uchodzi za sprawiedliwego, to nie ma żadnych obaw. Jak powiedziano: „Wejdź z całą swoją rodziną do arki”. „Bo ciebie ujrzałem jako sprawiedliwego przede Mną w tym pokoleniu”.
167) I uczymy się (we-olifna), że jeśli pozwolenie zostało dane tylko jemu (de-i jahew leh reszu bilchudoj), a nie zostało dane wszystkim, którzy przychodzą z nim (we-la jahew reszu le-kol inun de-at’jin imejhu), to oni nie mogą wejść do domu (la je’olun lon le-bejta). Jak jest napisane: „Wejdź ty i cały twój dom do arki” (he-de’hu: bo atah we-kol bejtecha el ha-tejwa), czyli wszystkim zostało dane pozwolenie na wejście (le-kola jahew reszuta le-me’al). I z tego wersetu uczymy się tajemnicy zasad właściwego postępowania na świecie (u-mikra da olifna, raza de-orchoj de-ar’a).
Sulam
167) Jeśli pozwolenie zostało udzielone tylko gościowi, ale nie wszystkim, którzy przyszli z nim, to gość nie wprowadzi ich do domu. Jak powiedziano: „Wejdź z całą swoją rodziną do arki” – gdy wszyscy otrzymali pozwolenie na wejście. Na tym przykładzie poznaliśmy wewnętrzny sens zasad przyzwoitości.
[1] Tora, Bereszit (Księga Rodzaju), 7:1. „I powiedział Stwórca do Noacha: ‘Wejdź ty i cała twoja rodzina do arki, bo ciebie zobaczyłem jako sprawiedliwego przede Mną w tym pokoleniu’”.