Po tym, jak zostało wyjaśnionych czternaście przykazań i jak odnoszą się one do siedmiu dni początku stworzenia, wyjaśnijmy teraz porządek ich rozdzielenia w dziesięciu wypowiedziach, którymi został stworzony świat.
Pierwsza wypowiedź: „Na początku stworzył Stwórca”645. „Na początku” – to zarówno pierwsze wypowiedzenie, jak i pierwsze przykazanie: „lęk”, oparty na uznaniu, że On jest wielki i panuje nad wszystkim. I to jest stopień Aba we-Ima świata Acilut, które oznaczane są literą „jud י” Imienia AWAJa (הויה), gdzie Aba to „jud י”, a Ima to wypełnienie „waw-dalet וד” słowa „jud יוד”. I one są właściwością „czystego powietrza (awira dachja)”, czyli GaR Biny.
Druga wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech będzie światło»”647 – to drugie przykazanie, „wielka miłość” ze strony miłosierdzia (hesed), GaR parcufa ISZSuT świata Acilut. I to jest światło stworzone w pierwszy dzień sześciu dni stworzenia, dzięki któremu Adam widział od krańca świata do krańca jego. I to jest pierwsza „hej ה” Imienia AWAJa (הויה).
Trzecia wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech będzie firmament»”648 – to ukrycie światła i surowy sąd, który się w jego wyniku objawił. I to jest dopełnienie drugiego przykazania, aby miłość stała się doskonała z obu stron – nawet jeśli On odbiera twoją duszę. I to jest właściwość Nukwy, znajdującej się „od chaze i niżej” Zeir Anpina.
Czwarta wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech zbiorą się wody»”650 – to trzecie przykazanie: „wiedzieć, że istnieje wielki Stwórca, który panuje nad całym światem, i codziennie ustanawiać Jego jedność we właściwy sposób” – to znaczy jedność wezwania „Szma Israel”, zwaną wyższym zjednoczeniem. I to jest przyciągnięcie WaK trzech poprzednich wypowiedzi do Zeir Anpina – zwanych WaK gadluta. I to jest „waw ו” Imienia AWAJa (הויה).
Piąta wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech ziemia wyda zieleń»”652 – to dopełnienie trzeciego przykazania. I po tym, jak suchy ląd połączył się z wyższym zjednoczeniem, należy połączyć go również z WaK w dole, w niższym zjednoczeniu: „Błogosławione Imię chwały Jego Królestwa na wieki”. I to jest przyciągnięcie WaK trzech pierwszych wypowiedzeń do Nukwy Zeir Anpina, dzięki czemu surowy sąd w niej przemienia się całkowicie w światło – zwane „czarne światło”. I to są WaK mochin de-gadluta Nukwy Zeir Anpina, oznaczanej jako niższa „hej ה” Imienia AWAJa (הויה).
Szósta wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech będą światła»”655 – to czwarte przykazanie: „wiedzieć, że «Stwórca (AWAJa) – On jest Wszechmogący (Elokim)»”654, czyli uświadomić sobie, że są oni jednością, bez żadnego podziału, „czarne światło w białym świetle” – bez różnicy, wszystko to stanowi jedność. I to jest przyciągnięcie mochin de-GaR trzech pierwszych wypowiedzi do Zeir Anpina i Nukwy. I wtedy łączą się oni jako jedna całość, na równym stopniu panim be-panim.
Siódma wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech zaroją się wody»”656. Zawiera ono trzy przykazania: piąte – „zajmować się Torą”; szóste – „płodzić i rozmnażać się”; siódme – „dokonać obrzezania ósmego dnia”.Wskutek ich spełnienia zstępuje NaRaN katnuta od ZoN do dusz sprawiedliwych: dzięki zajmowaniu się Torą przyciągana jest nefesz świętości, przez wypełnienie przykazania „płodzenia i rozmnażania się” przyciągany jest ruach świętości, a poprzez usunięcie napletka przyciągana jest neszama świętości.
Ósma wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Niech ziemia wyprowadzi»”658. To ósme przykazanie – „miłować przybysza”. Dzięki temu przykazaniu przyciągana jest nefesz przybysza i dokonuje się dopełnienie mochin NaRaN katnuta, zstępujących do dusz sprawiedliwych.
Dziewiąta wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Uczyńmy człowieka»”659. Zawiera ono dwa przykazania: dziewiąte – „okazywać miłosierdzie biednemu”. Poprzez dawanie pożywienia ubogiemu wywołujemy w górze połączenie właściwości sądu z miłosierdziem, wskutek wzniesienia Malchut do Biny, i wtedy zstępuje WaK de-mohin pierwszego gadluta do dusz sprawiedliwych; dziesiąte – „nakładanie tefilin”, dzięki czemu zstępuje GaR de-mohin pierwszego gadluta, zwane CELEM, do dusz sprawiedliwych.
Dziesiąta wypowiedź: „I powiedział Stwórca: «Oto daję wam»”664. Zawiera ono trzy przykazania: jedenaste – „oddzielać dziesięcinę ziemi”, dwunaste – „przynosić pierwsze owoce drzew”, trzynaste – „dokonać wykupu syna”. Po ich spełnieniu zstępuje NaRaN drugiego gadluta do dusz sprawiedliwych. A w słowach: „I zakończył Stwórca w siódmym dniu Swoje dzieło”[1] zawarte są dwa przykazania: „strzeż dnia szabatu” – „strzeż”, „umacniaj związek dnia szabatu z jego świętością” – „pamiętaj”. Te dwa przykazania są jednym – „pamiętaj” i „strzeż” zostały wypowiedziane jednocześnie[2]. I dzięki tym dwóm przykazaniom zstępuje światło chaja drugiego gadluta do dusz sprawiedliwych. W ten sposób dopełnia się najwyższy poziom mochin, który otrzymują dusze sprawiedliwych od ZoN Acilut w ciągu wszystkich sześciu tysięcy lat. Jednak istnieją także mochin WaK de-jechida, które zstępują w minchę (popołudniową modlitwę) szabatu. Wtedy Zeir Anpin wznosi się do dikny Arych Anpina. Lecz ponieważ Nukwa Zeir Anpina nie wznosi się razem z nim, nie są one tutaj brane pod uwagę.
Zatem widzimy, że zasadnicze rozprzestrzenienie mochin pochodzi z trzech pierwszych wypowiedzi: „Na początku stworzył Stwórca”645, „I powiedział Stwórca: «Niech będzie światło»”647, „I powiedział Stwórca: «Niech będzie firmament»”648, które odpowiadają HaBaD. Wypowiedź: „Na początku stworzył Stwórca”645 – wskazuje na Aba we-Ima, zwanych Hochma. Wypowiedź: „Niech będzie światło”647 – wskazuje na ISZSuT, Binę. Wypowiedź: „Niech będzie firmament”648 – wskazuje na Daat, ponieważ tam objawił się surowy sąd, który istnieje w Racheli i wykorzystywany jest w pięciu Gwurot sfiry Daat jako kropka „chirik”.
I na tym kończy się rozprzestrzenienie mochin. Ponieważ trzy wypowiedzi: „Niech zbiorą się wody”650, „Niech ziemia wyda zieleń”652, „Niech będą światła”655 – to zstąpienie WaK i GaR pierwszego gadluta oraz zstąpienie drugiego gadluta z trzech pierwszych wypowiedzi do ZoN.
- Siódma wypowiedź – to zstąpienie NaRaN katnuta z ZoN do dusz sprawiedliwych.
- Ósma wypowiedź – to dopełnienie mochin katnuta.
- Dziewiąta wypowiedź – to WaK i GaR mochin pierwszego gadluta, zstępujące z ZoN do dusz sprawiedliwych.
- Dziesiąta wypowiedź – to zstąpienie NaRaN drugiego gadluta z ZoN do dusz sprawiedliwych.
W wyniku strzeżenia i uświęcenia szabatu zstępują mochin de-chaja z ZoN do dusz sprawiedliwych.
I te mochin wyszły zasadniczo w trzech pierwszych wypowiedzeniach – w Aba we-Ima i ISZSuT, a pozostałe wypowiedzi zostały pociągnięte od nich do ZoN Acilut i do dusz sprawiedliwych.
W ten sposób zrozumiemy to, co powiedziano w Zoharze: „Dziesięcioma wypowiedziami stworzony został świat”. A jeśli przyjrzymy się, zauważymy, że znajdują się tam tylko trzy, którymi został stworzony świat – i są to mądrość (Hochma), rozumienie (Twuna) i poznanie (Daat). Główne zstąpienie mochin, którymi został stworzony świat, to trzy pierwsze wypowiedzi – HaBaD. W dziesięciu wypowiedziach tylko dziewięć razy pojawia się: „I powiedział”. I dlatego tłumaczy się, że „Na początku” również zalicza się do wypowiedzi. Jednak w rzeczywistości „i powiedział” pojawia się dziesięć razy w połączeniu z następującymi słowami:
- „Niech będzie światło”647.
- „Niech będzie firmament”648.
- „Niech zbiorą się wody”650.
- „Niech ziemia wyda zieleń”652.
- „Niech będą światła”655.
- „Niech zaroją się wody”656.
- „Niech ziemia wyprowadzi”658.
- „Uczyńmy człowieka”659.
- „Rozradzajcie się i rozmnażajcie”[3].
- „Oto daję wam”664.
Na pierwszy rzut oka można by sądzić, że wypowiedź „Rozradzajcie się i rozmnażajcie”672 nie zalicza się do wypowiedzi, ponieważ nie zawiera w sobie aktu stworzenia, a jedynie błogosławieństwo dla człowieka. Dlatego Zohar jej tu nie uwzględnia. Jednak w „Tikunej Zohar” znajdujemy, że wypowiedź „Rozradzajcie się i rozmnażajcie”672 jest uwzględniona w liczbie dziesięciu wypowiedzi, ale wśród nich nie uwzględnia się wypowiedzi „Uczyńmy człowieka”659 – w przeciwieństwie do wersji Zoharu, którą mamy przed sobą. Rzecz w tym, że te dwie wypowiedzi – „Uczyńmy człowieka”659 i „Rozradzajcie się i rozmnażajcie”672 – liczą się jako jedna wypowiedź, ponieważ obie dotyczą wyłącznie stworzenia człowieka. I dlatego nie ma różnicy, czy zalicza się „Uczyńmy człowieka”659 do pozostałych wypowiedzi, czy też „Rozradzajcie się i rozmnażajcie”672.
I powiedziano, że gdy Stwórca zapragnął ugruntować świat, napełnił Awrahama mądrością (Hochma), Icchaka rozumieniem (Twuna), a Jaakowa poznaniem (Daat). Dlatego do Jaakowa odnosi się powiedziane: „I poznaniem napełnią się pokoje”[4]. I w tym momencie cały świat został dopełniony.
Bo przecież wszędzie w Zoharze mówi się, że Awraham to Hesed, Icchak – Gwura, a Jaakow – Tiferet, a tutaj powiedziano, że zostali stworzeni w właściwościach HaBaD, aby świat się umocnił. Jak więc Stwórca stworzył ich w właściwościach HaBaD? I dlaczego było to konieczne dla umocnienia świata?
Zeir Anpin nazywany jest „światem”. Umocnienie Zeir Anpina – umocnienie świata – to przyciągnięcie mochin de-GaR do Zeir Anpina. Podstawą dziesięciu wypowiedzi są tylko trzy pierwsze wypowiedzi – HaBaD parcufa ISZSuT. Gdy Stwórca zapragnął umocnić świat i przyciągnąć mochin GaR do Zeir Anpina, nazywanego światem, stworzył Awrahama, Icchaka i Jaakowa – HaGaT Zeir Anpina – we właściwościach HaBaD.
Stworzenie HaGaT we właściwościach HaBaD dokonuje się przez przyciągnięcie światła neszama, które się w nie obłacza. Bo kelim zawsze nazywane są imionami świateł, które się w nich obłaczają: kelim światła nefesz nazywają się NeHI, kelim światła ruach – HaGaT, kelim światła neszama – HaBaD. Dlatego kiedy Zeir Anpin był w stanie WaK, pozbawiony GaR, posiadał jedynie dwa światła – nefesz i ruach – i brakowało mu światła neszama. Miał wówczas tylko sześć kelim: HaGaT-NeHI – kelim światła ruach to HaGaT, a kelim światła nefesz – NeHI.
A teraz, gdy zeszły do niego mochin de-WaK gadluta i GaR gadluta, na skutek trzech wypowiedzi: „niech zbiorą się wody”650, „niech ziemia wyda zieleń”652, „niech będą światła”655, i zeszło dzięki temu światło neszama do HaGaT Zeir Anpina – nazywanych Awraham, Icchak i Jaakow – to HaGaT podniosły się i stały się HaBaD: Awraham stał się Hochmą, Icchak – Twuną, Jaakow – właściwością Daat. Bo kelim neszama nazywane są HaBaD. A światło ruach opuściło się do kelim de-NeHI, i NeHI stały się kelim HaGaT, ponieważ teraz są miejscem dla światła ruach. I ujawniły się dla niego nowe kelim NeHI z światów BEA, i przyłączyły się do jego parcufa, i obłoczyło się w nie światło nefesz. I te trzy wypowiedzi, niezbędne dla Zeir Anpina, pochodzą od trzech wcześniejszych, głównych wypowiedzi, znajdujących się w ISZSuT.
Powiedziano: „Obdarzył Awrahama mądrością (Hochma)”[5] – obłóczenie światła neszama uczyniło kli Hesed Zeir Anpina Hochmą; „Icchaka – rozumieniem (Twuna)”674 – to obłóczenie uczyniło kli Gwury Twuną; „Jaakowa – poznaniem (Daat)”674 – a kli Tiferet Zeir Anpina stało się właściwością Daat – środkową linią uzgadniającą między dwoma kelim: Hochmą i Twuną. Dlatego powiedziano: „I poznaniem napełnią się pokoje”673 – to znaczy: po tym, jak kli Tiferet stało się właściwością Daat i uzgodniło między Hochmą a Biną, i dopełniło się dziesięć sfirot światła neszama od dołu do góry, zwanych rosz, światło odwróciło się i zaczęło świecić również z góry w dół – do kelim de-NeHI Zeir Anpina. To światło, które świeci z góry w dół, nazywa się światłem ruach – i to jest Daat, rozprzestrzeniający się z rosz do kelim de-guf i napełniający je, jak powiedziano: „I poznaniem (Daat) napełnią się pokoje”673.
I wtedy kelim NeHI, zwane „przejściami”, stały się kelim de-HaGaT, które nazywane są „komnatami”. „W tym czasie cały świat został dopełniony” – został zakończony cały świat, Zeir Anpin. Ponieważ dzięki tym światłom ujawniają się u niego nowe kelim, wznoszące się z BEA, aby obłoczyć światło nefesz. I wtedy dopełnia się cały parcuf Zeir Anpina, nazywany światem, ponieważ teraz ma kelim HaBaD-HaGaT-NeHI.
I nie należy pytać: jeśli Icchak oznacza właściwość Twuna, a nie Bina, to dlaczego mochin nazywają się HaBaD? Dzięki temu daje się nam zrozumieć, że chodzi o doskonałe mochin światła chaja, a lewa linia światła chaja pochodzi z Twuny, w której jest miejsce objawienia światła Hochmy, i to jest „jud”, która wyszła z właściwości „powietrze” i nie znajduje się w wyższej Binie. Dlatego doprecyzowano: „A Icchaka – rozumieniem (Twuna)”674. Bo świat, Zeir Anpin, umacnia się tylko poprzez mochin świecenia Hochmy.
[1] Tora, Bereszit, 2:2. „I ukończył Wszechmogący w siódmym dniu swoje dzieło, które uczynił, i odpoczął w siódmym dniu od całego swojego dzieła, które uczynił”.
[2] Talmud Babiloński, traktat Szewuot, karta 20:2.
[3] Tora, Bereszit, 8:17. „Wyprowadź ze sobą wszystkie żywe istoty, które są z tobą – z wszelkiego ciała: ptactwo, bydło i wszystko, co się pełza po ziemi, i niech się rozradzają na ziemi, i niech będą płodne, i niech się rozmnażają na ziemi”.
[4] Pisma, Miszlej, 24:4. „A przez poznanie napełniane są komnaty wszelkim kosztownym i przyjemnym dobytkiem”.
[5] Zob. Zohar, parasza Szmot, p. 249.